Ministerie van Buitenlandse Zaken

Kamerbrief inzake Geannoteerde agenda van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen van 16 en 17 oktober 2006 (http://www.minbuza.nl:80/nl/actueel/brievenparlement,2006/10/Kamerbrief-inzake-Geannoteerde-agenda-van-de-Raad-.html) 04-10-2006 | 17:29

Samenvatting:

Inhoud:

Op 4 oktober jl. ging u met brief DIE-1349/06 de geannoteerde agenda toe van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen van 16-17 oktober a.s. over de onderwerpen gerelateerd aan EU-ontwikkelingssamenwerking. Graag bied ik u hierbij, mede namens de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking, de geannoteerde agenda aan over de overige onderwerpen.De Minister van Buitenlandse Zaken,Dr B.R. BotGeannoteerde agenda van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen (RAZEB) van 16 en 17 oktober 2006Algemene ZakenUitbreidingDe Raad zal naar aanleiding van de voortgangsrapportage van 26 september jl. spreken over de toetreding van Bulgarije en Roemenië. Centraal daarbij zal staan de conclusie van de Commissie dat beide landen sinds de vorige voortgangsrapporten aanzienlijke inspanningen hebben verricht teneinde hun voorbereidingen op het lidmaatschap te voltooien, en voldoende voorbereid zijn om op 1 januari 2007 aan de verplichtingen van het lidmaatschap te kunnen voldoen. De Commissie doet derhalve voor geen van de landen een aanbeveling tot uitstel van toetreding met één jaar. Tegelijkertijd concludeert de Commissie dat, hoewel veel van de openstaande punten uit het vorige voortgangsrapport inmiddels zijn geadresseerd, meer werk moet worden verzet en meer concrete resultaten nodig zijn. De Commissie wijst daarbij op de beschikbare instrumenten in het 'acquis' en het Toetredingsverdrag, waarmee het goed functioneren van de Unie, ook na toetreding van Bulgarije en Roemenië, gewaarborgd kan worden. Als onmiddellijke maatregel bij toetreding, kondigt de Commissie aan beide landen te zullen onderwerpen aan een mechanisme van toezicht ('mechanism for cooperation and verification') met betrekking tot een aantal JBZ-gebieden waarop nog tekortkomingen bestaan.De regering heeft in grote lijnen met instemming kennis genomen van de bevindingen en conclusies van de Commissie. Het rapport maakt een degelijke, doorwrochte indruk waarbij een realistisch beeld wordt geschetst. De kritische lijn van het rapport is in overeenstemming met de visie van de regering. De regering verwelkomt het feit dat de Commissie een geloofwaardig stelsel van maatregelen heeft voorgesteld dat gericht is op het bestendigen en vervolmaken van de ingezette hervormingen. In het licht van de bevindingen en conclusies van de Commissie, onderschrijft de regering dat Bulgarije en Roemenië per 1 januari 2007 kunnen toetreden. De regering merkt daarbij op dat formeel gezien besluitvorming over uitstel door de Raad niet meer aan de orde is, aangezien de Commissie geen aanbeveling tot uitstel heeft gedaan. Het Toetredingsverdrag bepaalt immers dat de Raad tot uitstel met één jaar zou kunnen besluiten, als de Commissie daartoe een aanbeveling doet. Voor een uitgebreidere appreciatie van de regering van de voortgangsrapportage van de Commissie wordt hier verwezen naar de brief die de regering hierover separaat naar de kamer heeft gezonden. De Raad zal naar verwachting conclusies aannemen die de bevindingen en conclusies van de Commissie bevestigen. Daarnaast zal de Commissie deze gelegenheid benutten om aan Bulgarije en Roemenië te vragen zo spoedig mogelijk de namen van de kandidaten voor de nieuwe Commissarissen te overleggen.Externe BetrekkingenEU Afrika StrategieIn de gezamenlijke zitting van ministers van Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking vindt er een briefing plaats over de EU Afrika strategie. Hoge Vertegenwoordiger Javier Solana en Eurocommissaris Louis Michel zullen deze briefing verzorgen. Naast de briefing zullen tijdens de RAZEB raadsconclusies aangenomen worden over twee OS onderdelen van de EU Afrika Strategie (infrastructuur en goed bestuur).Tijdens het Nederlandse EU-voorzitterschap in 2004 is een eerste aanzet gegeven tot een geïntegreerde (OS+BZ) EU strategie voor Afrika. Deze is in december 2005 aangenomen. De vijf centrale thema's zijn vrede & veiligheid; goed bestuur en mensenrechten; duurzame economische groei en integratie van markten; basisvoorzieningen en armoedebestrijding (MDGs 1-6); milieu en natuurlijke rijkdommen.Nederland hecht veel waarde aan het geïntegreerde karakter van de strategie. Een belangrijk speerpunt is daarbij het bevorderen van vrede en veiligheid in Afrika via de Afrikaanse vredesarchitectuur, zoals die ontwikkeld wordt door de Afrikaanse Unie (AU) en sub-regionale organisaties. Hiervoor is het belangrijk dat de Afrikaanse vredesfaciliteit van de EU wordt gecontinueerd en de capaciteit van de AU wordt versterkt.SoedanDe bespreking over Soedan zal in het licht staan van de verslechterde humanitaire en veiligheidssituatie in Darfur, de ondersteuning van AMIS (African Union Mission in Sudan) en de transitie van AMIS naar een VN-missie. Het militair offensief van het Soedanese regeringsleger lijkt enigszins in intensiteit te zijn afgenomen sinds het begin van de Ramadan. De humanitaire toegang tot Darfur blijft echter zeer beperkt en door de verslechterde veiligheidssituatie loopt het wederopbouwproces vertraging op. De internationale gemeenschap veroordeelt het geweld scherp. Ondanks grote diplomatieke druk tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, blijft Soedan zich verzetten tegen een transitie van AMIS naar een VN-missie. Nederland maakt zich samen met internationale partners sterk voor het opvoeren van druk op de Soedanese regering. Eerst moet transitie aantrekkelijk worden gemaakt voor Soedan door middel van een pakket aan maatregelen, bestaande uit 'sticks en carrots'. Binnen dit brede pakket van afdwingbare en implementeerbare maatregelen in het kader van een VN-missie, zet Nederland zich in voor het instellen van een no fly zone boven Darfur. Nu het mandaat van AMIS tot het eind van 2006 verlengd is, is Nederland van mening dat deze missie in aanloop naar de transitie naar een VN-macht verder versterkt moet worden. Voortgezette steun van de EU en anderen blijft onontbeerlijk. Nederland verwelkomt daarom de door de VN aan AMIS aangeboden ondersteuning. Daarbij moet ervoor worden gezorgd dat de dialoog over de 'Darfur Peace Agreement' (DPA) gaande wordt gehouden. Nederland werkt samen met het VK, de VS en EU Speciale Vertegenwoordiger Haavisto om de niet-ondertekenaars te bewegen de DPA alsnog te ondertekenen.ZimbabweDe RAZEB bespreekt de huidige situatie in Zimbabwe, die aanleiding blijft geven voor grote zorg. Er is sprake van een politieke impasse, terwijl de humanitaire situatie steeds slechter wordt. De ministers zullen bespreken welke mogelijkheden er zijn om de impasse te doorbreken. De Nederlandse inzet is om steun te verlenen aan een proces van nationale dialoog en hervormingen gebaseerd op nationale consensus, als basis voor uiteindelijke normalisatie van betrekkingen met Zimbabwe.MOVP (Midden Oosten Vredesproces)De Raad zal zich richten op de vraag hoe het MOVP weer vlot kan worden getrokken. Dit mede gezien het uitblijven van de vorming van een nieuwe Palestijnse regering van nationale eenheid. Nederland blijft inzetten op een actieve en zichtbare rol van de EU, bij voorkeur in het kader van het Kwartet. In dit kader is het van belang dat de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Rice tussen 1 en 5 oktober bezoeken heeft gebracht aan Israël, Egypte, de Palestijnse Gebieden en Saoedi-Arabië. Het Tijdelijke Internationale Mechanisme voor hulp aan de Palestijnse bevolking (TIM) functioneert, maar het is geen duurzame oplossing voor de problemen. De EU heeft Israël en de Palestijnse gebieden opgeroepen door middel van vertrouwenwekkende maatregelen de voorwaarden te scheppen voor een hervatting van de dialoog. Het Israëlische leger heeft de terugtrekking uit Libanon voltooid, en de ontplooiing van UNIFIL troepen verloopt volgens plan. Zoals bekend zal Nederland deelnemen aan de internationale maritieme presentie die tot taak heeft wapensmokkel over zee naar Hezbollah tegen te gaan.Westelijke BalkanDe Raad bespreekt de ontwikkelingen in de regio. Verwacht wordt dat de volgende drie onderwerpen aan de orde komen:Wellicht zal ook de recente rapportage van hoofdaanklager Del Ponte over de Servische samenwerking met het Joegoslavië-Tribunaal (ICTY) aan de orde komen. Op 1 oktober hebben verkiezingen plaats gevonden in Bosnië-Herzegovina. Partijen en politici die zich tijdens de campagne van een sterke nationalistische retoriek hadden bediend zijn als winnaars uit de bus gekomen. Nederland hoopt dat de partijen de verkiezingsretoriek verlaten en grotere compromisbereidheid tonen om de noodzakelijke hervormingen verder door te voeren.Op 3 oktober jl. hebben Commissaris Rehn en Hoge Vertegenwoordiger Solana een gemeenschappelijk rapport uitgebracht over een versterkte rol van de EU in Bosnië-Herzegovina in verband met de voorgenomen sluiting van de OHR en afschaffing van diens bevoegdheden ('Bonn Powers'). Nederland is van mening dat deze bevoegdheden tijdelijk achter de hand gehouden moeten worden na de overgang van de OHR naar een door de EU geleide missie.Op 30 september heeft het Servische parlement een nieuwe grondwet aangenomen. De verwijzing hierin naar Kosovo als een integraal deel van Servië kan negatieve gevolgen hebben voor het statusproces. Het primaat voor de onderhandelingen over de status van Kosovo ligt bij VN-onderhandelaar Ahtisaari. De RAZEB zal waarschijnlijk spreken over de teleurstellende samenwerking van Servië met het ICTY. Op 29 september heeft Del Ponte hierover gerapporteerd en op 3 oktober heeft ze het rapport besproken in Belgrado. Naast het gebrek aan politieke wil is de gebrekkige coördinatie tussen de verschillende Servische instellingen op civiel en militair gebied bij opsporing een doorn in het oog van Del Ponte. Nederland zal strikt vasthouden aan de voorwaarde van volledige samenwerking met het ICTY.Iran De Raad zal de stand van zaken ten aanzien van het Iraanse nucleaire dossier bespreken. Hoge Vertegenwoordiger Javier Solana zal de Raad nader informeren over het verloop van de vervolgbesprekingen die hij met Iran's hoofdonderhandelaar Ali Larijani voerde. Die besprekingen hebben er vooralsnog niet toe geleid dat hervatting van de onderhandelingen van de vijf permanente leden van de VN-Veiligheidsraad en Duitsland met Iran binnen handbereik is. Het struikelblok blijft Iran's weigering zijn verrijkingsactiviteiten op te schorten. De Raad zal tevens eventuele voortgang in de besprekingen in de VN Veiligheidsraad over nadere maatregelen bespreken.Diversen: EU-OekraïneDe Raad bespreekt de voorbereiding van de EU-Oekraïne top op 27 oktober a.s.. Deze top is de eerste na de parlementaire verkiezingen van maart 2006 en het aantreden van een nieuwe regering in augustus jl. De EU zal van de nieuwe regering een ondubbelzinnige bevestiging wensen te ontvangen omtrent het cruciale belang dat laatstgenoemde hecht aan voortgang van ingezette politieke en economische hervormingen, spoedige WTO-toetreding en de verdere versterking van relaties met de EU. Ook zal er aandacht zijn voor implementatie van het actieplan in het kader van het Europees Nabuurschapsbeleid en voor de eerder gemaakte afspraken op het gebied van energie, justitie en binnenlandse zaken, nucleaire veiligheid en op het terrein van buitenlandspolitieke onderwerpen, zoals Transdjnestrië en de 'EU Border Assistance Mission' voor Oekraïne en Moldavië. Tot slot zal de EU overeenstemming willen bereiken over de start van onderhandelingen inzake de nieuwe EU-Oekraïne overeenkomst die de huidige Partnerschaps-en Samenwerkingsovereenkomst dient te gaan vervangen. Nederland kan zich aansluiten bij bovenstaande inzet voor de top.EU-GeorgiëDe Raad zal spreken over de Georgisch-Russische betrekkingen. Recente ontwikkelingen hebben aangetoond dat de betrekkingen tussen beide landen nog bijzonder gevoelig liggen. De EU heeft bij beide partijen aangedrongen op terughoudendheid. Door effectief optreden van de OVSE is de acute spanning na de arrestatie van de vier Russische officieren weliswaar afgenomen; Rusland lijkt echter nog niet bereid de - na de Georgische arrestaties uitgebreidde - economische sancties tegen Georgië op te heffen (Georgië is sinds voorjaar 2006 getroffen door een Russisch importverbod op verschillende agrarische exportproducten). Ook Georgië moet worden aangespoord om de spionagekwestie niet aan te grijpen voor disproportionele reacties.Een EU-trojka missie en de EU-speciale vertegenwoordiger voor de Zuidelijke Kaukasus hebben begin oktober jl. besprekingen gevoerd in Georgië om te bezien hoe de spanning verder kan worden weggenomen.


---