Prismant
Sector Zorg en Welzijn biedt uitstekende baankansen
In grote delen van de sector Zorg en Welzijn is de komende jaren veel personeel nodig. Dit biedt goede kansen voor mensen die op zoek zijn naar een baan in de sector. Binnen de zorgsector dreigen met name tekorten in de ouderenzorg, ggz en gehandicaptenzorg. Zo zijn er onder andere veel verzorgenden op MBO-niveau nodig in de ouderenzorg. In de welzijnssector en jeugdzorg bestaat grote behoefte aan maatschappelijk werkers. Om de personeelsvoorziening veilig te stellen zijn maatregelen nodig om de toegankelijkheid, betaalbaarheid en kwaliteit van zorg en welzijn te garanderen.
Dit zijn enkele bevindingen uit het rapport Arbeid in zorg en welzijn 2006, dat het onderzoeks- en adviesbureau Prismant in opdracht van het ministerie van VWS, Het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI) en arbeidsmarktfondsen in de sector Zorg en Welzijn heeft opgesteld. Dit rapport bevat een terugblik op de ontwikkelingen van de afgelopen jaren en een nieuwe middellangetermijnverkenning voor de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt van het verpleegkundig, verzorgend en agogisch personeel. Deze beroepsgroepen vormen circa de helft van al het personeel in de sector Zorg en Welzijn.
Groeisector
In de periode 2000-2005 zijn er in Zorg en Welzijn 235.000 nieuwe banen bij gekomen. Een stijging van maar liefst 23%. In de economie als geheel zijn er in deze periode veel banen verloren gegaan en zijn er uiteindelijk maar 45.000 nieuwe banen gecreëerd, een toename van 0,5%. In de zorgsector groeide met name de werkgelegenheid in de gehandicaptenzorg, thuiszorg en ggz sterk. Bij de ziekenhuizen en verpleeg- en verzorgingshuizen was de toename relatief het kleinst. In de welzijnssector waren de jeugdzorg en kinderopvang de sterkste stijgers.
Knelpunten liggen op de loer
Dankzij de laagconjunctuur kon de sector in de afgelopen jaren relatief gemakkelijk aan personeel komen. Het personeelsverloop in de sector Zorg en Welzijn is in de afgelopen jaren fors gedaald en lag in 2005 op een historisch laagtepunt. Bovendien was nieuw personeel relatief makkelijk te vinden. Er vindt echter een kentering plaats. Hoewel de groei van de sector als gevolg van overheidsmaatregelen is afgezwakt en het verloop nog steeds laag is, neemt het aantal vacatures toe. Dit zijn de eerste signalen dat de arbeidsmarkt weer krapper wordt en dat er knelpunten op de loer liggen.
Alle hens aan dek
De omslag op de arbeidsmarkt en het langetermijnperspectief van de vergrijzing maken het gevaar groot dat grote delen van de sector Zorg en Welzijn met structurele personeelsknelpunten te kampen krijgen. Deze knelpunten brengen de toegankelijkheid, betaalbaarheid en kwaliteit van de sector in gevaar. Het is daarom zaak om alle mogelijkheden te verkennen en te benutten om de zorg zo in te richten dat ook op de lange termijn de personeelsvoorziening gegarandeerd blijft. Dat kan door innovaties te stimuleren die leiden tot slimmer werken, door de zelfredzaamheid te vergroten, mantelzorg en vrijwilligerswerk te stimuleren en door zorg- en hulpverleningsconcepten te ontwikkelen die aan de ene kant minder grote personeelsinzet vergen en anderzijds een aantrekkelijke werkomgeving bieden voor het personeel. In algemene zin is het belangrijk om de aantrekkelijkheid van de sector te vergroten, zodat meer jongeren voor een zorg- en agogische opleiding kiezen en meer herintreders, en vooral zij-instromers en andere (niet-werkende) werkzoekenden belangstelling krijgen voor een baan in de sector Zorg en Welzijn.
Noot van de redactie,