SGP


23 - 01 - 07 | SGP inbreng bij begroting BZK

Kamerlid mr. C.G. van der Staaij (SGP) heeft tijdens de begrotingsbehandeling in de Tweede Kamer het woord gevoerd. Lees hier zijn bijdrage:

Tegen de tijd dat de voorbereidingen voor de begroting voor 2008 langzamerhand in gang gezet gaan worden, komen we vandaag alsnog toe aan de behandeling van de begroting van Binnenlandse Zaken voor het inmiddels reeds lopende jaar.

Nu er hard wordt gewerkt aan de formatie van een nieuw kabinet is het een geschikt moment om eens terug te kijken naar de afgelopen periode en te zien waar we nu staan als het gaat om het binnenlands bestuur.

Om dat te doen heb ik het regeerakkoord van het kabinet Balkenende-II er even bij gepakt. Ten aanzien van het binnenlands bestuur vallen er dan twee dingen op. In de eerste plaats dat er bijzonder veel aandacht wordt besteed aan het thema bestuurlijke vernieuwing en voorts dat er op dat punt nauwelijks voornemens zijn gerealiseerd. Ik noem slechts de wijziging van het kiesstelsel en de introductie van de gekozen burgemeester. Dat er ten aanzien van structuurwijzigingen in het openbaar bestuur niet veel voortgang is geboekt, is wat de SGP-fractie betreft bepaald niet problematisch. Wel had de energie die is gestoken in allerhande studies en voorstellen inzake bestuurlijke vernieuwing veel beter besteed kunnen worden aan het daadwerkelijk aanpassen van de bestuurscultuur. Op het punt van het kiesstelsel ligt overigens op dit moment wel een interessant en vooral ook realistisch advies van het burgerforum bij de Kamer. Daarover komen we ongetwijfeld binnen afzienbare tijd nog nader te spreken.

Een ander punt dat door het voorgaande kabinet ambitieus is ingezet, is het project van de andere overheid. Op dat punt is er veel in gang gezet en ook het nodige bereikt. Er is gesnoeid in regelgeving en diverse administratieve processen zijn vereenvoudigd. Toch blijven de resultaten achter bij de gewekte verwachtingen. Met name op het punt van de âkleine ergernissenâ van burgers is nog veel te verbeteren. Dat vraagt vooral ook een goede houding: naast het uitvoeren van regels ook het meedenken vanuit het perspectief van de betrokkenen. Hoe ziet de regering de stand van zaken van de veranderende overheid en welke uitdagingen ziet zij nog?

Op het punt van de digitalisering is nog een grote slag te slaan. Daarvoor is het project van de elektronische overheid in het leven geroepen. Er hebben mij zorgelijke geluiden bereikt over de aanpak van dit project. Wil het kans van slagen hebben, zal er sprake moeten zijn van de nodige uniformiteit. Op welke manier is dat gewaarborgd? Welk belang hecht de minister in dit verband aan de âeenheid van opdrachtgeverschapâ?

De afgelopen tijd waren er opvallend vaak spanningen tussen de rijksoverheid en de decentrale overheden. Natuurlijk is er altijd sprake van een zekere spanning, maar deze hoeft een constructieve samenwerking niet in de weg te staan. Dat laatste lijkt inmiddels wel op het spel te staan. Vanuit het perspectief van het rijk is het van belang om de autonomie van de decentrale overheden te respecteren en daarvoor ook voldoende ruimte te waarborgen. Dat evenwicht was duidelijk in het geding bij het debat over de onroerend zaak belasting. De Raad van State heeft onlangs een publicatie uitgebracht over de interbestuurlijke verhoudingen, waaruit de nodige zorg spreekt. Ook de Staat van het bestuur 2006 constateert een verharding van de bestuurlijke cultuur. De Raad van State gaat in haar publicatie ook in op de zogeheten âactivistische bestuurscultuurâ, waarbij bestuurders voor alles streven naar zelfverwerkelijking. Herkent de minister deze analyse? Welke inzet is er vanuit de regering om niet alleen de verhoudingen, maar het vertrouwen te herstellen en te bewaren?

De interbestuurlijke verhoudingen hebben alles te maken met het thema van de bestuurlijke drukte. Vrijwel iedereen is het er over eens dat de bestuurlijke inspanningen niet in verhouding staan tot de resultaten die het oplevert. Door de vele overlegstructuren lijkt het haast onmogelijk om nog echt daadkracht te ontwikkelen. Aanpassing van de bestuurlijke verhoudingen en sanering van het middenbestuur is dus hard nodig.

Dezer dagen verscheen het rapport van de commissie-Kok over de bestuurlijke indeling in de Randstad. De analyse daarin is helder en wordt breed onderschreven. Daarmee is het rapport een waardevol uitgangspunt om verder te spreken over de juiste aanpak van de geconstateerde knelpunten. Voor de SGP-fractie staat zeker niet vast dat een fusie van provincies de aangewezen weg is. Een dergelijke constructie kan wel eens meer problemen oproepen dan het oplost. Opschaling van één bestuursniveau is in ieder geval niet los verkrijgbaar. Het is wel zaak dat de meest urgente knelpunten zo snel mogelijk worden aangepakt. Verantwoordelijkheden moeten eenduidig worden belegd, zodat er weer daadkracht kan worden ontwikkeld. Dat vraagt onmiskenbaar inschikkelijkheid van de betrokken bestuurders. En dus een cultuuromslag. Hoe denkt de regering dat te kunnen bewerkstelligen?

Veiligheid is terecht een speerpunt geweest in de afgelopen kabinetsperiode. Het is zaak dat de inspanningen voor onder meer een goede politiezorg op hoog peil blijven. Ook hier geldt voor de SGP dat niet te gemakkelijk de toevlucht moet worden genomen tot structuurwijzigingen. Of het nu om een politiereorganisatie of om eventueel nieuw ministerie van veiligheid gaat: steeds moet de nuchtere vraag onder ogen worden gezien of de interne energie die gaat zitten in dit soort reorganisatieprocessen opweegt tegen het voordeel dat ermee wordt beoogd.

De uitvoering van het veiligheidsbeleid berust voor een belangrijk deel â zeker bij de brandweer â op de inzet van vrijwilligers. Deze inzet verdient veel waardering. Door de toegenomen belasting staat de inzet van vrijwilligers evenwel onder flinke druk. In de beantwoording van de vragen is zelfs te lezen dat de afgenomen beschikbaarheid van vrijwilligers heeft geleid tot een verslechtering van de uitruktijd van de brandweer. Dat is een ernstige constatering. De veiligheid is er rechtstreeks mee in het geding. Ook bij de politie wordt zo vaak een beroep gedaan op vrijwilligers, dat ze dreigen af te haken. Al met al een zorgwekkende trend, die moet worden omgebogen. Welke mogelijkheden ziet de regering daarvoor en welke inzet pleegt zij op dit punt?

SGP inbreng bij begroting BZK