Erasmus MC


11-10-2006: Transplantatietolerantie: een stap dichterbij?

Dit persbericht betreft een promotie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam

Rotterdam, 11 oktober 2006 - Vandaag promoveert Frank Dor, chirurg in opleiding te Rotterdam, op een proefschrift getiteld "Investigations relating to the induction of immunological tolerance through spleen transplantation in miniature swine". Dor toont in zijn onderzoek aan dat door middel van milttransplantatie de kans op afstoting van getransplanteerde organen verkleind kan worden.

De laatste 50 jaar is er enorme vooruitgang geboekt op het gebied van transplantatie, mede door ontwikkelingen op het gebied van afweeronderdrukkende therapie. De afstoting van getransplanteerde organen beperkt echter de lange-termijnsoverleving nog steeds in belangrijke mate. Het ultieme doel in klinische transplantatie is het bereiken van donor-specifieke immunologische tolerantie ten opzichte van het getransplanteerde orgaan. Als dit gerealiseerd kan worden is het mogelijk om patiënten een goed functionerend transplantaat te bieden zonder dat zij risico lopen op (ernstige) complicaties van de behandeling met immunosuppressieve geneesmiddelen (zoals bijvoorbeeld hart/vaatziekten, ernstige infecties en kwaadaardige aandoeningen).

Dat het transplanteren van de milt immunologische tolerantie kan bewerkstelligen werd reeds beschreven in kleine proefdiermodellen. Deze methode werd echter nog niet bestudeerd in een pre-klinisch (groot) proefdiermodel of op grote schaal in de kliniek toegepast.

Dor onderzocht milttransplantatie in miniatuurvarkens aan Harvard Medical School in Boston, USA. Ontvangers van milttransplantaten kregen kortdurend milde immunosuppressieve therapie, waarna de getransplanteerde milt werd geaccepteerd. De afweerreactie van de ontvanger tegen de donor bleek daardoor dusdanig verzwakt, dat een nier van dezelfde donor succesvol kon worden getransplanteerd zonder afweeronderdrukkende medicatie. Een van de mechanismen die een rol kunnen spelen bij het bewerkstelligen van transplantatie-tolerantie door milttransplantatie, is het feit dat hematopoietische stamcellen vanuit de donormilt zich nestelen in het beenmerg van de ontvanger, en zo het immuunsysteem leren dat het donororgaan als lichaamseigen gezien moet worden. Gezien deze hoopvolle resultaten concludeert Dor dat het denkbaar is dat milttransplantatie ook een behandeling kan worden bij transplantatie in de mens. Daarvoor zullen echter eerst verdere studies moeten worden verricht.

---

Het Erasmus MC maakt deel uit van de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU). De NFU is een samenwerkingsverband van de acht universitair medische centra. (UMCs) in Nederland en heeft als algemene doelstelling het behartigen van de gezamenlijke belangen van de UMCs. Andere UMCs die deel uitmaken van de NFU zijn het AMC, azM, LUMC, UMCG, UMC St Radboud, UMC Utrecht en VUmc. In totaal zijn 60.000 medewerkers verbonden aan de acht UMCs.