Magische Vierkanten: van Lo Shu tot Sudoku
Datum: 12 februari 2007
In China ontstond zo'n vijfduizend jaar geleden het eerste zogenaamde
magische vierkant, de Lo Shu. De getallen een tot en met negen zijn in
dit drie bij drie vierkant zo gerangschikt dat ze in elke rij, kolom
en diagonaal dezelfde som opleveren, namelijk vijftien. In de
middeleeuwen werden steeds ingewikkelder magische vierkanten gevonden.
De studie van deze vierkanten kreeg een enorme impuls door het werk
van de beroemde wiskundige Leonhard Euler: om magische vierkanten van
willekeurige grootte te kunnen maken voerde hij in 1776 de zogenaamde
Latijnse vierkanten in. Dit zijn n bij n vierkanten waarin n symbolen
zo gerangschikt worden, dat ze in elke rij en kolom steeds een keer
voorkomen. Een Sudoku is dus een 9 bij 9 Latijns vierkant, met nog als
extra eis dat deze symbolen ook in de negen 3 bij 3 deelvierkanten
allemaal een keer voorkomen.
In diezelfde periode maakte de Amerikaanse staatsman en uitvinder
Benjamin Franklin een aantal bijzonder magische vierkanten. Hoe hij ze
gemaakt had (in een avond!) was tot voor kort een raadsel. In zijn
lezing bespreekt Arno van Essen verschillende soorten magische
vierkanten en onthult hij de oplossing van het Franklin-mysterie.
Dr. Arno van den Essen is als wiskundige verbonden aan de Radboud
Universiteit in Nijmegen. Naast zijn levenswerk, het Jacobivermoeden,
houdt hij zich bezig met het populariseren van wiskunde en het
propageren van de "juiste" voeding in de strijd tegen artritis.
Datum en tijd
maandag 12 februari 2007, 16.30 - 17.30 uur
Spreker
dr. Arno van den Essen
Titel
Magische Vierkanten: van Lo Shu tot Sudoku
Serie
Everything you always wanted to know about....
Plaats
zaal 11.80, Gebouw Natuur/Scheikunde, Zernikecomplex, Nijenborgh 4,
Groningen
Informatie
Studium Generale Groningen, tel. (050) 363 5463, www.rug.nl/studium
Rijksuniversiteit Groningen