RWI: Wsw-ers vaker aan de slag in normale werkomgeving
Raad voor werk en inkomen
De Raad voor Werk en Inkomen (RWI) vindt dat Wsw-ers meer dan nu het geval is bij
reguliere werkgevers kunnen werken. De arbeidsomgeving moet dan wel zoveel mogelijk
aansluiten bij de specifieke mogelijkheden van de Wsw-er. Volgens de RWI zijn
Sw-bedrijven op dit moment vaak nog teveel gericht op bescherming van
arbeidsgehandicapten in beschutte werkplaatsen van de sociale werkvoorziening. De
uitdaging voor gemeenten en Sw-organisaties is om zich nu meer op reguliere bedrijven te
gaan richten.
Wanneer Wsw-ers in een reguliere baan aan de slag gaan, heeft dat voordelen voor zowel de
werkgever als de werknemer. Voordeel voor de Wsw-er is dat dit recht doet aan zijn
persoonlijke ontwikkeling en emancipatie. Voordelen voor werkgevers zijn dat zij hiermee
aan goed gemotiveerde arbeidskrachten kunnen komen en tegelijkertijd invulling kunnen
geven aan hun maatschappelijk ondernemerschap.
Om gemeenten en Sw-organisaties te laten slagen in de rol van toeleverancier van
werknemers richting gewone bedrijven, is samenwerking tussen gemeenten, Sw-organisaties
en reguliere bedrijven essentieel.
Het kabinet heeft de RWI gevraagd om een handreiking te doen aan gemeenten en
Wsw-uitvoerders om meer Wsw-ers aan regulier werk te helpen. In de vandaag verschenen
handreiking Buitenkans van de RWI staat de praktische uitwerking hiervan centraal. De
drie partijen in de RWI (werkgevers, werknemers en gemeenten) ondersteunen hiermee op
hoofdlijnen de door het kabinet ingezette lijn over de toekomst van de Wsw.
Globaal gaat het om twee opties: begeleid werken waarbij de Wsw-er in dienst is van een
reguliere werkgever, of een detachering bij een reguliere werkgever waarbij de werknemer
in dienst blijft van het Sw-bedrijf.
De RWI doet suggesties om succesvolle allianties tussen Sw-bedrijven, reguliere bedrijven
en werkgevers van de grond te krijgen. Onder meer kan dat door meerjarige afspraken
tussen SW-organisaties en branches en het door Sw-bedrijven gezamenlijk verwerven van
nieuwe opdrachten.
De RWI roept Cedris (de brancheorganisatie van Sw-bedrijven) en organisaties van andere
branches op om gezamenlijk te zoeken naar mogelijkheden om Wsw-geïndiceerden een
begeleid werken- of detacheringsplaats te bieden.
Op dit moment zijn bijna 100.000 werknemers in de Wsw aan het werk en bestaat er een
wachtlijst van ruim 15.000 Wsw-geïndiceerden. Volgens de RWI kan er ruimte
gecreëerd worden door meer Wsw-ers via detachering of begeleid werken bij reguliere
werkgevers te laten werken. Juist nu de economische vooruitzichten gunstig zijn en de
vraag naar arbeid toeneemt, vindt de RWI dat deze kansen met beide handen moeten worden
aangegrepen.
Aanbevelingen
Voor gemeenten zijn Sw-bedrijven een instrument om Wsw-ers aan het werk te krijgen. De RWI
raadt gemeenten aan om Sw-bedrijven zakelijker te benaderen; dit kan door
prestatie-afspraken te maken over plaatsing van Wsw-ers naar reguliere werkgevers. Aan
Sw-bedrijven zelf adviseert de RWI om gewone werkgevers te benaderen aan de hand van de
door de RWI opgestelde tienpuntenlijst. Kern hiervan is dat Sw-bedrijven zich meer als
toeleverancier van arbeid naar reguliere bedrijven gaan opstellen. Een belangrijk punt
hierbij is dat het inzetten van een Wsw-er maatwerk vereist. Het Sw-bedrijf kan de
werkgever hierbij ondersteunen door bijvoorbeeld een jobcoach in te zetten.
Ter ondersteuning van de acties die van Sw-bedrijven en gemeenten gevraagd wordt,
adviseert de RWI aan het ministerie van SZW om een permanente campagne te starten. Hierin
worden werkgevers gewezen op de mogelijkheden en voordelen om arbeidsgehandicapten binnen
hun bedrijf aan werk te helpen.
Minder vrijblijvend
In de door het kabinet gekozen benadering blijft de Wsw een vrijwillige voorziening zonder
verplichte toetreding. De RWI pleit ervoor om het voor gemeenten mogelijk te maken om
personen die niet op de reguliere arbeidsmarkt inpasbaar zijn, te verplichten om zich
voor de Wsw te laten indiceren. Hier tegenover staat dat gemeenten dan vervolgens ook een
concreet arbeidsaanbod moeten doen. Daar waar een aanbod wordt gedaan, mag volgens de RWI
medewerking van Wsw-geïndiceerden worden verlangd. Voor de RWI zijn Wsw-werknemers
namelijk geen cliënten maar mensen met arbeidsbeperkingen die wel in staat zijn
volwaardige arbeid te verrichten.
Onderzoek
Uit in opdracht van de RWI verricht onderzoek onder zes goed presterende Sw-bedrijven
blijkt dat werkgevers tevreden zijn over de samenwerking met deze bedrijven. Veel
Sw-bedrijven zijn bezig om hun bedrijfsvoering te verleggen van productiebedrijf naar
dienstverlener, dus tot een toeleverancier van arbeid aan bedrijven van mensen met een
arbeidshandicap.
De Raad voor Werk en Inkomen is het overlegorgaan van werkgevers, werknemers en gemeenten.
De RWI doet voorstellen aan de regering en andere partijen over het brede terrein van werk
en inkomen. Doel van deze voorstellen is een goed functionerende arbeidsmarkt te
bevorderen. Het vergroten van de transparantie van en het verbeteren van de kwaliteit op
de reïntegratiemarkt behoort eveneens tot de kerntaken van de RWI.
---
Voor de redactie,