"Transparantie is onze topprioriteit"
De afgelopen weken is er de nodige kritische berichtgeving geweest
over beleggingsverzekeringsproducten. Richard Weurding (algemeen
directeur Verbond) zegt in de nieuwste uitgave van Verzekerd!, zich er
terdege van bewust te zijn dat vertrouwen van de consument in de
verzekeringsbranche cruciaal is. Het vergroten van dat vertrouwen is
dan ook een van zijn speerpunten.
Een paar weken geleden werden de uitkomsten van een vertrouwelijke
studie uit 2005 van de AFM in de media gepubliceerd. Volgens de
toezichthouder zijn beleggingsverzekeringen (zoals
beleggingsgerelateerde koopsompolissen, lijfrenteverzekeringen en
beleggingshypotheken) complex en ondoorzichtig, en is de informatie
die aan de klant wordt verstrekt onvolledig, ontoereikend en niet in
alle gevallen juist.
AFM-rapport
Een serieuze zaak, meent Weurding, die bij ons topprioriteit heeft.
Deze studie was destijds oriënterend en vertrouwelijk. Een klein
aantal verzekeraars heeft er op vrijwillige basis aan deelgenomen; de
studie geeft daarom niet een volledig representatief beeld. Maar we
waren destijds natuurlijk niet zo naïef om er niets mee te doen, zeker
omdat de waarnemingen van de AFM ook aansloten bij recente rapportages
van de Ombudsman Verzekeringen. Daarom hebben we de commissie De
Ruiter ingesteld.
Commissie De Ruiter
Onder leiding van oud-minister van Justitie en oud-Ombudsman Job de
Ruiter onderzoekt een groep onafhankelijke deskundigen momenteel hoe
de transparantie van complexe beleggingsverzekeringsproducten verder
kan worden verbeterd. Want dat is precies waar het om gaat, meent
Weurding. In de media werd de afgelopen weken wel eens het beeld
geschetst dat een beleggingsverzekering per definitie een slecht
product is. Dat is natuurlijk niet zo. Beleggingsverzekeringen kunnen
met een geïntegreerde risicodekking voor bijvoorbeeld overlijden en/of
arbeidsongeschiktheid een aantrekkelijk en efficiënt arrangement
bieden met prima rendement. Zelf heb ik ook een beleggingsverzekering
en die bevalt me tot nu toe prima, al ben ik me wel bewust van de
risicos.
Waar het in deze kwestie om gaat, meent Weurding, is dat de consument
zich goed bewust is van de aard van het product, de kosten en de
risicos en dat hij een verantwoorde keuze tussen verschillende
producten kan maken. Beleggen is niet zonder risicos en beleggen in
combinatie met verzekeren doe je bovendien voor een langere termijn.
Maatregelen
Verzekeringen zijn low-interestproducten, dus dat geldt ook voor
beleggingsverzekeringsproducten, die technisch gezien complex zijn.
Volgens Weurding is het belangrijk zon product voor alle consumenten
zo begrijpelijk mogelijk te maken. We hebben daar de afgelopen jaren
de nodige verbeterslagen in gemaakt. Zo hebben we in de jaren negentig
de Code Rendement en Risico gelanceerd, domweg omdat we vonden dat de
voorlichting beter moest. Later is die code omgezet in de Financiële
Bijsluiter, die onlangs nog is vernieuwd. Ook hebben we dit jaar van
heel nabij meegewerkt aan de Wet financiële dienstverlening (Wfd).
Daar zitten belangrijke aspecten in als het gaat om
consumentenvoorlichting. Denk aan de zorgplicht, maar ook aan de
kwaliteitseisen die aan adviseurs worden gesteld. Verder is er dan nog
de Adviesmatch, een regeling om misselling (verkoop van een product
dat eigenlijk niet bij de klant past, omdat de tussenpersoon zich te
veel zou laten leiden door afsluitprovisie) te voorkomen.
Niets te verbergen
Al met al een heel pakket aan maatregelen, meent Weurding. Er is al
heel veel verbeterd in vergelijking met tien jaar geleden, maar het
kan nóg beter. Daarom hechten we ook zoveel waarde aan het rapport van
De Ruiter, dat naar verwachting in november/december komt.
In de tussentijd denkt Weurding zelf ook na over mogelijke
verbeteringen. De ongenuanceerde beeldvorming in de media kan het
vertrouwen in de branche een stevige deuk geven. Daarom is het van
groot belang de klant duidelijk te maken dat we niets te verbergen
hebben, en hem alle relevante informatie zo duidelijk mogelijk
verschaffen. Zo vind ik persoonlijk dat we het invoeringsmoment van
sommige afspraken uit de Adviesmatch, zoals het realiseren van
beloningstransparantie, best wat naar voren mogen halen. Nu staat daar
als deadline 2009 voor, maar misschien moeten we ernaar streven om het
eerder mogelijk te maken. Uiteraard wel in nauw overleg met de
intermediairorganisaties, maar de wenselijkheid om het te overwegen,
is er in mijn optiek wel degelijk.
Online inzicht
Een tweede maatregel is een klant regelmatiger te informeren over de
actuele waarde van zijn beleggingen, en met name hoe die
waardeontwikkeling zich verhoudt tot de beoogde eindkapitalen. Nu
wordt de klant ten minste jaarlijks geïnformeerd. Als je dat vaker
doet, kun je de verwachtingen voor de toekomst beter managen. Online
informatieverstrekking kan dit ondersteunen, aldus Weurding.
Kosten
Andere maatregelen waar Weurding tot slot aan denkt, hebben te maken
met de kosten van de producten. Wat principieel onjuist is, is dat de
verzekeringspremie voor risicodekkingen, zoals overlijden en
arbeidsongeschiktheid, volgens de Financiële Bijsluiter als kosten
moeten worden weergegeven. Voor dat geld krijg je als klant iets
terug, namelijk een verzekering. Door die premie als kosten op te
nemen, wordt de consument echter op het verkeerde been gezet.
Fee of provisie
Tot slot is het volgens Weurding beter als de klant zich sterker
realiseert dat in de prijs ook de kosten voor advies zijn verwerkt.
Het zou wellicht beter zijn de klant vooraf expliciet de keuze te
geven of hij voor het advies wil betalen via een fee of via provisie.
Kiest hij voor provisie, en neemt hij het product uiteindelijk niet
af, dan vind ik het overigens wel fair dat de klant daar iets voor
moet betalen, meent Weurding. Een goed advies kan nooit gratis zijn.
Daar moet de klant zich wel van bewust zijn.
Verzekerd!, november 2006
Verbond van Verzekeraars