Vrije Universiteit Amsterdam

Euthanasie weloverwogen keuze

Terminaal zieke kankerpatiënten die voor euthanasie kiezen, hebben daar vaak al over nagedacht als ze nog niet zo ziek zijn. Wanneer zij hun behandelend arts daadwerkelijk om euthanasie vragen, voelen zij zich zwak, zien zij hun situatie als uitzichtloos en zijn zij bang hun waardigheid te verliezen. Deze patiënten hebben doorgaans meer gezondheidsproblemen dan patiënten die niet om euthanasie vragen in de terminale fase. Artsen ervaren een verzoek om euthanasie als emotioneel zwaar. Wanneer ze bereid zijn om euthanasie in te willigen, zorgen ze ervoor dat de gezondheids-problemen van de patiënten zoveel mogelijk behandeld zijn.

Dit concludeert gezondheidswetenschapper Jean-Jacques Georges in zijn proefschrift Medical end-of-life decisions in the context of terminal care dat hij op 11 december 2006 aan VU medisch centrum verdedigde. Georges baseert zich op vraaggesprekken met familieleden van overleden patiënten en op interviews met huisartsen, verpleeghuisartsen en klinisch specialisten.

Patiënten die uiteindelijk om euthanasie vroegen hadden grotere gezondheidsproblemen - zoals vermoeidheid, verlies van eetlust en incontinentie - en maakten zich meer zorgen over hun klachten en het verlies van waardigheid dan patiënten die niet voor euthanasie kozen. Verlies van waardigheid en uitzichtloos lijden bleken de belangrijkste redenen om om euthanasie te vragen. Al voordat zij terminaal ziek werden, hadden deze patiënten laten weten dat zij in specifieke omstandigheden euthanasie wensten. Pas laat in het ziekteproces bespraken ze deze wens met hun behandelend arts. De meerderheid van de patiënten die overleden nadat hun verzoek tot euthanasie was ingewilligd, hadden afscheid genomen van hun naasten en zijn vredig ingeslapen, aldus hun familieleden.

Georges keek ook naar de houding van artsen ten opzichte van euthanasie. Voor artsen is het verzoek om euthanasie een veeleisende ervaring. Zij proberen een evenwicht te vinden tussen hun eigen waarden en de noodzaak om het lijden van een patiënt te verminderen en euthanasie te moeten uitvoeren. De aanwezigheid van niet te verhelpen ernstige gezondheidsklachten blijkt essentieel voor artsen om een verzoek van euthanasie in te willigen.