Persverklaring onderzoek dood Drents meisje
Assen, 16 januari 2007
1. Openbaar Ministerie Assen
Inleiding
De dood van Suzanne Wisman is omgeven met veel vragen. De
belangrijkste daarvan zijn misschien wel: hoe is zij om het leven
gekomen en waarom? Vandaag wil het Openbaar Ministerie een
antwoord op die vragen geven. Logischerwijs is het daarbij vooral
aangewezen op de verklaringen van de verdachte, immers: hij is de
enige die inzicht kan geven in zijn beweegredenen, hij kan als
enige nog vertellen hoe het is gegaan.
Zijn verhaal wordt op onderdelen wel ondersteund door ander
bewijs. Zijn huidige verklaringen worden daarom als betrouwbaar
ingeschat. Echter: vooraf moet benadrukt worden dat het
uiteindelijk aan de rechter is om te bepalen óf de verdachte zich
aan een strafbaar feit schuldig heeft gemaakt of niet. Het
Openbaar Ministerie spreekt hier vandaag slechts een verdenking
uit.
Hoe en waarom
De verdachte vertelt het volgende verhaal:
Op 12 december tussen 18.30 en 19.00 uur wordt Suzanne Wisman door
de verdachte meegenomen in zijn camper. In de camper wordt Suzanne
door hem verkracht. Hij verklaart Suzanne later buiten de camper
nogmaals verkracht te hebben. Uit angst voor ontdekking van de
verkrachtingen besluit de verdachte daarop dat zij om het leven
moet worden gebracht. Suzanne kan op enig moment uit de camper
komen. De verdachte overrijdt Suzanne vervolgens tot twee keer
toe. Hij houdt zich daarna twee dagen schuil, maar biecht het
verhaal tenslotte op aan een getuige, die de politie inschakelt.
Deze verklaring van de verdachte vindt steun in enkele andere
bewijsmiddelen. Zo bleek al uit de sectie dat Suzanne moet zijn
aangereden of overreden. Bovendien zijn er op de
camper van de verdachte bloed- en vezelsporen aangetroffen,
waarvan overigens nog niet is vastgesteld of dat inderdaad sporen
zijn die naar Suzanne leiden.
De verklaring van de verdachte over het seksueel misbruik van
Suzanne lijkt strijdig met de uitkomsten van de sectie. Uit het
rapport van de patholoog anatoom blijkt immers dat er âgeen
evidente aanwijzingenâ waren voor seksueel misbruik. Toch staat
ook zijn verklaring over het seksuele delict niet geheel op
zichzelf. Zo is er rond de vindplaats van het lichaam van Suzanne
een zwarte bh gevonden, die naar alle waarschijnlijkheid van haar
afkomstig is. Bekend is namelijk dat Suzanne bij het paardrijden
een bh droeg. Toen zij werd gevonden droeg zij geen bh.
Verdenking
Op basis van de resultaten van het onderzoek tot dusverre is de
verdenking tegen de verdachte op dit moment: moord, verkrachting
en wederrechtelijke vrijheidsberoving met de dood als gevolg.
Berechting
Het Openbaar Ministerie onderkent de onrust die dit delict en
daarop volgende speculaties over het hoe en waarom in de
samenleving heeft veroorzaakt en heeft ook begrip voor de wens van
de bevolking om geïnformeerd te worden over de achtergronden van
de dood van Suzanne. Daar staat tegenover dat het Openbaar
Ministerie ook de taak heeft toe te zien op een eerlijke
procesgang waarbij respect wordt getoond voor de positie van de
rechter en de verdediging en waarbij recht wordt gedaan aan de
verdachte.
De afweging van die twee belangen heeft er in deze zaak toe geleid
dat er openheid van zaken is gegeven. Maar ik benadruk nogmaals
dat er een verdenking is uitgesproken. Het is aan de rechter
uiteindelijk te oordelen óf er strafbare feiten zijn gepleegd en
welke straf daarvoor moet worden opgelegd. Ik vertrouw erop dat u
in uw berichtgeving hiermee rekening houdt.
Tenslotte
Vorige week ontstond er begrijpelijke druk vanuit de media om te
reageren op publicaties waarin werd vermeld dat de verdachte een
bekentenis had afgelegd. Om die reden is er afgelopen donderdag
een persbericht uitgegaan. Op dat moment was hetgeen ik u zojuist
voor heb gehouden al wel bekend, maar uit oogpunt van
zorgvuldigheid is ervoor gekozen die informatie pas vandaag naar
buiten te brengen. Immers, het is voorstelbaar dat er veel
beroering â woede, angst en verdriet â ontstaat in de betrokken
gemeenschappen. Daarop hebben met name de politie en de gemeente
zich voor moeten bereiden, in de eerste plaats natuurlijk vanwege
de zorg voor de nabestaanden van Suzanne, andere dierbaren en
inwoners van Tweede Exloërmond en Nieuw-Buinen en daarnaast ook
vanwege de handhaving van de openbare orde.
2. Regiopolitie Drenthe
Over het politieonderzoek
Op dinsdagavond 12 december werd het lichaam van wat later Suzanne
bleek te
zijn aangetroffen aan de Valtherdijk in Valthermond. Omdat er veel
vraagtekens waren ben ik er heen gegaan om de situatie in
ogenschouw te nemen. Met de aanwezige politiemensen hielden we
rekening met een ernstig misdrijf.
Zoals natuurlijk gebruikelijk bij een dergelijke zaak, is het
onderzoek vanaf het eerste moment stevig opgepakt. Ons onderzoek
is uiteraard gericht geweest op waarheidsvinding, dat houdt in dat
we vooral gericht zijn op het boven tafel brengen van de waarheid.
Wij willen weten wat er gebeurd is. Het is verschrikkelijk dat een
jong meisje voortijdig aan haar einde komt. We zijn alle
mogelijkheden bij langs gegaan, van een ongeluk tot en met moord.
Diezelfde nacht is met een lichtwagen in de wijde omgeving gezocht
naar een mogelijk vervoermiddel waarop het slachtoffer zich zou
kunnen hebben verplaatst. Er werd een fiets aangetroffen, die
achteraf van Suzanne bleek te zijn.
Aanwijzingen
Een onderzoek als dit is intensief voor alle betrokkenen. Daarom
ben ik verheugd dat er zo snel resultaat geboekt is. Dat is te
danken aan het harde werk van alle betrokken collegaâs. De
afgelopen weken zijn vele aanwijzingen bij de politie
binnengekomen. Het gaat om ongeveer 200 aanwijzingen die via de
wijkagenten, het onderzoeksteam, telefonisch en per mail bij de
politie zijn gebracht. Dat hebben we ook sterk aangemoedigd: in
het buurtonderzoek, het passantenonderzoek en in gesprekken met de
bevolking door de wijkagenten. Het is goed om te zien dat zoveel
mensen bereid zijn een bijdrage te leveren om samen met de politie
deze zaak op te lossen. De medewerking van de mensen in de dorpen
Tweede Exloërmond en Nieuw-Buinen is bijzonder goed en ik wil
iedereen bedanken voor de gegeven informatie die vaak erg
waardevol bleek.
Zorgvuldigheid
Uiteraard moeten alle aanwijzingen worden nagetrokken en soms ook
meegenomen
in een verhoor. Ik realiseer me dat wat we vandaag naar buiten
brengen een schok moet zijn voor veel mensen. Als politie hebben
we voortdurend alle opties opgehouden, maar een dergelijk feit bij
een jong meisje is uiteraard verschrikkelijk. Het politieoptreden
moet natuurlijk, zoals altijd, integer, zorgvuldig en toetsbaar
plaatsvinden. Zo ook op de plaats delict. Dit is de plaats waar
het delict vermoedelijk gepleegd is of de plaats waar vermoedelijk
sporen zijn achtergelaten. Ik wil u vertellen dat we verschillende
plaatsen delict hebben bij dit onderzoek.
Vervolg van het onderzoek
Het onderzoek richt zich nu vooral op de volgende punten. Het
verhoor van de verdachte gaat nog steeds door. We willen een beeld
krijgen wat zich de dagen voor, tijdens en de dagen na het
misdrijf heeft afgespeeld. We hebben een gedragsdeskundige ingezet
om een beeld te krijgen hoe we de verdachte het best konden horen
en wat mogelijke onderzoeksrichtingen zijn. Het technische
onderzoek gaat op volle kracht door in samenwerking met het
Nederlands Forensisch instituut. We hebben uiteraard onderzoek
gedaan in dorpen en op en in de omgeving van de plaatsen delict.
Dat is onder andere
gebeurd door mensen te bevragen in een passantenonderzoek. Ook
zijn buurtonderzoeken uitgevoerd en zijn de wijkagenten actief en
wordt alle informatie zorgvuldig verwerkt en geanalyseerd om een
juist beeld te krijgen van de feitelijke toedracht. We hebben twee
speciaal aangestelde familierechercheurs die in nauwe verbinding
staan met de nabestaanden.
Over het onderzoeksteam
Het onderzoeksteam bestaat uit medewerkers van de Noordelijke
Recherche Eenheid, die onder leiding van de officier van justitie
samenwerken in een Team Grootschalige Opsporing (TGO). Een TGO is
een tijdelijke structuur waarbij het Openbaar Ministerie en
Politie samenwerken om complexe rechercheonderzoeken op te lossen.
Het zijn onderzoeken die een grote maatschappelijke impact hebben
waarbij acuut een omvangrijk team nodig is. Zo'n team wordt ook
ingezet omdat ook het gewone politiewerk door moet gaan.
Deskundigen
Het team maakt gebruik van verschillende deskundigen. Zo is de
verdachte sinds zijn aanhouding meerdere keren gehoord door
speciaal opgeleide verhoorders, onder begeleiding van een coach.
Tijdens het verhoor wordt veel aandacht besteed aan een goede
verstandhouding tussen de verhoorders en de verdachte, zodat het
verhaal zo duidelijk mogelijk naar voren komt.
Gedrevenheid
Vanaf de start van het onderzoek hebben 55 politiemedewerkers aan
de zaak gewerkt. Momenteel zijn dit nog 22 mensen. Zij hebben tot
nu toe, een maand nadat Suzanne is gevonden, naar schatting 6000
uren aan de zaak gewerkt. Dat is veel, het gaat om ongeveer vijf
werkjaren van één medewerker, maar het is ook een belangrijke
zaak. Ook is de mobiele eenheid ingezet en zijn anderen belast met
bewaking en wijksurveillance. Iedereen werkt met enorm veel
gedrevenheid, juist omdat het een onderzoek is dat veel emoties
oproept zowel binnen als buiten het korps. Gelukkig wisten we al
snel een man aan te houden die naar nu blijkt betrokken was bij de
dood van het 12-jarige meisje. Namens de politieorganisatie betuig
ik dan ook mijn medeleven aan de familie.
3. Burgemeester Borger-Odoorn
"Er is iets verschrikkelijks gebeurd in mijn gemeente. Ik ben daar
geschokt over en verdrietig." Zo begon ik op 13 december, nu ruim een
maand geleden mijn verklaring voor onder meer RTV Drenthe, nadat
bekend was dat aan de Valtherdijk een jong meisje dood was
aangetroffen.
Na vandaag ben ik zo mogelijk nog meer geschokt en verdrietig. Wat u
en ik zojuist hoorden gaat mijn en waarschijnlijk ook uw
bevattingsvermogen te boven.
Mijn medeleven gaat in de eerste plaats uit naar de moeder van
Suzanne, haar familie en iedereen die haar verder goed kende. Hen is
iets vreselijks overkomen en nu worden ze opnieuw met verschrikkelijke
feiten geconfronteerd.
Mijn zorg gaat ook uit naar de inwoners van mijn gemeente en met name
de bewoners van 2^e Exloërmond en Nieuw-Buinen. Ik heb bewondering
voor de wijze waarop tot nu toe in de dorpen is omgegaan met dit
drama. Dat geldt voor 2^e Exloërmond, waar op 20 december op een
waardige en ingetogen wijze afscheid werd genomen van Suzanne. Dat
geldt ook voor de school De Westhoek waar intensief met de kinderen
wordt gewerkt aan een zo goed mogelijke verwerking van deze
dramatische gebeurtenis. Uit eigen waarneming weet ik dat men daarin
goed slaagt.
Ook Nieuw-Buinen vergeet ik niet. Daar woont de verdachte. Natuurlijk
gaat mijn aandacht ook uit naar de mensen in zijn onmiddellijke
omgeving en de buurtbewoners.
Veel waardering heb ik voor het werk van de politie. Door een
volledige inzet van een groot aantal politiemensen is het gelukt op
korte termijn een verdachte aan te houden.
Door het goede werk van de politie is in ieder geval een stuk onrust
bij alle betrokkenen weggenomen.
Ik snap heel goed dat er door wat vandaag bekend is geworden nieuwe
emoties kunnen ontstaan die een uitweg moeten vinden. De hulpverleners
van de Stichting Welzijn Borger-Odoorn, die al heel veel goed werk
hebben verricht, staan nog steeds klaar om de helpende hand te bieden.
Ik heb er vertrouwen in dat onze inwoners op een waardige wijze met
deze zaak blijven omgaan. We kunnen slechts de loop van het recht
afwachten. Politie en justitie doen er alles aan om duidelijkheid te
scheppen. Dit kost tijd. Meer tijd dan we eigenlijk willen maar wat we
zeker willen is dat een dader wordt berecht voor het vreselijke
onrecht dat Suzanne en daarmee onze samenleving is aangedaan.
Openbaar Ministerie