Ministerie van Buitenlandse Zaken

Beantwoording vragen van het lid Peters over de NAVO-operatie Valkentop in Afghanistan

31-01-2007 | Kamerstuk | Nederlands Ministerie van Buitenlandse Zaken

Graag bieden wij u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Peters (GroenLinks) over de NAVO-operatie Valkentop in Afghanistan. Deze vragen werden ingezonden op 19 januari 2007 met kenmerk 2060705730.

De minister van Defensie,
H.G.J. Kamp

De minister van Buitenlandse Zaken,
Dr. B.R. Bot

Vragen van het lid Peters (GroenLinks) aan de ministers van Defensie en Buitenlandse Zaken over de NAVO-operatie Valkentop in Afghanistan. (Ingezonden 19 januari 2007)

Vraag 1
Waarom duurde het zo lang voordat in het kader van Operatie Valkentop, naast gevechtsacties, enige hulp op gang kwam voor de duizenden mensen die door Operatie Medusa uit hun dorpen zijn verdreven en wier dorpen en velden verwoest zijn?

Antwoord
Hulpverlening aan terugkerende vluchtelingen en wederopbouw van het gebied Panjwai en Zahre maakt een integraal deel uit van de Operatie Baaz Tsuka (Valkentop). Vrijwel alle gevechtseenheden hebben direct aansluitend aan de operaties hulpgoederen uitgedeeld. De Nederlandse reserve compagnie heeft vier hulpverleningsoperaties uitgevoerd en daarbij meer dan 500 families geholpen. Bijna tegelijkertijd met de eerste gevechtsacties heeft de Nederlandse reserve compagnie al een ondersteuningsoperatie uitgevoerd in een vluchtelingenkamp ten zuiden van het operatiegebied.

Tot heden zijn meer dan 2000 families teruggekeerd in het gebied en worden meer dan 1000 families dagelijks van voedsel voorzien.

Vraag 2
Op welke wijze wordt de door de Operaties Medusa en Valkentop getroffen bevolking gecompenseerd en bijgestaan? Wordt bij de hulpverlening ook samengewerkt met NGO's en VN-organisaties? Zo ja, op welke wijze en op welke schaal? Zo neen, waarom niet?

Antwoord
Bij operatie Baaz Tsuka (Valkentop) zijn de negatieve effecten voor de bevolking beperkt gebleven. Bij deze operatie zijn voorzover bekend geen burgerslachtoffers gevallen en is de schade aan de civiele infrastructuur eveneens beperkt gebleven.

Terugkerende vluchtelingen wordt hulp ter waarde van in totaal $800.000 geboden door het Canadese Provinciaal Reconstructie Team in de vorm van quick impact projects en cash for work projecten. Hierbij worden onder andere waterputten geslagen, irrigatie systemen hersteld en wegen verbeterd. Daarnaast zijn 40 containers met materiaal voor herstel van huizen beschikbaar gesteld.

Regional Command South (RC/S) heeft ook direct steun geboden. Via het Post Operations Humanitarian Relief Fund van de NAVO zijn hulpgoederen (village reconstruction kits) aangeschaft en uitgedeeld. De VN vertegenwoordiger ter plaatse (UNAMA) is al vanaf de planningsfase van de operatie Baaz Tsuka ingelicht. Er wordt onder meer samengewerkt met WFP Food for Work ($ 4,9 miljoen), het hulpagentschap (USAID) van de VS ($ 14,5 miljoen) en de Duitse ontwikkelingsorganisatie GTZ (aanleg van de weg van Highway 1 naar Bazar-e-Panjwai).

Vraag 3
Blijft het Nederlandse reservebataljon dat is ingezet voor Operatie Valkentop na afloop gestationeerd in de regio? Zo ja, waar, met welke taak en hoe lang?

Antwoord
De Nederlandse manoeuvreeenheid die is ingezet voor operatie Baaz Tsuka is voor de Nederlandse lead nation periode (tot 1 mei 2007) ter beschikking gesteld aan de commandant van RC/S, generaal van Loon. Deze eenheid is beschikbaar voor inzet in de Afghan Development Zone ('inktvlek') rondom Kandahar City en, na toestemming door de Commandant der Strijdkrachten, in het overige deel van het ISAF III gebied.

De Nederlandse manoeuvreeenheid is tijdens de operatie Baaz Tsuka vier maal ingezet voor hulpverleningsoperaties.

Vraag 4
Wat is uw reactie op de kritiek van de lokale Afghaanse bevolking, diplomaten en hulpverleners op de aanleg van de weg door de Panjway-vallei 1)

Antwoord
Tijdens de operatie Medusa was het voor de ontplooiing van ISAF-eenheden en het langdurig veiligstellen van het gebied operationeel noodzakelijk een weg aan te leggen. De daarbij ontstane schade wordt momenteel zoveel mogelijk hersteld en onteigende landeigenaren worden gecompenseerd. Tevens wordt de weg nu verbeterd ter ontsluiting van het gehele Panjway gebied.

Vraag 5
Heeft tijdens het recente bezoek van de Vaste Kamercommissie voor Defensie aan de Nederlandse troepen in Afghanistan, generaal Van Loon, ISAF Regionaal Commandant te Kandahar verklaard, dat de Amerikaanse Task Force 31 van OEF is ingezet voor de ISAF-operatie Valkentop en daarin opereerde onder NAVO-commando op basis van het ISAF-mandaat? Kunt u dat bevestigen? Kunt u de verhouding tussen OEF en ISAF tijdens de Operaties Medusa en Valkentop toelichten? Wordt Operatie Valkentop onder strikt ISAF mandaat uitgevoerd, en functioneren Amerikaanse OEF troepen dus ook onder ISAF mandaat? Zo neen, waarom niet?

Antwoord
OEF eenheden in RC(S) zijn "in support of" ISAF. Dat wil zeggen dat de ISAF commandant kan aangeven welke effecten hij met de inzet van de OEF-eenheden bij een (deel)operatie wil bereiken. Hij kan daarbij ook bepalen welke beperkingen er gelden, welke prioriteiten er gesteld worden en hoe de coö rdinatie tussen de diverse eenheden moet plaatsvinden. De Amerikaanse eenheden van Task Force 31 opereren formeel onder OEF mandaat maar met de door de ISAF Commandant opgelegde beperkingen. In de praktijk betekende dit voor operatie Baaz Tsuka dat de deelnemende OEF eenheden volledig binnen het ISAF mandaat hebben geopereerd. De samenwerking met TF31 gedurende Baaz Tsuka was effectief en succesvol.

Vraag 6
Hebben tijdens het bezoek van de Vaste Kamercommissie voor Defensie de Amerikaanse Major Colonel Wells van OEF Task Force 31 en de Nederlandse generaal Van Loon verklaard dat sommige van de tijdens Operatie Valkentop gevangen genomen verdachten tijdelijk op de Amerikaanse detentiefaciliteit Baghram worden geïnterneerd alvorens te worden overgedragen aan de Afghaanse autoriteiten? Klopt dit? Zo ja, waarom gebeurt dit en hoe lang? Hebben Nederlandse troepen direct of indirect bijgedragen aan deze detentie in Baghram?

Vraag 7
Zijn deze gevangenen gearresteerd door Nederlandse militairen? Zo ja, hebben Nederlandse militairen deze verdachten zelf overgebracht naar Baghram, of zijn de gevangenen overgedragen aan Amerikaanse militairen? Is dit rechtmatig?

Vraag 8
Zijn deze gevangenen gearresteerd door Amerikaanse militairen? Gebeurde dat tijdens operaties waarbij Nederlandse troepen betrokken waren? Strookt detentie in Baghram met het ISAF mandaat? Zo niet, door wie zijn de gevangenen dan gearresteerd?

Antwoord
ISAF (inclusief de onder ISAF commando opererende Amerikaanse eenheden) draagt verdachten na maximaal 96 uur detentie over aan de Afghaanse autoriteiten. Uit praktische overwegingen kan het gebeuren dat sommige ISAF-deelnemers sommige verdachten transporteren via het vliegveld van Baghram. Dit is de strekking geweest van het antwoord dat Majoor Wells gaf tijdens het bezoek aan Sperwan Ghar van de Vaste Kamercommissie voor Defensie.

Nederlandse troepen hebben niet bijgedragen aan de detentie van verdachten in Baghram. Als gevolg van acties waarbij Nederlandse troepen betrokken waren, zijn tijdens operatie Baaz Tsuka geen gevangenen in Baghram beland.

De Verenigde Staten doen geen mededelingen over het aantal gevangenen dat in het kader van OEF-acties wordt genomen noch over waar deze gevangenen zich bevinden.

Vraag 9
Hoeveel gevangenen zijn in het kader van ISAF operaties op deze wijze in Baghram beland? Hoeveel gevangenen bevinden zich daar nog?

Antwoord
Er zijn als gevolg van ISAF-operaties voor zover ons bekend geen gevangen in de gevangenis in Baghram beland.


1) "Nato's Afghan struggle: build, and fight Taliban", Charlotta Gall, New York Times, 13 januari 2007
* Ministerie van Buitenlandse Zaken

* Bezuidenhoutseweg 67

* Postbus 20061

* 2500 EB Den Haag

* Tel.: 070-3 486 486

* Fax: 070-3 484 848

* Internet: www.minbuza.nl