Universiteit van Amsterdam
Uit: Agenda activiteiten aan de Universiteit van Amsterdam 19-1-2007
Waterbeheersing in Friesland
Promotie Geschiedenis
woensdag 31 januari, 14.00 uur
Tot in de jaren zestig stonden lage delen van Friesland 's winters regelmatig onder water. Het boezempeil was nauwelijks te beheersen. Vele duizenden hectaren grond waren niet of nauwelijks van het boezemwater afgescheiden. Het provinciaal bestuur liet de problemen rond de waterbeheersing van oudsher grotendeels op hun beloop. Daarin kwam pas verandering toen in de jaren vijftig ruilverkavelingen aan de orde kwamen. Bestuurders en boeren wilden deze graag uitgevoerd zien. Maar de Cultuurtechnische Dienst, die dat moest bekostigen, was niet bereid om geld te steken in projecten waarvan niet duidelijk was hoe het er verder mee zou gaan nadat zij voltooid waren. De dienst oefende dan ook voortdurende druk uit op het provinciaal bestuur uit om tot handelen over te gaan. In een periode van ruim tien jaar, tussen 1960 en omstreeks 1970, kwamen drie noodzakelijke verbeteringen tot stand. Heel Friesland werd ingedeeld in waterschappen, er werd een tweede boezemgemaal gebouwd en de Lauwerszee werd afgesloten. Als gevolg daarvan was er rond 1970 eindelijk een sprake van een doelmatige waterbeheersing. Door deze dramatische verbetering van de Friese waterhuishouding werd een eind gemaakt aan de voortdurende overstromingen van duizenden hectaren grond. Het proefschrift van Jan Louman omvat een nauwkeurige reconstructie van de manier waarop in een periode van twee eeuwen Frieslands drooglegging tot stand gebracht werd. Louman geeft een gedetailleerde beschrijving van situaties, gebeurtenissen en personen. Hij laat zien dat de huidige politieke roep om de waterschappen op te heffen tot rampzalige gevolgen zou leiden. De afwezigheid van sterke waterschappen, en de exclusieve verantwoordelijkheid van het algemene bestuur voor de waterhuishouding was een van de oorzaken van de problemen uit de negentiende en de eerste helft van de twintigste eeuw. Hun oprichting bleek een belangrijke voorwaarde te zijn voor de oplossing daarvan.
J.P.A. Louman: Fries waterstaatsbestuur. Een geschiedenis van de waterbeheersing in Friesland vanaf het midden van de achttiende eeuw tot omstreeks 1970. Promotor is prof. dr. G.P. van de Ven.
Meer informatie kunt u krijgen bij
de afdeling Persvoorlichting, tel. 020 - 525 2695, e-mail: persvoorlichting@uva.nl.