Commercie op TV krijgt vrij spel
testbeeld 14 december 2006
Het Europees Parlement heeft het groene licht gegeven voor de zogeheten
'Televisie zonder grenzen'-richtlijn. Deze richtlijn betekent een grondige
verandering van het Europese medialandschap. Joost Lagendijk (GroenLinks) is
van mening dat het voorstel zal leiden tot een commerciële jungle op de
Europese beeldbuis.
In de toekomst zullen alle omroepen hun programma's vaker mogen
onderbreken voor reclame. Nu geldt er een maximum van drie blokken per
uur en een totaal van 12 minuten. Die 12 minuten blijven, maar kijkers
kunnen nu te pas en te onpas lastig gevallen geworden met oproepen om
toch vooral luiers, wasmiddelen en maandverband van een bepaald merk
te kopen.
Sluikreclame
Ook krijgen alle omroepen ruim baan om aan het in marketing-jargon
geheten 'product-placing' te doen. In goed Nederlands sluikreclame,
een subtiele en onbewuste manier van beïnvloeding van de kijker. Als
je bijvoorbeeld je lievelingssoap kijkt kun je je favoriete acteur een
cola van een bepaald merk zien drinken terwijl hij zich besprenkelt
met after-shave van een bekende couturier.
In Nederland gebeurt dat trouwens al volop bij RTL, omdat RTL uitzendt
met een Luxemburgse licentie. Luxemburg kent op dit terrein vrijwel
geen restricties. Voorstanders van de richtlijn willen daarom de
regelgeving op Europees vlak gelijktrekken, zodat voor alle Europese
TV-stations dezelfde regels gelden.
Doorgeslagen balans
Maar die regels zijn dus erg soepel wat betreft reclame en kennen
weinig verplichtingen voor zenders. Een wijzigingsvoorstel om zenders
bijvoorbeeld te verplichten programma's te ondertitelen voor doven en
slechthorenden werd weggestemd. En ook een amendement van de Groenen
dat een verbod voorstelde op reclame voor junkfood in
kinderprogramma's kreeg geen meerderheid. De balans is zo wel erg
doorgeslagen in het voordeel van de adverteerders.
Lagendijk is vooral bang dat de Europese publieke omroepen verder
onder druk komen te staan van verdere commercialisering.
Enige positieve van de richtlijn is dat elke zender een minimum aan
Europese producties moet uitzenden, complete vulling met goedkope
Amerikaanse series en slechte B-films is daardoor uitgesloten. Maar of
deze maatregel leidt tot een verbetering van de kwaliteit van
TV-programma's in Europa valt te betwijfelen.
GroenLinks