GroenLinks

Afghaanse gevangenen belanden in Baghram

23 januari 2007

Amerikaanse troepen in Afghanistan houden gevangenen vast in de beruchte gevangenis van Baghram. Niemand weet wat daar met hen gebeurt. Dit is tegen de nadrukkelijke afspraak dat gevangenen direct worden overgedragen aan de Afghaanse autoriteiten. Mogelijk hebben Nederlandse militairen daar aan bijgedragen. Mariko Peters ontdekte dat tijdens haar bezoek aan Afghanistan deze maand. Ze vraagt opheldering aan minister Kamp.

Bij Operatie Valkentop, een offensief van de opbouwmissie ISAF in Afghanistan, doet ook het Amerikaanse Task Force 31 mee, een eenheid die onder de Amerikaanse Operation Enduring Freedom (OEF) valt. De Amerikaanse Major Colonel Wells bevestigde dit tegenover Mariko Peters. Dit gaat lijnrecht in tegen de belofte van het Kabinet dat ISAF en OEF strikt gescheiden zouden worden. Voor de PvdA was dit de belangrijkste voorwaarde om met ISAF in te stemmen. GroenLinks zal de PvdA hiermee confronteren.

Mariko Peters heeft de volgende Kamervragen gesteld aan minister Kamp.
1. Waarom duurde het zolang voordat in het kader van Operatie Valkentop, naast gevechtsacties, enige hulp op gang kwam voor de duizenden mensen die door Operatie Medusa uit hun dorpen zijn verdreven en wier dorpen en velden verwoest zijn?
2. Op welke wijze wordt de totale door Operaties Medusa en Valkentop getroffen bevolking gecompenseerd en bijgestaan? Wordt bij de hulpverlening ook samengewerkt met NGOs en VN-organisaties? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke wijze en op welke schaal?
3. Blijft het Nederlandse reservebataljon dat is ingezet voor Operatie Valkentop na afloop gestationeerd in de regio? Zo ja, waar, met welke taak en hoe lang?
4. Wat is uw reactie op de negatieve kritiek van de lokale Afghaanse bevolking, diplomaten en hulpverleners op de aanleg van de weg door de Panjway-vallei, zoals weergegeven in de New York Times van 13 januari 2007? (1)
5. Tijdens het bezoek van de Vaste Kamercommissie voor Defensie van 8-11 januari 2007 verklaarde generaal Van Loon, ISAF Regionaal Commandant te Kandahar, dat de Amerikaanse Task Force 31 van OEF is ingezet voor de ISAF-operatie Valkentop en daarin opereerde onder NAVO-commando op basis van het ISAF-mandaat. Kunt u dat bevestigen? Kunt u de verhouding tussen OEF en ISAF tijdens de Operaties Medusa en Valkentop toelichten? Wordt Operatie Valkentop onder strikt ISAF mandaat uitgevoerd, en functioneren Amerikaanse OEF troepen dus ook onder ISAF mandaat? Zo nee, waarom niet?
6.Tijdens het bezoek van de Vaste Kamercommissie voor Defensie van 8-11 januari 2007 verklaarden de Amerikaanse Major Colonel Wells van OEF Task Force 31 en de Nederlandse generaal Van Loon dat sommige van de tijdens Operatie Valkentop gevangen genomen verdachten tijdelijk op de Amerikaanse detentiefaciliteit Baghram worden geïnterneerd, alvorens te worden overgedragen aan de Afghaanse autoriteiten. Klopt dit? Zo ja, waarom gebeurt dit en hoe lang? Hebben Nederlandse troepen direct of indirect bijgedragen aan deze detentie in Baghram?
7.Zijn deze gevangenen gearresteerd door Nederlandse militairen? Zo ja, heeft Nederland deze verdachten zelf overgebracht naar Baghram, of zijn de gevangenen overgedragen aan Amerikaanse militairen? Wat is de rechtmatigheid hiervan?
8. Zijn deze gevangenen gearresteerd door Amerikaanse militairen? Gebeurde dat tijdens operaties waarbij Nederlandse troepen betrokken waren? Strookt detentie in Baghram met het ISAF mandaat? Zo niet, door wie zijn de gevangenen dan gearresteerd?
9.Hoeveel gevangenen zijn in het kader van ISAF operaties op deze wijze in Baghram beland? Hoeveel bevinden zich daar nog?

(1) Natos Afghan struggle: build, and fight Taliban, Charlotta Gall, New York Times 13 januari 2007.