VROM-raad: Rijk moet slimmer investeren
Vrom raad
www.vromraad.nl
VROM-raad: Rijk moet slimmer investeren, gericht op de lange termijn
Den Haag, 22 januari 2007 - De grote problemen met water en mobiliteit zijn - ook op
termijn - niet oplosbaar met de huidige investeringsaanpak.
De VROM-raad komt samen met de Raad voor Verkeer en Waterstaat tot deze conclusie op basis
van een analyse van de ruimtelijke en infrastructurele investeringen van de rijksoverheid.
Alleen door nu nieuwe lijnen uit te zetten, kan worden voorkomen dat op lange termijn de
problemen nog groter worden. Een nieuwe aanpak is niet alleen nodig voor het waterbeheer
(mede als gevolg van klimaatverandering) en het vervoer maar ook voor de
energievoorziening en regionale (stedelijke èn landschappelijke)
structuurvernieuwing.
De VROM-raad bepleit een betere programmering van de besluitvorming en slimmere
investeringsbeslissingen.
Rijksinvesteringen te weinig op lange termijn gericht
Er is te weinig aandacht voor de nationale prioriteiten die op termijn urgent worden. Met
een groot deel van de rijksinvesteringen worden (via het Fonds Economische
Structuurversterking - FES) in de praktijk hoofdzakelijk bestaande knelpunten opgelost.
Het merendeel van de FES-middelen wordt nu verdeeld over diverse infrastructurele
projecten die 'bottom up' worden aangereikt. De besteding van FES-middelen wordt te
weinig programmatisch aangestuurd op basis van een langetermijnvisie.
Bovendien kent de verplichte maatschappelijke kosten-batenanalyse een aantal
vooringenomenheden waardoor bij de (rendements)beoordeling van rijksinvesteringen
langetermijninvesteringen per definitie slechter scoren dan knelpuntoplossende
investeringen.
Bereid investeringen beter voor
De VROM-raad en de Raad voor Verkeer en Waterstaat bevelen de rijksoverheid aan om verder
vooruit te kijken aan de hand van toekomstverkenningen en scenario's van de planbureaus.
Dit betekent nièt dat nu al van alles moet worden vastgelegd in (blauwdruk)plannen;
evenmin dat financiële reserveringen voor een langere periode in beton moeten worden
gegoten.
Ver vooruitkijken betekent: strategisch plannen en omgaan met onzekerheden. Maak de
onzekerheden hanteerbaar door tijdig onderzoek, kennisontwikkeling, conceptvorming,
maatschappelijk debat en een goede voorbereiding (met alternatieve maatregelpakketten).
Maak daarbij sneller en meer gebruik van planologische reserveringen en organiseer de
financiële reservering beter. Bereid plannen voor waarmee van de nood een deugd
wordt gemaakt.
Aanbevelingen
In het advies zijn aanbevelingen uitgewerkt voor een betere besluitvorming over de
daadwerkelijke fysieke investeringen op het punt van agendering, planning, financiering
tot en met monitoring en evaluatie.
Daarbij springen er twee in het oog:
1 De gevolgen van investeringen op de lange termijn moeten beter worden meegenomen in de
beoordelingssystematiek.
2. Het is noodzakelijk een fonds te hebben voor strategische investeringen. De VROM-raad
adviseert hiervoor het Fonds Economische Structuurversterking (FES) om te vormen tot
ècht fonds met een vast uitgavenritme en de bestedingen te koppelen aan een
strategische investeringsagenda die z'n basis vindt in de grote beleidsnota's (als de
Nota Ruimte).
- einde persbericht -