Gemeente Eindhoven

Persbericht 8 december 2006, 313

Start van onderzoek middeleeuws DNA

Binnenkort start het onderzoek van het DNA van de skeletten die tijdens de opgravingen van de Catharinakerk zijn gevonden. Het DNA-onderzoek kan een bijdrage leveren in het wetenschappelijk onderzoek naar de bestrijding van Aids. Dit DNA-onderzoek duurt tot en met 2010 en wordt uitgevoerd door het Leids Universitair Medisch Centrum.

Afgelopen twee jaren zijn tijdens de opgravingen op het Catharinaplein van ongeveer 1000 skeletten DNA-monsters genomen. Alle DNA-monsters zijn genomen uit gebitten. De gevonden skeletten dateren uit de jaren 1250 â 1850. Opvallend is dat éénderde van alle skeletten van kinderen zijn. Voor de medische wereld is dit skeletmateriaal van groot belang, omdat het historische informatie bevat over het ontstaan van allerlei mutaties in DNA. Eén van die mutaties is waarschijnlijk in de jaren na 1350 ontstaan. Mensen die deze mutatie in hun DNA hebben, kregen vroeger geen pest en kunnen nu geen Hiv/Aids krijgen. Ook voor de geschiedenis van Eindhoven is het op het Catharinaplein verzamelde DNA-materiaal van groot belang. De papieren archiefstukken over de Eindhovense bevolking in voorbije eeuwen zijn niet bewaard gebleven. Aan de hand van het skeletmateriaal (met name het DNA) kan veel worden gereconstrueerd over de middeleeuwse Eindhovenaren, zoals de herkomst, hun onderlinge verwantschapsrelaties en hun gezondheid. Wereldwijd bestaat grote belangstelling voor het âEindhovenseâ DNA-onderzoek, zowel uit de archeologische wereld als uit allerlei medische onderzoeksinstanties. Het is overigens het grootste oud-DNA onderzoek wat ooit in de wereld is uitgevoerd. De eerste concrete resultaten van het DNA-onderzoek worden komend voorjaar verwacht.

Opgravingen afgerond

Het meest in het oog springende onderdeel van het archeologisch onderzoek op het Catharinaplein was de opgraving, die in augustus is afgerond. Sindsdien werkt een aantal specialisten aan de verwerking van de vele opgravingsgegevens. Deze gegevens betreffen funderingen van de oorspronkelijke, in 1860 afgebroken middeleeuwse kerk, tienduizenden archeologische vondsten, meer dan 750 grafkuilen alsmede het menselijk skeletmateriaal. Naar verwachting zal eind 2007 een technisch verslag gereed zijn over de meeste opgravingsresultaten. De eindresultaten van het DNA-onderzoek zullen pas eind 2010 bekend zijn.

In november is over het archeologisch onderzoek reeds een rijk geïllustreerd tweetalig publieksboek verschenen met als titel: âEen bed van bottenâ. Inmiddels zijn over dit boek allerlei enthousiaste reacties binnengekomen uit binnen- en buitenland. De bedoeling is dat eind 2008 weer een boek zal verschijnen met daarin een samenvatting van de dan bekende resultaten. De uiteindelijke resultaten zullen vermoedelijk in 2010 worden gepubliceerd door een Engelse uitgever.

Archeofagen

Momenteel wordt gewerkt aan de inrichting van het Catharinaplein, die komend voorjaar gereed zal zijn. Dan zullen de beide âarcheofagenâ (archeologische kelders) via twee kijkspleten worden opengesteld voor het publiek. Bovendien zullen op het plein via een zestal beeldschermen voortdurend informatie worden gegeven over onder andere de geschiedenis van het Catharinaplein.

Kosten

De kosten van het totale traject bedraagt 2,5 miljoen euro. Er is een dekking van â¬1.256.000,-. Het restant (â¬1.244.000,-) komt in eerste instantie uit de post reserve Infrastructurele Werken Smalle haven. Bureau Archeologie krijgt voor dit onderzoek een rijksbijdrage van â¬500.000,-. De provincie Noord-Brabant draagt bij aan de opgraving onder de voorwaarde dat het DNA-onderzoek ook daadwerkelijk plaatsvindt. Het DNA-onderzoek is daarom als apart project zichtbaar en staat los van het opgravingsproject. De regio draagt vanuit Financieringsschap â¬200.000,- bij aan het project.