NIBUD Persbericht

Beloofde zoet heeft zure bijsmaak

Magere koopkrachtstijging in 2007

Het zoet waar de consument al een paar jaar op wacht valt tegen. Hoewel de economie beter draait, profiteert de consument daar nog niet volledig van mee. Huishoudens gaan er gemiddeld maar 1% op vooruit. Bovendien heeft de consument tussen 2003 en 2005 flink moeten inleveren. Dit concludeert het NIBUD (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting) na het doorrekenen van de Miljoenennota 2007. Het NIBUD waarschuwt de consument niet té blij te zijn. In de praktijk zullen vooral de tweeverdieners met kinderen merken dat ze iets meer te besteden hebben. De lage inkomensgroepen gaan er niet meer dan één á twee tientjes per maand op vooruit. De hogere inkomens met kinderen gaan er al snel vijftig euro op vooruit.

Check de zorgtoeslag
Het NIBUD had gehoopt dat de lagere inkomensgroepen meer zouden profiteren van de meevallers. Procentueel gezien is er een gelijkmatig beeld, maar in euro´s gezien gaan de lagere inkomens er minder op vooruit. Het NIBUD waarschuwt voor de stijging van de ziektekostenpremie. Deze stijging wordt maar gedeeltelijk vergoed door een hogere zorgtoeslag. Werkenden worden daarnaast nog gecompenseerd door een lagere WW-premie. Maar niet-werkenden, die geen zorgtoeslag krijgen, moeten zelf de hogere ziektekostenpremie betalen. Wel is het zo dat door die premiestijging in 2007 meer mensen recht hebben op zorgtoeslag. Het NIBUD roept huishoudens, met een verzamelinkomen rond de 25.000 euro voor alleenstaanden en 40.000 euro voor paren, op te checken of zij komend jaar zorgtoeslag kunnen krijgen.

2007 goed voor (werkende) ouders
De reden dat ouders er zo op vooruit gaan ligt in het feit dat de kinderbijslag en de kinderopvangtoeslag worden verhoogd. Werkende ouders hebben bovendien te maken met een verhoging van de combinatiekorting voor de minstverdienende partner. Werkende ouders die gebruik maken van de kinderopvang, waarbij de werkgever weigert mee te betalen, zullen helemaal blij zijn. De werkgeversbijdrage wordt vanaf volgend jaar door de overheid betaald; de kinderopvangtoeslag wordt verhoogd met de vergoeding die de werkgever diende te betalen.

Chronisch zieken
Chronisch zieken en gehandicapten krijgen per 1 januari 2007 te maken met de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). De gemeente wordt dan verantwoordelijk voor een aantal zorgtaken, zoals vervoersvoorzieningen en huishoudelijke hulp. Gemeenten kunnen daarvoor eigen bijdragen vragen en dat kan per gemeente verschillen. Deze eigen bijdragen hebben wel een inkomensafhankelijk maximum. Huishoudens die veel zorg nodig hebben, gaan er door die nieuwe wet financieel iets op vooruit. Maar huishoudens die beperkte zorg nodig hebben, kunnen er iets op achteruit gaan.

Huurders let op
In 2007 gaat er een nieuw huurbeleid in. Een deel van de huurmarkt wordt geliberaliseerd. Dit houdt in dat bepaalde huurders te maken krijgen met een extra huurverhoging. Consumenten die huurtoeslag ontvangen kunnen vanwege die verhoging een hogere huurtoeslag aanvragen, maar die zal niet altijd die volledige huurstijging kunnen dekken.

Waarschuwing voor ex-particulier verzekerden
Het NIBUD heeft nog een speciale waarschuwing voor consumenten die vorig jaar een particuliere ziektekostenverzekering hadden en bij wie de werkgever een flink deel mee betaalde. Bij een aantal van hen wordt die werkgeversbijdrage stapsgewijs afgebouwd en zij zullen in 2007 veel meer zorgpremie zelf moeten gaan betalen. Hierdoor zullen zij weinig merken van die 1% koopkrachtstijging.

De belangrijkste veranderingen op een rij
De lonen stijgen met gemiddeld 2% en de uitkeringen worden hieraan gekoppeld en stijgen mee. De belastingtarieven van de eerste en tweede schijf gaan omlaag. De werkloosheidspremie die de werknemer betaalt gaat omlaag. De combinatiekorting voor de minstverdienende partner en alleenstaande ouder gaat omhoog. De premie voor de zorgverzekering gaat omhoog. De zorgtoeslag gaat omhoog. De kinderbijslag en de kinderopvangtoeslag worden verhoogd. 65-plussers krijgen een extra tegemoetkoming van ¤ 4,- per maand. Ieder huishouden krijgt in 2006 nog ¤ 52, - terug voor de hoge energiekosten van 2006 en beloofd is dat de energierekening in 2007 minder zal stijgen.

Voorbeeldsituaties:
2007 koopkrachtontwikkeling (bedragen per maand)
1. Alleenstaande in bijstand
+ ¤ 9,- (+ 1,1%)
2. Echtpaar met 2 kinderen
Alleenverdiener, jan modaal, bruto jaarinkomen ¤ 30.000,- + ¤ 21,- (+ 1,0%)
3. Tweeverdiener zonder kinderen
Bruto jaarinkomen ¤ 30.000,- + ¤ 20.000,-
+ ¤ 35,- (+ 1,2%)
4. Tweeverdiener met 2 kinderen
Bruto jaarinkomen ¤ 45.000,- + ¤ 20.000,- zonder kinderopvang + ¤ 62,- (+ 1,6%)
4a. Tweeverdiener met 2 kinderen
Bruto jaarinkomen ¤ 45.000,- + ¤ 20.000,-, met 1 kind 2 dagen per week naar de kinderopvang en volledig meebetalende werkgever. + ¤ 96,- (+ 2,4%)
5. Echtpaar 65+
Bruto jaarinkomen AOW + ¤ 5000 pensioen en alleen AOW + ¤ 19,- (+ 1,1%)
De achtergronden bij deze berekeningen vindt u hier.

Deze voorbeelden laten duidelijk zien dat huishoudens met kinderen er meer in koopkracht op vooruit gaan. De term koopkrachtontwikkeling staat voor de hoeveelheid goederen en diensten die voor het netto inkomen kunnen worden gekocht in vergelijking met vorig jaar. Naast deze zes voorbeeldhuishoudens heeft het NIBUD voor 100 andere inkomensgroepen koopkrachtberekeningen gemaakt.

Achtergronden bij de berekeningen
De bedragen in de voorbeeldberekeningen zijn omgerekend naar gemiddelde maandbedragen. Fiscale voordelen, vakantiegeld, kinderbijslag en dergelijke zijn al bij het netto maandbedrag geteld. Bij de bedragen is het NIBUD uitgegaan van een inflatie van 1,45 % en bruto loonontwikkeling van 2%. Alle fiscale regelingen van 2006 en 2007 zijn gebruikt. Er is vanuit gegaan dat alle toeslagen en inkomensondersteuning wordt aangevraagd. Er is geen rekening gehouden met verschillen in de bijzondere bijstand of gezondheidssituatie. De hier genoemde huishoudens zijn slechts voorbeelden, waarbij de situatie simpel is gehouden. Er is geen rekening gehouden met specifieke aftrekposten of bijtellingen. In werkelijkheid gebeurt er natuurlijk veel meer in een huishouden. Promotie, veranderen van baan, (gedeeltelijk) stoppen met werken, gezinsuitbreiding, verhuizing, kinderen naar de middelbare school e.d. zijn gebeurtenissen die veel meer van invloed zijn op het besteedbare inkomen van huishoudens. Als gevolg van het bovenstaande zullen huishoudens zich nooit helemaal herkennen in de hier gegeven voorbeelden. Het NIBUD heeft geen vergelijking gemaakt met kabinetsvoorspellingen.

Datum: 19 september 2006