Gemeente Utrecht


beantwoording schriftelijke vragen 2006, nr. 139 inzake het Leidsche Rijn college


2006 SCHRIFTELIJKE VRAGEN
139 Vragen van mevrouw W.P. Peetoom
(vragen binnengekomen op 8 november 2006
en antwoorden van het college verzonden op 12 december 2006 )

Na jarenlang uitstel van oplevering betrok het Leidsche Rijncollege afgelopen voorjaar dan eindelijk het spiksplinternieuwe gebouw aan De Maartvlinder 1. Al eerder kwam het schitterend vormgegeven gebouw in het nieuws, vanwege het niet functionerende klimaatbeheersingssysteem, met het gevolg dat de scholieren soms in tropische omstandigheden les kregen. Ondanks de door het college aangekondigde maatregelen functioneert het klimaatbeheersings-systeem nog altijd niet naar behoren. Gevolg hiervan zijn naast stinkende lokalen dat zowel leerlingen als personeel last hebben van hoofdpijn en moeheid.

Deze week ontving Leefbaar Utrecht een alarmbrief van de ouderraad van het Leidsche Rijncollege. Hieruit blijkt dat het falende klimaatbeheersingssysteem maar één van de vele niet-werkende of onhandige facetten van het schoolgebouw is. De conclusie die Leefbaar Utrecht trekt is dat het gebouw niet ontworpen is om daadwerkelijk een school in te huisvesten en om honderden mensen per dag te ontvangen.

Zo mag de school niets aan de muren hangen. Maar wat is bijvoorbeeld een aardrijkskundelokaal zonder kaart aan de muur? Zo zijn er veel meer zaken aan het gebouw die voor een school gewoon niet handig zijn of regelrecht gevaarlijk: omdat de traptreden te smal zijn, zijn er zijn al meerdere leerlingen gevallen.

Zie verder ook de bijgevoegde brief van de ouderraad.

Bovengenoemde is voor Leefbaar Utrecht aanleiding tot het stellen van de volgende vragen:

1. Is het College het met Leefbaar Utrecht eens dat een school ontworpen en gebouwd moet worden met nadrukkelijke aandacht voor de toekomstige gebruikers? Zo ja, is het college van mening dat dit bij het gebouw van het Leidsche Rijncollege is gebeurd?


Ja, wij zijn van mening dat bij het ontwerpen en bouwen van een school rekening moet worden gehouden met de wensen en beperkingen van de toekomstige gebruikers. Dit is uitdrukkelijk gebeurd bij het ontwerp en de realisatie van het Leidsche Rijncollege. De gebruikers waren vertegenwoordigd in alle relevante overleggen en kregen hiervan de verslagen. Ook zijn zij vanaf de start bij het ontwerpproces betrokken en zijn hun opmerkingen op het ontwerp van het gebouw in de tekeningen verwerkt. De gebruikers zijn in alle stadia betrokken geweest (Voorlopig Ontwerp, Definitief Ontwerp en Bestek) en hebben hieraan formeel hun goedkeuring gegeven.

2. Wanneer wordt het klimaatbeheersingssysteem nu eindelijk op orde gebracht?


Het klimaatsysteem voldoet aan de bouwregelgeving en is in het overgrote deel van de Sportcampus in orde. Op enkele plekken, voornamelijk ruimtes waar veel apparatuur of computers bij elkaar in één ruimte staan, zijn er helaas wel problemen. In het ontwerp is voor deze ruimtes niet uitgegaan van topkoeling of airco, maar van koeling door middel van de buitenlucht. Vooral in de extreem warme zomermaanden die we dit jaar hebben gehad, waren deze ruimtes niet zonder airco te koelen en is dan ook een koeling gehuurd. In die warme periode koelde het 's nachts overigens ook niet genoeg af om de volgende dag in een lekker afgekoeld leslokaal te komen. We verwachten in het voorjaar van 2007 de benodigde aanpassing van het klimaatsysteem gerealiseerd te hebben.

3. Wil de gemeente het voortouw nemen in de aanpak van de door de ouderraad geschetste problemen, zodat het schoolmanagement zich kan focussen op het daadwerkelijk managen van de school?


Door de bouwbegeleiding van de gemeente op het werk zijn inderdaad tekortkomingen geconstateerd. Deze hebben deels te maken met de oplevering van het gebouw en zijn deels het gevolg van de inrichting. Het is van belang te onderscheiden dat de gemeente verantwoordelijk is voor een goed gebouw, maar de inrichting ervan is de verantwoordelijkheid is van de gebruiker zelf. Alle opmerkingen betreffende stoelen, krukken en tafels zijn de verantwoordelijkheid van het schoolbestuur. Daarnaast zijn de keuzes voor het type fietsenrekken (nietjes) en voor de kleur en het type vloer gezamenlijk door het schoolbestuur en de architect gemaakt. Zoals in antwoord 2 is aangegeven zal de gemeente de benodigde aanpassingen aan het klimaatsysteem doorvoeren, daarnaast worden door ons ook de opleverpunten hersteld.

4. Wil het college de in de bijlage door de ouderraad gestelde vragen beantwoorden?

Vragen van de ouderraad
Vraag 4.1
- Luchttoevoer:
Er is een benauwde atmosfeer veroorzaakt door een te geringe toevoer van frisse/verse lucht. Hier wordt al onderzoek naar gedaan, maar de vraag is of hier wel voldoende vaart achter gezet wordt; gebruikers van het gebouw hebben veel last van hoofdpijn, moeheid en stinkende lokalen. Bovendien is de temperatuur niet goed te regelen.


Zoals reeds vermeld bij het antwoord op vraag 2 verwachten wij in het voorjaar van 2007 de benodigde oplossing gerealiseerd te hebben.


Vraag 4.2
- Trappen:
Smalle traptreden, steile trappen; er vallen regelmatig leerlingen van de trap.
Bij trap in de aula is door een bijzonder optisch effect onderaan de trap moeilijk te zien waar de trap ophoudt. Ook hier vallen mensen.


De trappen voldoen weliswaar aan de bouwregelgeving, maar ter verhoging van de veiligheid worden in de aula visuele oplossingen aangebracht.

Vraag 4.3
- Vloeren:
* overal zwarte vegen die niet weg te krijgen zijn
* zeer glad als hij nat is, er zijn al talloze valpartijen geweest
* vloer is al beschadigd; er zit al minstens één gat tot op het beton in


TNO heeft als onafhankelijk bureau de vloeren getest en heeft bevestigd dat de vloeren technisch in orde zijn. De keuze voor de kleur en het type vloer is door het schoolbestuur en de architect gemaakt.

Daarnaast veroorzaakt het door het schoolbestuur gekozen meubilair helaas veel krassen op de vloer. Met de aanschaf van het meubilair heeft de gemeente geen enkele bemoeienis gehad en heeft hier ook geen verantwoordelijkheid voor. De zwarte vegen kunnen worden weggehaald door een goede schoonmaak met speciale borstels, maar het is erg kostbaar om de vloer elke dag te reinigen.

Vraag 4.4
- Deuren:
* gevaarlijk draaipunt, hier past makkelijk een hand of voet tussen. Bij de grote deuren kan er zelfs een brugklasser tussen
* sommige deuren klemmen erg, bij brand kun je er niet uit
* handvatten schieten los
* deuren naar de trappen zijn wel erg zwaar


Diverse meldingen van de ouderraad zijn als opleverpunt gesignaleerd (losschietende handvatten, klemmende deuren, etc.) en worden aangepast. Bij zware deuren zijn extra magneetsluitingen geplaatst, zodat ze overdag open blijven staan en automatisch dicht gaan bij brand.

Vraag 4.5
- Muren
* er zitten in verschillende lokalen al gaten in de muur


De beschadigingen aan de muren worden veroorzaakt door het gebruik. Er wordt op het moment wel gekeken of er op de wanden stroken aangebracht kunnen worden om het beschadigen door de rugleuning van stoelen tegen te gaan.

Vraag 4.6
- Stoelen:
* ergonomisch gezien bedenkelijk ontwerp
* lomp en zwaar
* schuiven niet
* niet stapelbaar
* poot klapt dubbel als je er vanaf de zijkant op gaat zitten
* lak op de hoek van de zitting breekt af
* er zitten al barsten in het 'kruis'
- Krukken:
* bij de vakken CKV en scheikunde staan te zware en onhandige krukken
- Tafels:
* wiebelen, maar leerlingen mogen er zelf niets aan doen
* maken veel herrie als je ze verschuift
* ze zijn te smal, je benen kunnen niet tussen stoel en tafelpoot door, dus je moet altijd de stoel ver genoeg naar achteren schuiven, wat nogal wat moeite kost, zie boven


Zie ons antwoord bij vraag 3. De gemeente is verantwoordelijk voor een goed gebouw, maar de vragen/opmerkingen over de inrichting ervan vallen onder de verantwoordelijkheid van de gebruiker / het schoolbestuur.

Vraag 4.7
- Aula:
* akoestiek is slecht; je kunt elkaar in een gesprek maar moeilijk verstaan


De aula voldoet aan richtlijnen van de scholenbouw. Als er klachten blijven bestaan kan er eventueel een meting worden verricht (ook afhankelijk van de financiën).
Vraag 4.8
- Toiletten:
* deuren kunnen van buiten opengemaakt worden met sleutel of munt
* hygiëneboxen hangen niet op alle toiletten


De mogelijkheid om toiletdeuren te openen vanaf de buitenzijde is vanuit veiligheid een eis in de bouwregelgeving. De hygiëneboxen vallen onder de inrichting van het gebouw en daarmee niet onder de verantwoordelijkheid van de gemeente..


Vraag 4.9
- Fietsenrekken:
* ongelóóflijk onpraktisch voor zo veel leerlingen


De keuze voor het type fietsenrekken (nietjes) is gezamenlijk door de scholen en de architect gemaakt. Deze roetsvrijstale stangen zijn met het oog op de veiligheid gekozen omdat ze erg stevig zijn; er heel makkelijk fietsen met kettingsloten aan vastgemaakt kunnen worden en de fietsen minder makkelijk omvallen.
Er zijn genoeg fietsenrekken geplaatst, er ontstaat een fietsparkeerprobleem omdat alle leerlingen hun fiets dicht bij de ingang willen neerzetten.

Vraag 4.10
- Ramen:
* zonneschermen gaan bij de eerste zonnestraal automatisch naar beneden
* je ziet niet of de zon schijnt door het groene glas


Het automatisch sluiten van de zonneschermen kan door de gebruiker anders worden ingeregeld. Zoals in antwoord 1 aangegeven is zijn de toekomstige gebruikers nauw betrokken bij het ontwerp van het gebouw waar het gekleurde glas - dat overigens aan de bouwregelgeving voldoet - onderdeel van uitmaakt.


In de deze week gepubliceerde raadsvoorstel Masterplan Primair Onderwijs en (Voortgezet) Speciaal Onderwijs 2007 - 2014 lezen wij dat zo'n 25 scholen volledig opnieuw gebouwd gaan worden, een aantal andere scholen wordt deels verbouwd of uitgebreid. Een goede ontwikkeling in de ogen van Leefbaar Utrecht, maar:


5. Is het college voornemens bij de vernieuwbouw van deze scholen specifiek rekening te houden met de wensen van de gebruikers van de gebouwen?


Ja, zoals bij vraag 1 reeds vermeld is, zijn wij van mening dat een school ontworpen en gebouwd moet worden met nadrukkelijke aandacht voor de wensen van toekomstige gebruikers. In het kader van het Masterplan Primair Onderwijs en (Voortgezet) Speciaal Onderwijs zullen wij afspraken maken met de schoolbesturen over taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Daarbij wordt natuurlijk ook aandacht besteed aan de inbreng van de toekomstige gebruikers.

6. Is er een rol weggelegd voor bijvoorbeeld bouwtoezicht om zowel voorafgaand als tijdens de vernieuwbouw van schoolgebouwen toe te zien op het naleven van de van toepassing zijnde bouwnormen?


Ja, de afdeling Bouwbeheer is betrokken bij de bouwplanontwikkeling en controleert tijdens de bouw of de gebouwen voldoen aan de vigerende regelgeving.

7. Hoe kan het dat de oplevering keer op keer uitgesteld kan/moet worden?


De Sportcampus is een gebouw met een erg groot volume en oppervlakte. Er is geprobeerd om met strak management de bouwtijd minimaal te houden, helaas zijn er tijdens de bouw een paar tegenvallers geweest waardoor de planning is opgeschoven. Omdat het hier een gebouw betreft met meerdere gebruikers verloopt de besluitvorming regelmatig langzamer dan normaal. Schijnbaar simpele wijzigingen zorgen tijdens de bouw voor grote gevolgen, omdat elke keuze van de ene gebruiker van invloed kan zijn voor een andere gebruiker in het gebouw. In het geval van de Sportcampus is specifiek rekening gehouden met de wensen van de gebruikers. In een heel laat stadium is besloten om het ontwerp van de VMBO school te veranderen. Het gebouw is naar de laatste onderwijskundige opvattingen ingericht, maar dit heeft tot een grote vertraging geleid. Tijdens de realisatie is toegelicht welke (bouwkundige) tegenvallers de oorzaak van de vertraging waren. Het inhuizen van het meubilair en de archieven kostte na de bouwkundige oplevering ook nog veel tijd aan organisatie van de verhuisbewegingen.

8. Het deel van het Leidsche Rijn College ziet er shabby uit (zwarte vegen op de vloer, kapot meubilair, gaten in de muren), voordat het officieel opgeleverd wordt.


Zoals in de eerde beantwoording is aangegeven betreft het hier zaken (inrichting en gebruik) die onder de verantwoordelijkheid van het schoolbestuur vallen.

9. Hoe is het mogelijk dat er op een gebouw dat zoveel geld heeft gekost zoveel aan te merken valt?


Wij betreuren het dat na in gebruik name van het gebouw gebleken is dat een aantal zaken minder goed zijn uitgepakt dan verwacht. Een groot deel van de opmerkingen betreffen opleverpunten die worden verholpen en/of inrichtingskeuzes die onder de verantwoordelijkheid van het schoolbestuur zijn genomen.

10. Wat is de rol van de gemeente c.q. de politiek hierin? Kan dit allemaal zomaar gebeuren op kosten van de gemeenschap?


Nogmaals, wij betreuren dit zeer. Integrale accommodaties zijn complex in hun programma en in het ontwikkelingsproces (ontwerp en realisatie) en in het aantal betrokken partijen. Er ontstaan daarom nog wel eens tekortkomingen bij de oplevering, wij doen er alles aan om deze binnen de daarvoor geldende termijn te verhelpen. De gemeente evalueert met het ontwerpteam elk (multifunctioneel) project dat opgeleverd wordt en hoopt daar natuurlijk mee te voorkomen dat dezelfde fout een tweede maal gemaakt zal worden. Er is voorgesteld om bij nieuwe projecten de periode tussen de bouwkundige oplevering en de ingebruikname ruimer te houden. Nu werden de opleverpunten hersteld terwijl de school al in gebruik was en de gebruikers daar hinder van ondervonden, dat is jammer. Zonder de problemen te willen bagatelliseren is ons college van mening dat met de Sportcampus een zeer bijzonder gebouw is gerealiseerd. Zoals u weet is het gebouw genomineerd voor de nationale scholenbouwprijs.
Bijlage: brief ouderraad Leidsche Rijncollege d.d. 1 november 2006

Harmelen, 1 november 2006


Aan: Leefbaar Utrecht

Betreft: Schoolgebouw Leidsche Rijn College
Maartvlinder 1
3544 DA Utrecht

Geachte heer/mevrouw,

Na jarenlang wachten en keer op keer uitstel zitten de leerlingen van het Leidsche Rijn College nu eindelijk in hun gloednieuwe schoolgebouw. Dat is een hele opluchting na alle noodoplossingen die er in de loop van de jaren steeds gevonden zijn.
Het gebouw heeft vele miljoenen gekost, dus dan mag je er ook wat van verwachten zou je denken. Dit zou toch het ideale schoolgebouw moeten zijn. Helaas valt dit in de praktijk nogal tegen. Naast een aantal ronduit gevaarlijke zaken, valt er ook het nodige aan te merken op de geschiktheid van dit gebouw voor een school. Het lijkt of er bij het ontwerp weinig rekening is gehouden met de toekomstige gebruikers van het gebouw, of er alleen naar uiterlijk is gekeken en niet naar praktisch nut.

Een opsomming:
- Luchttoevoer:
Er is een benauwde atmosfeer veroorzaakt door een te geringe toevoer van frisse/verse lucht. Hier wordt al onderzoek naar gedaan, maar de vraag is of hier wel voldoende vaart achter gezet wordt; gebruikers van het gebouw hebben veel last van hoofdpijn, moeheid en stinkende lokalen. Bovendien is de temperatuur niet goed te regelen.
- Trappen:
Smalle traptreden, steile trappen; er vallen regelmatig leerlingen van de trap.
Bij trap in de aula is door een bijzonder optisch effect onderaan de trap moeilijk te zien waar de trap ophoudt. Ook hier vallen mensen.
- Vloeren:
* overal zwarte vegen die niet weg te krijgen zijn
* zeer glad als hij nat is, er zijn al talloze valpartijen geweest
* vloer is al beschadigd; er zit al minstens één gat tot op het beton in
- Deuren:
* gevaarlijk draaipunt, hier past makkelijk een hand of voet tussen. Bij de grote deuren kan er zelfs een brugklasser tussen
* sommige deuren klemmen erg, bij brand kun je er niet uit
* handvatten schieten los
* deuren naar de trappen zijn wel erg zwaar
- Muren
* er zitten in verschillende lokalen al gaten in de muur
- Stoelen:
* ergonomisch gezien bedenkelijk ontwerp
* lomp en zwaar
* schuiven niet
* niet stapelbaar
* poot klapt dubbel als je er vanaf de zijkant op gaat zitten
* lak op de hoek van de zitting breekt af
* er zitten al barsten in het 'kruis'
- Krukken:
* bij de vakken CKV en scheikunde staan te zware en onhandige krukken
- Tafels:
* wiebelen, maar leerlingen mogen er zelf niets aan doen
* maken veel herrie als je ze verschuift
* ze zijn te smal, je benen kunnen niet tussen stoel en tafelpoot door, dus je moet altijd de stoel ver genoeg naar achteren schuiven, wat nogal wat moeite kost, zie boven
- Aula:
* akoestiek is slecht; je kunt elkaar in een gesprek maar moeilijk verstaan
- Toiletten:
* deuren kunnen van buiten opengemaakt worden met sleutel of munt
* hygiëneboxen hangen niet op alle toiletten
- Fietsenrekken:
* ongelóóflijk onpraktisch voor zo veel leerlingen
- Ramen:
* zonneschermen gaan bij de eerste zonnestraal automatisch naar beneden
* je ziet niet of de zon schijnt door het groene glas

Dit is een enorme lijst, die lang niet compleet is, met belangrijke en minder belangrijke zaken. Feit is dat de rector van het Leidsche Rijn College zeeën van tijd kwijt is met gesprekken met de architect en de diverse aannemers en de gemeente om het gebouw zo goed mogelijk opgeleverd te krijgen. Tijd die beter in het onderwijs en de organisatie van het Leidsche Rijn College geïnvesteerd had kunnen worden.

Hoe kan het dat de oplevering keer op keer uitgesteld kan/moet worden? Het deel van het Leidsche Rijn College ziet er shabby uit (zwarte vegen op de vloer, kapot meubilair, gaten in de muren), voordat het officieel opgeleverd wordt.
Hoe is het mogelijk dat er op een gebouw dat zoveel geld heeft gekost zoveel aan te merken valt?
Wat is de rol van de gemeente c.q. de politiek hierin? Kan dit allemaal zomaar gebeuren op kosten van de gemeenschap?

Wij hopen een reactie op deze brief van u te krijgen en wellicht zullen er vragen in de gemeenteraad gesteld kunnen worden over dit onderwerp.

Met vriendelijke groet,

Namens de ouderraad van het
Leidsche Rijn College


---- --