Socialistische Partij

SP :: Nieuws

SP Campagne 2006

zondag 29 oktober 2006

Marijnissen vs. Balkenende

Geplaatst om 16.55 uur.

Vanmiddag vond op Radio 1 het eerste grote lijsttrekkersdebat plaats van deze verkiezingscampagne. Jan Marijnissen ging onder meer de rechtstreekse confrontatie aan met CDA-leider Jan Peter Balkenende.

In het Haagse studiocafé Dudok vonden verschillende debatten plaats, waaronder een tweegesprek over normen en waarden en fatsoen tussen Marijnissen en Balkenende. Op de vraag aan Marijnissen wat hij nou onfatsoenlijk vond aan het kabietsbeleid van de afgelopen tijd, wees hij er op dat er nog steeds ruim 430.000 kinderen zijn die langjarig in armoede groot worden gebracht. "Uit onderzoek blijkt dat achterstanden oplopen, op het gebied van hun ontwikkeling maar ook qua gezondheid, die ze niet meer inhalen." Balkenende antwoordde dat het kabinet daaraan juist veel had gedaan met `de prioriteitsstelling qua inkomensontwikkeling' in de afgelopen jaren, maar dat heeft dus nog niet veel zoden aan de dijk gezet.

De volgende vraag luidde: was het een fatsoenlijk kabinet? "Het hangt er maar helemaal vanaf van welke kant je het bekijkt. Als je het bekijkt vanuit degenen met wie het toch al goed gaat in dit land, dan is dit een heel fatsoenlijk kabinet. Twee keer modaal gaat er fors op vooruit, dus dat zit wel goed. Maar de mensen die uit WAO zijn gekinkeld richting de bijstand vanwege desastreuze herkeuringen... Het regime waartegen die mensen worden herkeurd bij het UWV - we noemen het gekscherend wel het Lourdes van de Lage Landen omdat mensen na jaren opeens gezond worden verklaard - dan was er weinig fatsoenlijks aan."

Marijnissen gaf Balkenende er de credits voor dat hij het onderwerp normen en waarden had geagendeerd. "In de jaren tachtig was het juist het CDA met Lubbers dat er geen enkele boodschap aan had, net als de Paarse periode erna." Maar Marijnissen vond wel dat de overheid dan ook het goede voorbeeld moet geven. "Ik geloof dat de overheid een baken is, in de zin dat mensen kijken naar wat voor voorbeeld de overheid geeft. Ze moeten laten zien, vóórleven, dat we het allemaal samen moeten doen. Maar mensen zien toch dat de top de zakken aan het vullen is en dat van hen wordt gevraagd de nullijn te houden. Is dat fatsoenlijk? We hebben de wantoestanden in de verpleeghuizen: de verdroging van mensen daar, dat ze te weinig eten krijgen, het doorliggen, een gebrek aan personeel... Is dat fatsoenlijk?"

Balkenende zei dat bij de verpleeghuiszorg nog veel winst is te behalen door te kijken waarom het ene verpleeghuis beter functioneert dan het andere. De organisatie kan wat hem betreft beter als we naar de goede voorbeelden kijken. Volgens Marijnissen moet hij echter erkennen dat er structureel iets fout is in de verpleeghuizen. "Geloof me, ik heb dit echt onderzocht en dit geluid hoor ik van de hele linie, van de mensen die er werken, die er wonen en die er op bezoek komen. We moeten de verpleeghuizen echt gaan vervangen door veel kleinschaliger opvang, in de wijken. Waar mensen met z´n achten of tienen samen de boodschappen doen, samen koken. Het moet echt ménselijker worden."

In een debat tussen Marijnissen en Alexander Pechtold van D66 over Europa bracht de liberale ex-minister hetzelfde pro-Brusselse geluid dat zijn partij al liet horen in hun campagne vóór de Eurogrondwet. Marijnissen stelde dat hij daarmee de uitkomst van het referendum miskende. "De mensen hebben duidelijk gemaakt dat de politiek in Brussel veel te ver van de mensen af staat. Veel verder dan bijvoorbeeld de nationale politiek, waarop men nog enigszins zicht heeft. Maar vrijwel niemand kan meer dan één eurocommissaris noemen. Wij hebben Europese samenwerking nodig, maar dat is wat anders dan Nederland opheffen en opgaan in een Superstaat Europa." Pechtold pleitte voor onder meer één Europees buitenlandbeleid, zodat Europa zou kunnen ingrijpen in conflicten, bijvoorbeeld zoals laatst in Libanon. Marijnissen was daar zeer sceptisch over. "Als Duitsland en Frankrijk daar heel anders in staan dan bijvoorbeeld Engeland, dan heb je nog steeds verdeeldheid binnen Europa, dat wordt niet opgelost door een Superstaat Europa."

Vervolgens kwam de vraag of Marijnissen het `nee' tegen de Eurogrondwet direct vertaalde in een nee tegen Turkije. "Nou gaat u wel erg hard," zei hij tegen presentator Rob Trip, "want eerst hebben we nog de toetreding van Roemenië en Bulgarije en ik vind dat die eerst wel eens tegen het licht mogen worden gehouden. En Turkije zal eerst, wil zij lid kunnen worden van de Europese Unie, aan héél veel voorwaarden moeten voldoen. De mensenrechten, de kwestie Cyprus, het leger moet terug de kazerne in, er moet een oplossing komen voor de problemen met de Koerden, enzovoorts, enzovoorts. Er is met Turkije eigenlijk niet te praten als niet eerst al die zaken zijn opgelost. Ik zie dat de eerste 15 of 20 jaar niet gebeuren."

In een discussie over integratie met Femke Halsema, Geert Wilders en Pechtold noemde Marijnissen het schandalig dat er nog steeds wachtlijsten zijn voor mensen die Nederlands willen leren. Ook bepleitte hij het stimuleren van initiatieven van ouders om zelf zwarte en witte scholen te vermengen. Dat zou volgens hem beloond moeten worden. Maar we moeten het ook hebben over de verantwoordelijkheid van werkgevers om migrantenkinderen een kans te geven. "We moeten ook werkgevers aanspreken en gewoon vragen: waarom werken er bij u alleen witte kinderen?" Marijnissen gaf desgevraagd aan niet te voelen voor het extra belonen van leraren op scholen met achterstanden. "We moeten niet accepteren dat scholen structureel achterstanden hebben en dat dan afkopen met wat extra geld. De beloning voor álle leraren moet verbeteren, niet allen op probleemscholen. En we moeten dus vooral af van de witte en zwarte scholen."