Ouderen verliezen vaak regie over eigen leven
Bij 14% van de ouderen (60+) gaat de regie over het eigen leven na
drie jaar verloren. Dit concluderen de onderzoeksters Nora Schuit en
Dorly Deeg. Zij vonden dat sommige groepen ouderen een grotere kans
hebben op verlies van eigen regie, bijvoorbeeld depressieve ouderen
met een functionele of cognitieve beperking. Behoud van regie is
echter noodzakelijk om zelfredzaam te blijven. Ook is regie van belang
bij het zich goed aan kunnen passen aan mogelijke beperkingen. Beide
onderzoeksters zijn verbonden aan de Longitudinal Aging Study
Amsterdam (LASA) van VU medisch centrum en VU.
Dit en andere recente onderzoeken over ouderen in Nederland verschenen
begin januari 2007 in het Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie
(TGG). Deze bundeling van vijf artikelen wordt uitgebracht bij het
15-jarig bestaan van LASA. Onderzoekers Arjan Braam en Marianne
Klinkenberg deden onderzoek naar godsdienstigheid en stemming in de
laatste week van het leven. Zij zagen dat kenmerken van religiositeit
samenhangen met vrede met het naderende levenseinde. Meer vrede werd
gevonden bij hen die vroeger regelmatig de kerk bezochten.
Godsdienstigheid speelt geen aantoonbare rol bij het optreden van
depressieve stemming of angst in de laatste levensweek.
Sociologe Marjolein Broese van Groenou beschrijft de nieuwe generatie
ouderen die actiever en hoger opgeleid is dan de vorige. Hierdoor
nemen zij meer deel aan maatschappelijke activiteiten dan de vorige
generatie ouderen. Echter hun gezondheidstoestand is slechter waarmee
bijstelling van het huidige positieve beeld van deze ouderen is
vereist.
Een groep onderzoekers onder aanvoering van epidemiologe en
voedingskundige Marjolein Visser heeft gevonden dat overgewicht en
gebrek aan voldoende activiteit zowel in de loop van iemands leven als
op oudere leeftijd, het risico op lichamelijke achteruitgang tijdens
het ouder worden vergroot. Wordt men op oudere leeftijd echter actief,
dan is dit risico minder groot. Vandaar hun oproep voor meer
lichaamsbeweging in elke levensfase.
Psychologe Hannie Comijs e.a. beschrijven hoe dementie in een vroeg
stadium kan worden gesignaleerd door combinaties van risicofactoren.
Zo vinden zij dat bij mensen met een functionele beperking, zonder
geheugenklachten maar met een cardiovasculaire ziekte of diabetes, het
risico op dementie is vergroot.
Sinds 1992 doet LASA een grootschalig longitudinaal onderzoek onder
ouderen in Nederland. Binnen het onderzoek gaat het om themas als
behoud van zelfstandigheid, cognitieve vermogens, sociale integratie
en een gezonde leefstijl. Belangrijkste doel van het onderzoek voor
een groot deel gefinancierd door het Ministerie van VWS is het
vastleggen van determinanten en consequenties van veranderingen in
lichamelijk, cognitief, psychisch en sociaal functioneren van ouderen.
In de onderzoeksgroep zijn van ruim 4000 ouderen gegevens opgenomen.
Met deze kennis komen we meer te weten over de oudere generatie van
morgen: zullen zij dezelfde mate van zelfstandigheid, sociale
participatie en leefstijl en behoeften hebben?
Vrije Universiteit Amsterdam