Protest gevangenispersoneel tegen hervormingsplannen is terecht
14-10-2006 * De gezamenlijke ondernemingsraad van het gevangeniswezen heeft het regeringsvoorstel Detentie en Behandeling op Maat (DBM) afgewezen. Ze vrezen voor de veiligheid van de gevangenen en zichzelf. Hun verzet is logisch en terecht. Fractieleider Jan Marijnissen en justitiewoordvoerder Jan de Wit van de SP en de Werkgroep Morgen Beter wijzen al langer op de nadelen.
Er komt in de plannen veel nadruk te liggen op individueel maatwerk. Een gedetineerde wordt aangesproken op zijn gedrag: medewerking wordt beloond, wie zich niet aan de regels houdt verliest privileges. "Het is inderdaad hoog tijd voor een ware cultuuromslag," schreven Marijnissen en De Wit onlangs in een opinieartikel in Trouw. "Het idee dat een motiverende benadering van de gedetineerde door de bewaarders kan bijdragen aan de resocialisatie verdient zeker steun. Echter, vanuit het gevangeniswezen komen al geruime tijd de klacht dat door de vele bezuinigingen op het personeel de rol van de bewaarder in de heropvoeding volstrekt is gemarginaliseerd. De medewerkers van de penitentiaire inrichtingen voelen zich vaak gedegradeerd tot sleuteldraaiers."
Behalve dat ze amper nog kunnen bijdragen aan pogingen om gedetineerden terug op het rechte pad te krijgen, hebben ze ook minder zicht op wat er speelt en dat gaat ten koste van de veiligheid van gedetineerden en personeel. Het belangrijkste vereiste voor verbeteringen is volgens de SP en `de mensen in het veld' dat het persoonlijke contact in de gevangenis weer een hoofdrol krijgt. Het kabinet wil juist gekwalificeerd personeel vervangen door camera's. Een slecht idee dus.
Het is ook dom om het aanbod van onderwijs voor gedetineerden sterk te verminderen. Met jonge mensen die hun eerste stappen op het verkeerde pad hebben gezet wordt helemaal niets gedaan. Terwijl juist alles op alles gezet moet worden om te voorkomen dat zij `op de universiteit van de misdaad' volleerde criminelen worden. De maatschappelijke kosten daarvan zijn uiteindelijk veel hoger dan van een onderwijsprogramma.
De gevangenisarbeid wordt straks alleen aangeboden als dat zichzelf terugbetaalt, wat op dit moment bijna nergens het geval is. Dat betekent dat gedetineerden niet leren wennen aan vaste werktijden en een mentaliteit van aanpakken en volhouden. "Het zou een blunder van jewelste zijn als we hen maandenlang laten niksen en hun laten hand ophouden zonder dat daar iets tegenover staat," schreven Marijnissen en De Wit. "Hervormingen hebben alleen kans van slagen als ze worden gedragen door het personeel." De regering moet de plannen daarom drastisch aanpassen.
Zie ook:
* Draai ontmenselijking gevangenissen terug
* Bezuiniging gevangeniswezen kweekt recidivisten
* Werkgroep Morgen Beter