Vluchtelingenwerk Nederland

Rapport 'Vreemdelingenwet 2000, een ontspoorde asielwet'

Evaluatie Vreemdelingenwet 2000 door VluchtelngenWerk Nederland

Terwijl er politiek en maatschappelijk veel te doen is rondom een eventueel pardon voor zogenaamde `oude wetters' - mensen die onder de oude Vreemdelingenwet asiel aanvroegen en in juli 2004 nog in Nederland verbleven - heeft VluchtelingenWerk Nederland bekeken hoe de nieuwe Vreemdelingenwet eigenlijk functioneert. Na een kritische analyse concludeert de organisatie dat de wet is ontspoord. Ze wordt zo restrictief en rigide toegepast dat het doel van de wet niet wordt gerealiseerd: er is geen sprake van een strikt, rechtvaardig en humaan asielbeleid. Zoals de wet nu wordt uitgevoerd, bestaat er een aanzienlijk risico dat vluchtelingen in Nederland niet erkend en teruggestuurd worden naar een onveilige, soms levensbedreigende situatie.
VluchtelingenWerk Nederland komt met een "alternatief model>>": 1237 voor de asielprocedure dat volgens de organisatie wél voor een rechtvaardige, zorgvuldige en snelle asielbeslissing kan zorgen.

Hieronder een korte samenvatting van de kritiekpunten en aanbevelingen van VluchtelingenWerk Nederland.
U kunt ook direct de samenvatting>> van de evaluatie van VluchtelingenWerk Nederland, het gehele rapport>> lezen en/of downloaden.

Punten van kritiek van VluchtelingenWerk Nederland op de (werking van de) nieuwe Vreemdelingenwet van 2000.


* de 48-uurs procedure is absoluut te kort om een zorgvuldige beslissing over een asielaanvraag te kunnen nemen. Doordat bovendien de rechter nauwelijks inhoudelijk mag toetsen of beslissingen terecht zijn genomen, en nieuwe feiten en omstandigheden niet tijdens de rechtsgang mogen worden meegenomen, is het bijna onmogelijk om fouten tijdens de asielprocedure te herstellen.

* Ook de vertrektermijn van vier weken, waarin de afgewezen asielzoeker zijn terugkeer moet voorbereiden, is te kort. De _ normale procedure_ daarentegen duurt te lang.
* Tenslotte: er wordt steeds minder vaak collectieve bescherming* geboden op basis van de situatie in een land of gebied (het categoriale beschermingsbeleid). Dit heeft tot gevolg dat asielzoekers uit instabiele landen als Irak en Afghanistan gewoon tworden eruggestuurd.

Aanbevelingen van VlluchtelingenWerk

Om tot een eerlijke, zorgvuldige en snelle asielprocedure te komen, stelt VluchtelingenWerk Nederland onder meer het volgende voor:
* schaf de 48-uurs procedure af en ontwikkel één procedure voor de beoordeling van alle asielverzoeken;

* zorg door middel van een wetswijziging dat nieuwe feiten en omstandigheden door de rechter mogen worden meegenomen in beroep;
* laat het beleid in andere Europese landen niet de doorslaggevende factor zijn bij de beoordeling of categoriaal beschermingsbeleid moet worden ingesteld of voortgezet voor een land of gebied;
* houd niet standaard vast aan de termijn van 28 dagen voor beëindiging van opvang: het actief meewerken aan terugkeer, medische omstandigheden of de gezinssituatie maken soms voortzetting van de opvang noodzakelijk

* zorg voor voldoende capaciteit bij onder meer de Immigratie- en Naturalisatiedienst en rechtbanken, zodat de procedure daadwerkelijk snel en zorgvuldig kan verlopen.