Ingezonden persbericht
Lezing: Legale zeeroof - Kaapvaart in de middeleeuwen
Op 20 februari om 19:30 uur zal Maritiem historicus Joke Korteweg in het Nieuw Land Erfgoedcentrum te Lelystad een lezing houden die gebaseerd is op haar boek "Kapersbloed en Koopmansgeest". Kaapvaart ontstond aan het einde van de middeleeuwen. Zeerovers waren er altijd al geweest, maar in de zestiende eeuw proberen machthebbers deze vorm van zeevaart te gaan beheersen.
Zeevaart is nooit ongevaarlijk, en al helemaal niet in de Gouden Eeuw. Als visser moest je niet alleen de ijzige kou op de visgronden ver in de noordelijke Noordzee doorstaan, je moest ook op je hoede zijn voor praktisch elk schip dat je tegenkwam - het kon een piraat zijn, of een vijandelijk oorlogsschip, of een kaper.
Korteweg plaatst de Nederlandse kaapvaart in internationaal perspectief en beschrijft de geaccepteerde strategie om de vijand afbreuk te doen en er tegelijk wat aan te verdienen. Regelgeving op maritiem gebied werd in die tijd gezien als een essentieel onderdeel van de staatsvorming. Eeuwenlang werd er dus legaal geroofd op zee: kaapvaart in opdracht van de overheid.
Aangezien het volledig uitroeien van piraterij met de toenmalige machtsmiddelen onmogelijk was, kozen overheden overal in Europa ervoor om via wettelijke regels ongeregelde piratenbendes te veranderen in een officiële oorlogsvloot. Wie op zeeroof betrapt werd, kreeg de doodstraf. Particuliere kapers mochten in opdracht en onder bescherming van de overheid wel vijandelijke handelsschepen beroven, zij het uitsluitend in oorlogstijd en gebonden aan strenge voorwaarden.
Kortewegs studie naar de geschiedenis van de kaapvaart resulteerde in een boek geschreven vol interessante details, bijvoorbeeld dat de Verenigde Staten het Verdrag van Parijs nooit ondertekend hebben en in theorie dus kaapvaart zouden kunnen bedrijven. Tijdens de lezing in het Nieuw Land zal zij vertellen over de achtergronden en de gebeurtenissen die op zee plaatsvonden en zal deze in historisch perspectief plaatsen.
Nieuw Land organiseert tot april 2007 elke maand op dinsdagavond een lezing. Hiermee geeft Nieuw Land als 'cultuurhistorische marktplaats' niet alleen inhoud aan voorlichting, onderzoek, studie en educatie, maar kunnen bezoekers ook op verhalende wijze kennis maken met diverse aspecten van polders, water, Nederlandse geschiedenis en scheepvaart. Het programma voor de komende maanden is te vinden op www.nieuwlanderfgoedcentrum.nl . Op 14 april wordt de lezingencyclus afgesloten met een bijzondere excursie door Flevoland met als thema: "De geschiedenis ligt op straat". Onder leiding van de historici van het Nieuw Land Erfgoedcentrum zal men bijzondere plekken in Flevoland bezoeken.
Alle lezingen beginnen om 19.30 uur en worden gehouden in Nieuw Land Erfgoedcentrum aan de Oostvaardersdijk 01-13 te Lelystad. Kaarten á ¤ 7,00 (incl.koffie) zijn verkrijgbaar bij de receptie van Nieuw Land. Het aantal plaatsen is beperkt dus vooraf reserveren is aan te bevelen;
telefoonnummer (0320) 22 59 00.