VROM Burgerplatform Klimaat
en Energie
Verslag Terugkoppelingsbijeenkomst
Tijdens Duurzame Dinsdag op 5 september 2006 overhandigden twee leden van het VROM
Burgerplatform hun adviezen over Klimaat en Energie aan staatsecretaris Van Geel. Voor het publiek van
Duurzame Dinsdag, en later in besloten kring, reageerde Van Geel op het advies. Ook
beleidsmedewerkers van DG Wonen spraken met het VROM Burgerplatform over de beleidsacties in
relatie tot het advies.
Overhandiging advies door Mustapha Aanzi en Saskia Bruines (voorzitter)
Bruines: "Het VROM Burgerplatform heeft zich het afgelopen half jaar bezig gehouden met maatregelen en
beleid om wonen energiezuiniger te maken.
Het VROM Burgerplatform legt de nadruk op marktwerking, bewustwording en financiële en fiscale
maatregelen. Laat het energielabel een rol spelen in de relatie tussen burgers en de markt, zorg ervoor dat
burgers weten hóe ze energie kunnen besparen. Als maatregelen uitvoerbaar en herkenbaar zijn, zullen
meer burgers meedoen. En zorg voor continuïteit in financiële maatregelen, zodat burgers erop kunnen
vertrouwen dat niet alleen voorlopers gebruik maken van een regeling, maar ook mensen voor wie een
energiebesparende investering minder vanzelfsprekend is.
Ik denk dat het belang van burgerplatforms groot is voor alle betrokkenen. Zeker als er ook iets wordt
gedaan met de aanbevelingen."
Aanzi: "Toen ik begon aan het VROM Burgerplatform dacht ik meteen aan beleidsmedewerkers, wetgeving
en regels. En daarna vanzelfsprekend aan saai, bureaucratisch en een paarse krokodil. Eenmaal bezig
heb ik geen moment meer gedacht aan die paarse krokodil. In tegendeel, het is goed dat VROM een
burgerplatform heeft, ik heb er veel van geleerd en ik weet dat we verrassende suggesties hadden. Dat
was gewoon van de gezichten van beleidsmakers af te lezen.
Ik denk dat wij goede adviezen hebben waarmee VROM de handen uit de mouwen kan steken."
Reactie staatsecretaris Van Geel
"Ik dank de leden van het VROM Burgerplatform voor uw aanbevelingen en adviezen. Ik waardeer het
bijzonder dat u zich op inspirerende wijze en met grote inzet heeft nagedacht over energiebesparing in
woningen. En met resultaat! Maar in uw discussies en posters heeft u zich niet beperkt tot
energiebesparing. U heeft ook allerlei ideeën naar voren gebracht over duurzame energiebronnen en
consumentengedrag. Ik mocht daarover al eerder met u van gedachten wisselen op een zaterdag hier in
Den Haag.
U komt met concrete voorstellen om het energielabel - een energiescore voor woningen, net als op de
wasmachine - 'in de markt' te zetten. U komt met financiële stimuleringsmaatregelen en tot slot met
bewustwording.
Het energielabel moet volgens u ingezet worden als marketinginstrument dat niet alleen geldt op
transactiemomenten. U stelt dat woningeigenaren trots moeten zijn op hun B- of C-label. Ik ben blij dat u er
zo over denkt en beschouw het als een uitdaging om bij te dragen aan de juiste introductie van het
energielabel.
Net als u denk ik ook dat een relatief kleine financiële prikkel mensen over de streep kan trekken om hun
huis energiezuiniger te maken. De mogelijkheden daartoe ben ik samen met de mensen op mijn ministerie
aan het onderzoeken.
Verder kwam u met veel adviezen die inspelen op maatregelen die burgers concreet en dicht bij huis
kunnen nemen. Ook ik denk dat daar veel winst te behalen valt, juist door maatregelen te nemen samen
met andere burgers.
Ik dank u voor uw inspanning en ik spreek straks met u verder."
Vervolgacties VROM (besloten bijeenkomst)
Het VROM Burgerplatform is van mening dat de overheid regelingen zo moet construeren dat deze
robuust zijn. Van Geel is het met het Burgerplatform eens. Hij vertelt dat een commissie onder leiding van
de directeur van Shell Nederland bezig is met voorstellen voor betere fiscale regelingen.
Enerzijds moeten we systemen bedenken die stabieler zijn. Aan de andere kant, zegt Van Geel, moeten
we ook kijken naar andere dan fiscale instrumenten, bijvoorbeeld verplichtingen in de richting van
bedrijven..Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. Pagina 3/4
Het verheugt Van Geel dat in de verkiezingsprogramma's van alle grote partijen een energiebesparing van
2% wordt nagestreefd.
Het VROM Burgerplatform vertelt Van Geel over het bezoek aan een bijzondere woonwijk waar huizen met
warmtepompen werkten. De bewoners waren enthousiast omdat ze de besparing door een slimme meter
direct zagen. Voor sommige mensen was de huur gestegen ter compensatie van de energiezuinige
warmtepomp. Dat vonden de bewoners een prima afspraak.
Voor dergelijke initiatieven is wel nodig dat bijvoorbeeld installateurs deskundig zijn. Daaraan schort het
nog wel eens meent het Burgerplatform.
Bovendien zijn er volgens het Burgerplatform voldoende maatregelen te bedenken die de overheid niets
kosten. Bijvoorbeeld door energiebedrijven te vragen de energierekening in rood te drukken bij
overschrijding van de norm en in groen bij besparing.
Van Geel vindt dit een goed idee. Het sluit aan bij het project van de energiebon in Texel en de
energiebox. In dat laatste geval ontvangen burgers van de gemeente, maar het zou ook via
energiebedrijven kunnen, bij de energierekening artikelen waarmee energie bespaard kan worden. Op die
manier smeet je het ijzer als het heet is. Net zoals Van Geel zelf vroeger krijgsberaad hield met zijn
kinderen als de telefoonrekening binnengekomen was. Destijds had hij geen concrete instrumenten om de
telefoonkosten te beperken, maar nu krijgen burgers direct oplossingen aangereikt, die energiebesparend
werken.
Van Geel bedankt het VROM Burgerplatform nogmaals en verlaat de bijeenkomst. Beleidsmedewerkers
van DG Wonen bespreken verder wat er met de adviezen van het VROM Burgerplatform gebeurt.
Energie Prestatie Certificaat
DG Wonen is druk bezig met de implementatie van het EnergiePrestatieCertificaat (hierna: energielabel).
De juridische vertaling van de richtlijn ligt ter notificatie in Brussel.
Het kabinet wil meer doen met het energielabel. DG Wonen werkt daarom aan een marketingstrategie,
een van de belangrijke punten uit het advies van het Burgerplatform.
Het VROM Burgerplatform bepleitte snelle verspreiding van het energielabel: veel woningen moeten
binnen afzienbare tijd over een label beschikken. VROM heeft ervoor gekozen om het label te verplichten
op het moment dat er een verandering optreedt (nieuwe huurder/eigenaar, huurverhoging). Aangezien
mutaties bij huurwoningen slecht te voorspellen zijn, zullen corporaties op voorhand de woningen van
energielabels willen voorzien.
Nieuwe instrumenten
Naast een goed werkend energielabel wordt gedacht aan drie andere instrumenten:
1 Witte Certificaten: de overheid overweegt om energiebedrijven een taakstelling op te leggen. Door
eigenaren van gebouwen aan te sporen om energie te besparen, verzamelt het bedrijf certificaten
waarmee gehandeld kan worden. Het Burgerplatform spreekt de vrees uit dat de energieprijs stijgt als
energiebedrijven niet aan de taakstelling voldoen.
2 Woningwaarderingstelsel: het energielabel zou opgenomen kunnen worden in het
woningwaarderingstelsel. Als een woning bijvoorbeeld een B-label heeft, gaat de huurprijs omhoog, maar
minder dan de energiekosten omlaag gaan. Bij energetisch slechtere woningen ontvangen eigenaren
minder huurinkomsten.
3 Fiscale stelsel: VROM bereidt een overzicht voor met fiscale en financiële maatregelen om het uitvoeren
van maatregelen te stimuleren..Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. Pagina 4/4
Bestaande instrumenten
Voor de vierde keer staat de TELI-regeling open voor energiebesparing bij lagere inkomensgroepen. Via
onder andere gemeenten en stichtingen ontvangen burgers tochtstrippen, tochtkleppen, radiatorfolie en
dergelijke.
Het VROM Burgerplatform vraagt zich af of VROM niet meer mensen bereikt met deze maatregel als
burgers ook particulier mogen inschrijven. VROM meent dat zij deze mensen - met een zeer laag inkomen
- goed kan bereiken, omdat zij bij de gemeente, corporaties en de sociale dienst bekend zijn.
De energiebox met energiebesparende maatregelen is ook voor mensen met een hoger inkomen bedoeld.
Voor deze energiebox start binnenkort een pilot.
Daarnaast bestaat het instrument van de subsidies, bijvoorbeeld voor forse reductie van CO2-uitstoot. Het
gaat daarbij om minimaal 20 ton reductie, dus daarvoor moeten minimaal twintig woningen tegelijkertijd
worden aangepakt.
VROM vindt de EnergiePrestatieCoëfficiënt (EPC) voor nieuwbouw een belangrijk instrument, dat
innovatie door projectontwikkelaars en architecten in de hand werkt. De EPC is onlangs verlaagd van 1
naar 0,8.
Tot slot
Het VROM Burgerplatform vraagt naar de beantwoording op motie 50 (Spies) over financiële en fiscale
maatregelen ter bevordering van energiezuinige maatregelen. VROM zegt toe de hoofdlijnen van het
advies van het VROM Burgerplatform op te nemen in de binnekort te zenden brief naar de Tweede Kamer.
Den Haag,
5 september 2006
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer