Vereniging Milieudefensie

Planbureau's voorzien overschot bedrijventerreinen 'Koerswijziging nieuw kabinet urgent'

Amsterdam, 29 september --- 'De overheid moet nú ingrijpen om de ongebreidelde groei van bedrijventerreinen te stoppen,' dat concludeert Willem Verhaak van Milieudefensie naar aanleiding van het vandaag verschenen rapport 'Welvaart en leefomgeving' van de planbureau's RPB, CPB en MNP. Zonder wijziging van het huidige kabinetsbeleid kampt Nederland vanaf 2020 met een overschot aan bedrijventerreinen die leiden tot een onnodige aantasting van het landschap, zo stellen de planbureau's. Een nieuw kabinet ontkomt volgens Milieudefensie niet aan een drastische koerswijziging van het ruimtelijk beleid.

Milieudefensie vraagt het nieuwe kabinet om vier concrete maatregelen.
1) De landelijke en provinciale ruimteclaims voor nieuwe bedrijventerreinen moeten drastisch worden verminderd. Uit eerder gepubliceerd onderzoek van de TU-Delft en STOGO-onderzoek+advies blijkt dat de claim van 25 duizend hectare nieuw bedrijventerrein uit de Nota Ruimte met bijna de helft omlaag kan.
2) Invoering van een 'verwijderingsbijdrage' voor elke vierkante meter nieuw uit te geven bedrijventerrein. De opbrengst wordt geïnvesteerd in de herontwikkeling van verouderde terreinen. De verwijderingbijdrage moet landelijk worden ingevoerd om concurrentie tussen provincies te voorkomen.
3) Grondig opknappen (renovatie, sloop en nieuwbouw) van verouderde bedrijventerreinen moet de hoogste prioriteit krijgen. Daarmee wordt voorkomen dat die terreinen verder leeglopen en wordt dus veel ruimte bespaard.
4) Provincies moeten de regie over de planning van nieuwe terreinen veel krachtiger naar zich toe trekken. Op dit moment krijgen onderling concurrerende gemeenten té vaak hun zin om toch maar weer een eigen ­ te groot en eigenlijk overbodig ­ bedrijventerrein aan te leggen.

Ook de VROM-raad stelt in haar in juni verschenen publicatie 'Werklandschappen' dat in plaats van de aanleg van nieuwe terreinen, het opknappen van verouderde bedrijventerreinen de hoogste prioriteit heeft. 'Met onze maatregelen wordt zowel het landschap als geld gespaard. Het vergt lange termijnbeleid waarvoor dit kabinet nog niet rijp was,' aldus campagneleider Ruimte en Landschap, Willem Verhaak.

Het overgrote deel van de nieuwe bedrijventerreinen wordt ingenomen door bedrijven die vertrekken van bestaande verouderde terreinen. De grondprijs op de nieuwe terreinen is door de onderlinge concurrentie tussen gemeenten spotgoedkoop. Op de bestaande terreinen blijven veelal verouderde en leegstaande panden achter. Door deze praktijk is het areaal verouderde terreinen de afgelopen tien jaar verdubbeld tot 25 duizend hectare, ruim één derde van alle bedrijventerreinen. Bij voortzetting van het huidige kabinetsbeleid loopt dat op tot maar liefst 50 duizend hectare.