RWI: markt voor persoonlijke diensten is kansrijk
Raad voor werk en inkomen
PERSBERICHT
RWI: markt voor persoonlijke dienstverlening kan verantwoord en efficiënt
Den Haag, 11 december 2006
Het is goed mogelijk om op een verantwoorde en efficiënte wijze in Nederland een
markt voor persoonlijke dienstverlening te ontwikkelen. Dit stellen werkgevers,
werknemers en gemeenten in een vervolgadvies van de Raad voor Werk en Inkomen (RWI) over
dit vraagstuk. Uit verschillende doorrekeningen blijkt dat de eerdere RWI-voorstellen
fraudebestendig zijn en een positief effect op de werkgelegenheid kunnen hebben.
Door het invoeren van een formele markt voor allerlei klusjes in en rond het huis wordt de
huidige ongelijkheid tussen het 'zwarte' en 'witte' circuit verminderd. Hierdoor wordt het
voor opdrachtgevers en opdrachtnemers aantrekkelijker om te kiezen voor legale
oplossingen.
Verder wijst de RWI erop dat een markt voor persoonlijke dienstverlening de
arbeidsparticipatie van vooral zowel hoogopgeleide als laagopgeleide vrouwen aanzienlijk
kan vergroten. De RWI heeft zijn vervolgadvies vandaag aan de Tweede Kamer aangeboden.
Op verzoek van de Tweede Kamer (via een door alle partijen gesteunde motie van VVD, PvdA
en CDA) heeft de RWI zijn eerste voorstel (januari 2006) over het ontwikkelen van een
markt voor persoonlijke dienstverlening op verschillende aspecten laten doorrekenen. Dit
betrof de beleidsmatige haalbaarheid, de praktische uitvoerbaarheid en de
fraudebestendigheid. Verder is nader onderzocht wat de consequenties zijn voor zowel de
werkgelegenheid als de schatkist. De Tweede Kamer vroeg om een vervolgonderzoek, omdat
zij zich vooralsnog niet wilde neerleggen bij de afwijzende reactie van het kabinet op
het oorspronkelijke RWI-advies.
Bij het opstellen van zijn vervolgadvies heeft de RWI zich gebaseerd op een analyse van de
fiscalist prof. dr. L.G.M. Stevens van het Fiscaal Economisch Instituut en op een
onderzoek van onderzoeksbureau SEOR. De RWI concludeert hieruit dat de invoering van een
duaal fiscaal regime voor een markt voor persoonlijke dienstverlening op een verantwoorde
wijze mogelijk is. De Raad acht zijn voorstellen verder dienstbaar aan het tegengaan van
zwart werk en belastingfraude.
De RWI houdt vast aan een markt voor persoonlijke dienstverlening met een
gedefiscaliseerde en een gefiscaliseerde variant. In de gedefiscaliseerde variant worden
klussen tot een bedrag van maandelijks 500 euro vrijgesteld van belasting en
premieheffing. Hiermee sluit de RWI aan bij de bestaande 'informele' praktijk, die binnen
de samenleving breed is geaccepteerd.
In de gefiscaliseerde variant zijn de kosten voor de werkzaamheden fiscaal aftrekbaar.
Hierdoor worden de tarieven van bedrijven concurrerend met zowel het huidige informele
circuit, als met de mogelijkheden van de gedefiscaliseerde variant.
De RWI is ervan overtuigd dat toekomstige maatschappelijke en demografische ontwikkelingen
steeds meer om een daadwerkelijke markt voor persoonlijke diensten in en om het huis
zullen vragen. De RWI wijst hierbij op de vergrijzing, de stijging van het aantal
eenpersoonshuishoudens en tweeverdienhuishoudens, maar ook op de groeiende vraag vanuit
allochtone bevolkingsgroepen.
De kosten om een markt voor persoonlijke dienstverlening te ontwikkelen wegen in de ogen
van de RWI niet op tegen de verwachte maatschappelijke en economische voordelen. Wanneer
bijvoorbeeld hoogopgeleide vrouwen meer huishoudelijk werk legaal kunnen uitbesteden,
krijgen zij ook zelf meer gelegenheid om op hun eigen opleidingsniveau op de arbeidsmarkt
te participeren.
Reacties RWI-geledingen
Partijen in de Raad voor Werk en Inkomen zijn tevreden met het vervolgadvies.
Bernard Wientjes (voorzitter VNO-NCW): 'Ik vertrouw erop dat de RWI-voorstellen een legale
markt voor persoonlijke diensten een stuk dichterbij brengen. Positief is dat zwart-werken
er door wordt teruggedrongen en dat het ruimte biedt aan reguliere bedrijven. Vandaar dat
wij ook dit vervolgadvies van harte onderschrijven en het nieuwe kabinet oproepen om het
verder uit te werken. Vanwege het grote maatschappelijke belang lijkt het ons wel
redelijk dat de overheid een tijdelijke financiële injectie geeft om deze markt ook
écht van de grond te krijgen. Maar dat zal zich terugbetalen.'
Agnes Jongerius (voorzitter FNV): 'Het RWI-advies biedt goede kansen voor werknemers. Het
schept werkgelegenheid en een deel van het werk dat tot nu in het informele circuit werd
gedaan, kan via deze regeling legaal, en dus ook sociaal verzekerd gebeuren.
Overeengekomen is namelijk dat de CAO-s van kracht zullen zijn en dat is pure winst. De
FNV zal de politieke partijen laten weten dat dit onderwerp een plaats verdient in het
nieuwe regeerakkoord. De FNV is ervan overtuigd dat als de markt voor persoonlijke
dienstverlening op deze manier wordt geopend, dit voor iedereen voordelen oplevert.'
Wim Kuiper (lid directieraad VNG): 'Gemeenten zijn gebaat bij dit advies. Het levert
reguliere banen op aan de onderkant van de arbeidsmarkt en helpt daarbij mensen uit een
uitkering. Bovendien spoort het met de ontwikkelingen rond de Wet Maatschappelijke
Ondersteuning. De nieuwe gemeentelijke verantwoordelijkheid voor het leveren van
huishoudelijke zorg aan vooral ouderen, kan ook langs de lijnen van dit advies ingevuld
worden.'
Reacties betrokken branches
De voorstellen van de RWI worden ook door direct betrokken branches positief ontvangen.
Aart van der Gaag, directeur van de Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU): 'Het is een
eerste stap in het openbreken van de markt voor persoonlijke dienstverlening. Door het
openbreken van deze markt zullen er nieuwe banen aan de onderkant van de arbeidsmarkt
ontstaan. Indien het lukt om de kosten van deze arbeid nog verder te verlagen, zal het
succes des te groter zijn.'
Adjunct-directeur René Kolman van de vereniging van hoveniers en groenvoorzieners
(VHG): 'De markt, ruim 200 miljoen euro, voor regelmatig uitgevoerd onderhoudswerk in
particuliere tuinen zal naar verwachting behoorlijk groeien. Uitvoering van het advies
zal maken dat het verschil in tarieven tussen zwart en legaal werk zal afnemen. Hierdoor
zal werk in het zwarte circuit zich verplaatsen naar de legale bedrijven. Door de
defiscale variant wordt een impuls aan de ontwikkeling van de onderkant van de
arbeidsmarkt gegeven.'
Ten slotte Jelle Bartlema, beleidssecretaris Ondernemersorganisatie Schoonmaak- &
Bedrijfsdiensten: 'OSB heeft altijd gepleit voor goede participatiemogelijkheden voor het
bedrijfsleven bij het ontwikkelen van een markt voor persoonlijke dienstverlening. Met
name de gefiscaliseerde variant uit het RWI-voorstel zien wij zeker als een stap in de
goede richting. Echter, wil je als bedrijfsleven een dergelijke markt succesvol tot stand
brengen, dan zijn tijdelijke aanvullende financiële maatregelen wel noodzakelijk'.
---
Voor de redactie,