18 oktober 2006
De Histoire Naturelle van Comte de Buffon (1707-1788)
Expositie van een monumentaal meesterwerk uit de Verlichting
Rond het 300ste geboortejaar van Georges-Louis Leclerc, Comte de
Buffon, exposeert de Universiteit Maastricht een groot aantal edities
en tientallen delen van zijn Histoire Naturelle. Buffon (Montbard,
1707 - Parijs, 1788) was één van de belangrijkste, bekendste en meest
gelezen naturalisten uit de achttiende eeuw. Met zijn monumentale,
36-delige Histoire Naturelle, gepubliceerd tussen 1749 en 1789, is hij
een exponent van de Verlichting. Buffons ambities reikten ver: hij nam
zich voor alles wat tot dan toe bekend was over de natuur, over het
gehele universum te beschrijven en te ordenen: mensen, viervoetigen,
vogels, vissen, mineralen etc. Buffon werkte in dienst van koning
Lodewijk XV als intendant van de Jardin des Plantes in Parijs, waar
hij een rijke verzameling van dode en levende planten en dieren
bijeenbracht in het Kabinet van de Koning. Dit museum ontwikkelde zich
in de tweede helft van de achttiende eeuw tot één van de leidende
wetenschappelijke instituties van de wereld.
Het 300ste geboortejaar van Buffon valt in 2007: aanleiding om de
prachtig geïllustreerde Histoire Naturelle (weer) aan het publiek te
tonen. De eerste editie kwam uit bij de Koninklijke Pers in Parijs. De
eerste drie delen uit 1749 - hier te zien dankzij de
universiteitsbibliotheek van de Radboud Universiteit - waren een
onmiddellijk en doorslaand succes. Binnen de kortste tijd verschenen
nieuwe uitgaven en later vertalingen in het Engels, Duits en
Nederlands. In elke salon lag wel een editie. De lezer ontleende aan
de Histoire Naturelle sociale status; Buffon zelf beklemtoonde het
belang van de bestudering van de natuurlijke historie voor `de man van
de wereld', die zich hiermee ten opzichte van `de gewone man' kon
onderscheiden. Het succes van de Histoire Naturelle kwam ook voort uit
de groeiende belangstelling voor de wereld buiten Europa, voor de
mensen, dieren en planten die daar leefden. In zijn aanpak was hij een
empirist. Hij ging dus zoveel mogelijk op eigen waarneming af. Met
behulp van correspondenten van over de hele wereld beschreef Buffon
dieren van buiten Europa. In diverse supplementen hield hij de lezer
voortdurend op de hoogte van nieuwe veranderde inzichten.
Noot voor de pers:
De expositie vindt plaats in het Bestuursgebouw van de Universiteit
Maastricht aan de Minderbroedersberg 4-6, van 22 september 2006 tot en
met 9 april 2007 (maandag tot en met vrijdag 9.00-17.00 uur).
Expositie-website: www.unimaas.nl/exposities/buffon
Contactpersonen voor nader informatie: Annemieke Klijn, Faculteit der
Cultuur- en Maatschappijwetenschappen, tel 043 388 3232 & Guy
Jaegers, Universiteitsbibliotheek Universiteit Maastricht 043 388
5108.
De expositie kwam tot stand met medewerking van: de Radboud
Universiteit Nijmegen en het Natuurhistorisch Museum Maastricht en
Margaret Meredith (Faculteit der Cultuur- en
Maatschappijwetenschappen/ wetenschapshistorica).
Universiteit Maastricht