Kwart Nederlanders doet kerstinkopen vooral praktisch en snel
Lensink van berkel comm.
Onderzoek naar kooptrends in Nederland:
Kwart Nederlanders doet kerstinkopen vooral praktisch en snel; Nederland kent weinig 'luxe
kopers'
Den Haag, 14 december 2006 - Nederlanders geven dit jaar weer meer aan kerst uit dan vorig
jaar. Toch is de Nederlander een kritische kerstshopper en geeft hij niet zomaar zijn geld
uit; een kwart van de Nederlanders is praktisch ingesteld bij het winkelen. Dit winkeltype
heeft een modaal inkomen en een laag bestedingsgedrag, aankopen worden snel en
efficiënt gedaan en voor de gezelligheid rondsnuffelen in een winkel is er niet bij.
Slechts 12% van de Nederlanders behoort tot het type 'luxekoper'. Dit winkeltype geeft
graag zijn geld uit aan de nieuwste snufjes. Relatief vaak koopt deze consument via
internet en de creditcard is een vaak gebruikt betaalmiddel. Dit blijkt uit een onderzoek
van doelgroepspecialist Cendris naar de verschillende winkeltypes in Nederland op basis
van 1,9 miljoen Nederlandse huishoudens.
Nederlanders zijn in te delen in 6 verschillende winkeltypes; de praktische consument
(25%), de kwantiteitskoper (20%), de budgetgebonden besteder (17%), de 'big-spender'
(15%), de trendgevoelige YUP (12%), en de luxe koper (12%). Laurens Ruster van Cendris:
'Tijdens de feestmaand december kopen consumenten heel verschillend in. De een gaat voor
kerstcadeaus naar de verschillende Nederlandse warenhuizen, de ander maakt speciaal voor
de kerstinkopen een trip naar Berlijn, Parijs of Milaan. De een gaat voor een luxe diner
op kerstavond en haalt de ingrediënten bij diverse speciaalzaken, de ander koopt
zijn ingrediënten gewoon bij de plaatselijke supermarkt. Met de verschillende
profielen kunnen we een goede voorspelling doen waar men zijn kerstinkopen dit jaar doet
en hoe diep men in de buidel tast.'
In het onderzoek zijn naast leeftijd, opleiding, inkomensklasse en levensfase de
verschillende factoren van het koopgedrag van de Nederlandse huishoudens onder de loep
genomen. Onder andere het soort winkels waar zij hun aankopen doen, het type producten
dat gekocht worden, maar ook de e-willingness, oftewel; hoe vaak men iets koopt via
internet, verschilt per huishouden.
De praktische consument; winkelen voor de gezelligheid is er niet bij
De grootste groep binnen Nederland (25%) behoort tot het type praktische consument. Deze
consument heeft winkelen niet als hobby. Aankopen worden snel en efficiënt gedaan en
voor de gezelligheid rondsnuffelen in een winkel is er niet bij. Dit winkeltype heeft een
modaal inkomen en een gemiddeld tot laag bestedingsgedrag. Deze consument is weinig
innovatief en hecht weinig waarde aan luxe en gadgets in huis. Voor het huis staat een
middenklasse auto. De praktische consument is wat ouder dan gemiddeld en bestaat vooral
uit empty nests en gezinnen met oudere kinderen. Dit winkeltype koopt relatief weinig per
post en vrijwel nooit iets via het Internet. Hij/zij heeft niet zo veel nodig en koopt
relatief weinig nieuwe kleding. De dagelijkse boodschappen worden gedaan bij
verschillende service supermarkten.
De kwantiteitskoper klust liever zelf
Eénvijfde van de Nederlanders is een kwantiteitskoper. Deze consument heeft een
beneden modaal tot modaal inkomen, waarvan een gezin met thuiswonende of (net) uitwonende
kinderen onderhouden moet worden. Van relatief weinig geld moet deze consument veel maken
maar daar is hij/zij goed in. Dit winkeltype is vaak in het bezit van een goedkopere
auto. Af en toe wordt er iets gekocht via Internet, omdat een aantal zaken hier voor
minder geld te krijgen zijn. De kwantiteitskoper koopt vaak bij goedkopere winkels.
Dagelijkse boodschappen worden vooral gedaan bij de first-price en value-for-money
supermarkten en duurdere supermarkten worden vermeden. Kleding maakt deze consument
veelal zelf of koopt hij/zij bij goedkope modezaken, zoals C&A, Cool Cat, M&S
Mode, Miss Etam, Promiss, Vögele, Wibra of Zeeman. Relatief vaak koopt dit
winkeltype via een van de vele postorderbedrijven. Ook warenhuizen als Kwantum, Leen
Bakker en Marskramer, zijn populair. Daarnaast komt dit winkeltype vaak bij de goedkopere
drogisterij ketens, zoals Dirks, Schlecker en Trekpleister. Bouwmarkten worden ook vaak
bezocht, immers, iets zelf maken is ten slotte goedkoper dan iets laten doen. Zelf
klussen gaat deze consument goed af.
De budget gebonden besteder heeft lage e-willingness
De budget gebonden besteder (17%) leidt een sober leven. Dit winkeltype heeft een beneden
modaal inkomen en een zeer laag bestedingsgedrag. Vaak is dit type lager opgeleid en
wordt er om diverse redenen niet (meer) gewerkt. Hij/zij woont in een goedkope huurwoning
en heeft geen of een goedkope auto. Dit winkeltype bestaat uit alleenstaanden en gezinnen
met lagere inkomens. De budget gebonden besteder koopt minder dan gemiddeld bij
drogisterijen, speciaalzaken en warenhuizen. De boodschappen worden gedaan bij de
goedkopere supermarkten. Deze consument winkelt zeer zelden. Voor kleding gaat hij/ zij
naar de goedkopere kledingzaken, zoals C&A, M&S Mode, Vögele, Wibra en
Zeeman. Dit winkeltype koopt vrijwel niet via Internet en maar af en toe bij een
postorder bedrijf. Hij/zij is minder vaak in het bezit van spaarkaarten. De budget
gebonden besteder koop over het algemeen weinig en waar mogelijk maakt deze consument de
dingen zelf.
Speciaalzaak favoriet bij de big-spender
De big-spender vertoont een zeer hoog bestedingsgedrag. De consumenten van dit type (15%)
zijn tussen de 35 en 70 jaar en vormen meestal gezinnen met (oudere) kinderen of oudere
gezinnen zonder kinderen. Ze zijn bovengemiddeld opgeleid en er is vaak een tweede
inkomen in het gezin, waardoor ze ook een hoog gezinsinkomen hebben. De big-spender woont
in een duurdere koopwoning en bezit 1 of meer duurdere auto's. Dit winkeltype koopt af en
toe spullen via het Internet. Ze zijn innovatief en graag in het bezit van de nieuwste
elektronische gadgets en ze hebben meer dan gemiddeld luxe witgoed apparatuur in huis.
Meestal is De big-spender wel in het bezit van een of meer creditcards. Over het algemeen
geeft De big-spender veel geld uit aan huis en tuin. Ze koopt dan ook vaak bij diverse
bouwmarkten en tuincentra. Dit winkeltype koopt veelal bij gewone-, goedkope- en jeugdige
modezaken, zoals Cool Cat, Didi, M&S mode, Miss Etam, Piet Zomers, Promiss, Steps en
Vet. Met regelmaat wordt er wel eens wat gekocht bij een van de postorder bedrijven,
zoals Wehkamp, Otto en ECI. Vaak heeft De big spender een Airmiles pas, relatief vaak
hebben ze een V&D pas, Libelle pas of Countdown Card. Dit winkeltype koopt bij
diverse speciaalzaken, zoals bakker, slager, groentewinkel, kaaswinkel en slijter.
Opvallend is dat ze relatief weinig bij de drogist koopt. Wel koopt deze consument
regelmatig bij de diverse warenhuizen.
De trendgevoelige Yup geeft veel uit aan uitgaan, lichaamsverzorging en sporten
De trendgevoelige Yup (12%) geeft graag geld uit aan veel uiterlijke zaken. Voor dit type
is het van belang dat zowel hij/zijzelf als de leefomgeving een beetje mooi en trendy is
uitgedost. Een gemiddeld inkomen geeft ruimte aan een gemiddeld bestedingsgedrag. De
trendgevoelige Yup is relatief jong en bestaat uit alleenstaanden tot 35 jaar, gezinnen
zonder kinderen tot 54 jaar en gezinnen met jonge kinderen. Dit type is bovengemiddeld
opgeleid en woont in de (zeer) sterk stedelijke gebieden. Dit winkeltype is erg
innovatief en heeft dan ook al snel de nieuwste snufjes in handen. Deze consument heeft
een zeer grote e-willingness; zeer vaak worden dit soort spullen gekocht via het
Internet. De trendgevoelige Yup geeft veel geld uit aan uitgaan, lichaamsverzorging en
sporten. Deze consument koopt bij meerdere luxe drogisterijen. Kleding wordt gekocht bij
gewone-, luxe- en jeugdige modezaken, zoals America Today, Benneton, Bijenkorf, Didi,
Esprit, H&M, Hunkemöller, Livera, Matinique/Inwear, Original Levi's, Part Two,
Steps, Vet, We, Cool Cat en Mexx. Woonwinkels zijn populair zoals Bijenkorf, Ikea,
Trendhopper, V&D en Xenos. Daarnaast komen ze ook relatief vaak bij een van de
bouwmarkten als er weer iets aan het huis vernieuwd wordt. De dagelijkse boodschappen
doet De trendgevoelige Yup het liefste bij een high service supermarkt. Daarnaast komt
dit type relatief vaak bij een reformzaak, tabaksspeciaalzaak of Toko. Postorderbedrijven
waar nog wel eens iets besteld wordt zijn ECI, CDVD Entertainment Club en de Pabo. De
trendgevoelige Yup koopt regelmatig boeken en tijdschriften en geeft veel geld uit aan
vakanties.
De luxe koper winkelt graag in buitenland
Van de Nederlanders behoort 12% tot het type luxe koper. Deze consument houdt van
kwaliteit en is tussen de 30 en 65 jaar oud. Hij/zij is hoog opgeleid, heeft een hoog
inkomen en vertoont een hoog bestedingsgedrag. De luxe koper woont in een duurdere
koopwoning en heeft dure en vaak meerdere auto's. Dit winkeltype is erg innovatief en
heeft dan ook al snel de nieuwste snufjes in handen. De luxe koper heeft veel luxe
witgoed apparaten in huis. Deze consument heeft een grote mate van e-willingness en koopt
vaak spullen via het Internet. Ze betalen regelmatig met één van hun
creditcards. Luxe spaarkaarten, van KLM, Gall&Gall en Bijenkorf zul jij bij dit type
regelmatig aantreffen. De luxe koper koopt bij luxe drogisten & parfumerieën,
Bijenkorf, high service supermarkten en diverse speciaalzaken, zoals kaaswinkel,
reformzaak, slijter, toko en viswinkel. Ook dure- en luxemodezaken zijn bij deze
consument populair, zoals Benneton, Bijenkorf, Claudia Sträter, Maison de
Bonneterie, McGregor, Meddens en SOC13TY. Dit winkeltype koopt regelmatig boeken en
tijdschriften. Ze maken vaak mooie reizen en maken graag een stedentripje naar Parijs,
Milaan of Berlijn om daar te winkelen.
Over het onderzoek
In het onderzoek zijn de winkelvoorkeuren van consumenten in kaart gebracht en
socio-demografische gegevens zoals leeftijd, opleiding, inkomensklasse en levensfase.
Daarnaast zijn ook lifestylegegevens, interesses en mediagedrag zoals het lezen van
kranten en het kijken van TV onderzocht. Hierdoor is een verband te leggen tussen de
verschillende typen mensen en hun winkelgedrag. Deelname aan dit onderzoek gebeurd op
vrijwillige basis. Cendris heeft door jarenlang onderzoek meer dan 1.000 kenmerken van
Nederlandse consumentenhuishoudens verzameld, waardoor de gedefinieerde groepen tot in
detail kunnen worden getypeerd.
Cendris maakt voor haar onderzoeken gebruik van de vragenlijst van de Stichting Selectieve
Post (SSP). In totaal hebben 1,9 miljoen Nederlandse huishoudens schriftelijk of online de
vragenlijst vrijwillig ingevuld. Naast de hier genoemde winkeltypen heeft Cendris voor
diverse branches verschillende typologiën in kaart gebracht, zoals wonen,
automobiel, financieel, vakantie, charitatief, (multi)media, activiteiten en lifestyle.
Voor organisaties in de betreffende branches zijn deze typen uitermate interessant. Het
geeft aanvullende informatie over doelgroepen, waarmee voordeel kan worden gedaan bij
marketing- en communicatie activiteiten. Via Cendris bereikt u uw doelgroep, gemakkelijk
en correct.
Over SSP
Sinds 1986 verzamelt Stichting Selectieve Post (SSP) schriftelijk en digitaal gegevens
over huishoudens in Nederland en registreert zij de gegevens in haar adressenbestand. De
doelstelling van de Stichting is ervoor te zorgen dat consumenten informatie ontvangen
over onderwerpen die aansluiten bij de persoonlijke situatie en minder informatie over
zaken die niet passen bij de huidige levensstijl. Dus het bevorderen van doelgerichte
reclame of informatie. Cendris beheert en bewerkt dit Stichtingsbestand en heeft contact
met de bedrijven die consumenten informatie toe willen sturen over onderwerpen, gebaseerd
op de antwoorden die men heeft gegeven in de SSP-vragenlijst. De SSP Lifestyle-database
bestaat inmiddels uit 1,9 miljoen huishoudens. Tevens wordt deze data ingezet voor
consumenten-analyse doeleinden.
Het SSP bestand is aangemeld bij het College Bescherming Persoongegevens te Den Haag.
Over Cendris
Cendris, een onderdeel van TNT Post, behaalde in 2005 een omzet van 225 miljoen euro en
heeft 4.000 medewerkers in dienst. Het bedrijf biedt een compleet portfolio aan
specialistische oplossingen voor directe communicatie, data en document management. Zo
geeft Cendris advies over het vinden en behouden van klanten en biedt diensten aan op het
gebied van callcenteractiviteiten, het printen van rekeningoverzichten en direct mail.
Noot voor redactie,