IP/06/1222
Brussel, 20 september 2006
Concurrentie: Commissie legt EUR314,7 miljoen EUR geldboeten op aan
prijskartel producenten koperen fittingen
De Europese Commissie heeft 30 bedrijven geldboeten opgelegd voor hun
deelneming aan een kartel in de sector koperen fittingen, een inbreuk op het
kartelverbod uit het EG-Verdrag (artikel 81). De 11 concerns waarvan deze
ondernemingen deel uitmaken, zijn Aalberts, IMI, Delta, Advanced Fluid
Connections, Legris, Frabo, Mueller, Tomkins, Flowflex, Viegener en Sanha
Kaimer. Tussen 1988 en 2004 maakten deze bedrijven afspraken over prijzen en
kortingen, kwamen zij mechanismen voor prijsverhogingen overeen, verdeelden
zij klanten onder elkaar, en wisselden zij belangrijke en vertrouwelijke
zakelijke informatie uit. Vier van deze concerns - Aalberts, Delta, Advanced
Fluid Connections, en Legris - zagen hun geldboeten met 60 % verhoogd omdat
zij hun verboden afspraken bleven voortzetten na de eerste inspecties van de
Commissie. De geldboete van Advanced Fluid Connections werd met nog eens 50%
verhoogd omdat het bedrijf de Commissie misleidende informatie had
meegedeeld. Mueller kreeg boete-immuniteit in het kader van de
clementieregeling van de Commissie, omdat het als eerste bedrijf naar de
Commissie stapte met informatie over het kartel.
In een reactie verklaarde Neelie Kroes, Commissaris voor
Concurrentiebeleid: "Kartels kunnen we niet tolereren en we zullen er
alles aan doen om ze uit te roeien. Daarom zullen we ondernemingen
niet alleen streng straffen voor hun kartelactiviteiten, maar hun ook
hogere geldboeten opleggen wanneer ze na inspecties door de Commissie
gewoon zijn blijven doorgaan en wanneer ze foutieve of misleidende
informatie hebben verstrekt."
De betrokken producten zijn koperen fittingen, met inbegrip van
fittingen in koperlegeringen (zoals roodkoper of messing). Fittingen
worden in sectoren als loodgieterij, verwarming of sanitair gebruikt
om o.m. water-, lucht- en gasleidingen aan te sluiten. Het kartel
bestreek alle verschillende soorten fittingen, zoals eindfittingen,
soldeerringen, knelfittingen, pressfittingen - met als resultaat dat
bedrijven en consumenten hogere prijzen betaalden.
Het onderzoek kwam er nadat Mueller in januari 2001 een
clementieverzoek indiende op grond van de clementieregeling van 1996.
Nadien voerde de Commissie onaangekondigde inspecties uit. Vervolgens
deed de Commissie verzoeken om inlichtingen uitgaan, die dan weer
diverse bedrijven ertoe aanzetten verzoeken om boetevermindering in te
dienen.
Bewijsmateriaal
De kartelbeschikking is gebaseerd op talrijke documenten,
ondernemingsverklaringen en interviews met getuigen zoals de
clementieverzoekers die ter beschikking stelden, aangevuld met
documenten die werden aangetroffen tijdens de inspecties die de
Commissie bij de ondernemingen uitvoerde. Het dossier van de Commissie
beslaat zo'n 80 000 bladzijden met bewijsmateriaal dat de hele duur
van het kartel bestrijkt.
Al in 1988, zo blijkt uit handgeschreven notities, verhoogden
concurrenten in het Verenigd Koninkrijk de prijzen op basis van een
voor iedere onderneming specifiek codegetal. De concurrenten spraken
af de prijsverhoging door te voeren "volgens dezelfde procedure als
vorige keer".
In 1991 staan in diverse handgeschreven aantekeningen de nieuwe
prijslijsten die de concurrenten hadden afgesproken voor Duitsland,
Spanje, Italië, Frankrijk, Griekenland, het Verenigd Koninkrijk,
Portugal en Zweden. Daarin stond ook de volgorde waarin die
prijsstijgingen volgens planning moesten plaatsvinden.
Op 26 januari 2001 kwamen concurrenten in Parijs bijeen om per land en
per onderneming te bespreken hoe het met de prijsverhogingen stond.
Handgeschreven aantekeningen laten zien dat de prijsverhogingen die de
concurrenten hadden gepland, nagenoeg uitgevoerd waren in Frankrijk,
nog bezig waren in Duitsland en vertraging opliepen in Spanje. De
concurrenten bespraken ook een nieuwe prijsstructuur en een nieuw
prijspeil voor het Verenigd Koninkrijk. Tot slot benadrukten de
ondernemingen dat de heimelijke bijeenkomsten zouden blijven doorgaan
ondanks dat Delta (thans Advanced Fluid Connections) aan een andere
onderneming was verkocht.
Geldboeten
Deze praktijken zijn een zeer zware inbreuk op de regels van het
EG-Verdrag. Bij het bepalen van het bedrag van de geldboeten hield de
Commissie rekening met de omvang van de EER-markt voor het betrokken
product, de levensduur van het kartel en de grootte van de betrokken
ondernemingen. De Commissie verhoogde de geldboeten voor Aalberts,
Delta, Advanced Fluid Connections en Legris met 60%, omdat zij ook na
de inspecties met de verboden regelingen waren doorgegaan. Advanced
Fluid Connections zag zijn geldboete met nog eens 50% verhoogd omdat
het bedrijf de Commissie misleidende informatie had meegedeeld.
Ondernemingen die belangrijke informatie over de inbreuk hebben
verstrekt, werden voor hun medewerking beloond in lijn met de
clementieregeling van de Commissie van 1996. Zo kreeg Mueller
boete-immuniteit en werden de geldboeten van IMI, Delta en Frabo
verminderd. De toekenning van boetevermindering is niet alleen
afhankelijk van de waarde van de verschafte informatie, maar ook van
de vraag of deze in een vroeg stadium wordt verschaft. Advanced Fluid
Connections gaf wel informatie, maar kreeg geen boetevermindering
omdat de betrokken informatie misleidend was.
In deze zaak werd voor in totaal 314,781 miljoen EUR aan geldboeten
opgelegd. Daardoor is dit het op vier na grootste bedrag dat ooit aan
één kartel werd opgelegd.
Schadeclaims
Iedereen (particulieren of ondernemingen) die van
concurrentiebeperkende praktijken zoals in deze zaak te lijden heeft,
kan voor de nationale rechter schadevergoeding eisen en daarbij de
gegevens van de bekendgemaakte beschikking als bewijs aanvoeren dat de
betrokken praktijken hebben plaatsgevonden en dat zij onwettig waren.
Zelfs indien de Commissie de betrokken ondernemingen geldboeten heeft
opgelegd, kunnen toch schadevergoedingen worden toegekend zonder dat
deze hoeven te worden verlaagd omdat de Commissie al een geldboete
heeft opgelegd. Over private handhaving is een groenboek gepubliceerd
(zie IP/05/1634 en MEMO/05/489).
Voor meer informatie over de strijd van de Commissie tegen kartels,
zie MEMO/06/337.
De Commissie legde de volgende geldboeten op en gaf de volgende
kortingen:
Naam en vestiging onderneming
Korting geldboete (%)
Korting geldboete (in EUR)
Geldboete (in EUR)
1.
Mueller, VSA
100
10,450,000
0
2.
IMI, Verenigd Koninkrijk
50
48,300,000
48,300,000
3.
Delta, Verenigd Koninkrijk
20
7,078,000
28,310,000
4.
Frabo, Italië
20
395,000,000
1,580,000
5.
Aalberts, Nederland
0
0
100,800,000
6.
Viegener, Duitsland
0
0
54,292,000
7.
Legris/Comap, Frankrijk
0
0
46,800,000
8.
Advanced Fluid Connections, Verenigd Koninkrijk
0
0
18,088,000
9.
Sanha Kaimer, Duitsland
0
0
7,970,000
10.
Tomkins/Pegler, Verenigd Koninkrijk
0
0
5,250,000
11.
Flowflex, Verenigd Koninkrijk
0
0
1,349,000
12.
Aquatis France and Simplex Armaturen
0
0
2,042,000
TOTAAL
66,223,000
314,781,000
* = de desbetreffende rechtspersonen kunnen hoofdelijk aansprakelijk
worden gesteld voor het geheel of een deel van de opgelegde geldboete
European Union