1red17895
02-03-2007, NOS, Gesprek met de minister-president, Radio1, 23.10 uur
MINISTER-PRESIDENT BALKENENDE NA AFLOOP VAN DE WEKELIJKSE MINISTERRAAD OVER
HET DEBAT OVER DE REGERINGSVERKLARING
SLOTBOOM:
(.) Dat was ook wat ik voorlegde aan premier Balkenende; hoe kijkt hij
terug op dat eerste belangrijke debat van het nieuwe kabinet.
BALKENENDE:
Ik vond het een boeiend debat, een pittig debat, scherp. En ook wel
interessant om te zien dat we in een nieuwe politieke situatie zitten. Dat
merk je met een kabinet met deze samenstelling dat je een positie hebt
zowel ter linker als de rechterzijde. Dat is weer een andersoortig debat
wat ik nu meemaak dan de afgelopen jaren.
SLOTBOOM:
De algemene indruk na afloop was dat de kritiek redelijk mild was van de
oppositie. Heeft u dat gevoel ook?
BALKENENDE:
Ik moet zeggen op sommige onderdelen zei men: dat is iets wat ons
aanspreekt, bijvoorbeeld de bestuurlijke stijl van het kabinet of het
accent dat je legt bij ecologie en sociale samenhang. Er zijn ook de nodige
punten van kritiek naar voren gekomen. Ik vond het een combinatie van
ondersteuning waar het kan maar tegelijkertijd van partijen die vonden dat
die ook geuit moest worden.
SLOTBOOM:
Nu ging Jan Marijnissen er in de vorige kabinetten er stevig in elke keer.
En nu had hij ook wel kritiek, maar het was toch ook wel meer constructief.
Is dat een goed woord?
BALKENENDE:
Nou constructief, ik heb Marijnissen altijd wel gezien als iemand die
constructief is. Alleen hij kon soms snoeihard zijn, dat is natuurlijk ook
zo. Dat hoort ook bij het politieke debat.
SLOTBOOM:
Of heeft het ermee te maken dat hij nu de grote oppositieleider is?
BALKENENDE:
Dat kan ik nog niet beoordelen. Ik vind het ook een beetje vroeg om nu al
conclusies te trekken. Gisteren was het presentatie van het kabinet en we
hebben ook gezegd: we zullen de nodige voorstellen die we nu hebben gedaan
verder uitwerken in die eerste maanden. Van de zomer willen we daar mee
klaar zijn. We zullen contact hebben met de bevolking en dan zullen we nog
een debat krijgen. Dus we zullen moeten zien hoe dan de klankkleur is. Maar
aan de andere kant zie ik ook weer dat mensen als Rutte en Wilders ook het
nodige naar voren brachten en dat ging soms ook behoorlijk hard.
SLOTBOOM:
Rutte, die zei na afloop: mooi is dat. Balkenende zegt in het begin van we
willen het samen doen met de oppositie en aan het eind verwijst hij al die
moties naar de prullenbak.
BALKENENDE:
Ik heb hier gisteravond ook al iets over gezegd. Het was een antwoord ook
in de richting van de heer Rutte. Kijk dan ook eens even naar de inhoud
daarvan. Want als de moties nu op behoorlijk wat onderdelen van het
coalitieakkoord zeggen van: dat moet echt anders, dan zou wel erg
merkwaardig dat je formeel presenteert aan het parlement dat je dan meteen
al bakzeil zou halen. Dat is een beetje typisch. Ik hoop dat er ook
momenten zullen zijn, dat is ook vandaag in het kabinet nog aan de orde
geweest, dat we natuurlijk ook handreikingen kunnen doen richting de
oppositie.
SLOTBOOM:
Want samenwerken betekent ook dat je samen naar elkaar moet toebewegen.
BALKENENDE:
En dat is ook wat ons voor ogen staat. Dat is ook de reden waarom we hebben
gezegd: wanneer wij het coalitieakkoord verder gaan uitwerken, dan zullen
we contact hebben met de bevolking maar we willen ook goed contact hebben
met het parlement. En ik heb ook de suggestie gedaan om bijvoorbeeld die
ministers die verantwoordelijk zijn voor een van die pijlers: of het nu
economie is of duurzaamheid. Dat men ook contact heeft met de vaste
Kamercommissie om daarover verder te spreken. Dat is al een eerste
aanknopingspunt om al de dialoog met de Kamer te zoeken.
SLOTBOOM:
Vond u het debat over de dubbele nationaliteit waardig?
BALKENENDE:
Ik vond het op een gegeven moment erg gevoelig en daar heb ik ook wel
kritiek op toen het ging over twee bewindspersonen die inmiddels zijn
beëdigd. Je kunt een goed debat hebben over de wenselijkheid of niet
wenselijkheid van de dubbele nationaliteit. Dat is gewoon een zakelijke
politieke discussie en die moet je op een waardige manier voeren,
argumenten wisselen. Dat is de afgelopen jaren gebeurd, er ligt een
wetsvoorstel, daar moet de Kamer nog over stemmen. Maar iets anders is
wanneer de aandacht zich zo gaat richten op twee bewindspersonen waarvan je
op voorhand zegt die wantrouw ik. Dat vind ik echt iets wat niet past bij
de manier waarop we in de politiek met elkaar omgaan.
SLOTBOOM:
Halsema zei: ik vind de motie van Wilders schandalig.
BALKENENDE:
Ik vind dat we op moeten passen met grote woorden te gebruiken. Dat geldt
ook voor de heer Wilders zelf, want die heeft ook de nodige dingen gezegd.
Ik wil gewoon mijn eigen woorden gebruiken. Wanneer op voorhand al wordt
gezegd van: u krijgt een motie van wantrouwen aan uw broek, louter vanwege
het feit omdat sprake is van een dubbele nationaliteit. Nou, dat gaat heel
erg ver. Ik heb het zelf niet nagegaan, maar ik kan mij best voorstellen
dat we ook in het verleden wel eens bewindslieden hebben gehad met een
dubbele nationaliteit. Bijvoorbeeld wanneer iemand in een bepaald land is
geboren waardoor je die nationaliteit krijgt en vervolgens kreeg je ook de
Nederlandse nationaliteit. Dat zal wel vaker zijn voorgekomen. Dat wordt nu
op het ogenblik heel zwaar aangezet en dan zeg ik: laten we daar toch echt
even voorzichtig mee zijn.
SLOTBOOM:
Komt die discussie nu terug en is die discussie over dubbele nationaliteit
wat u betreft open? Want de PvdA geeft aan: daar willen wij helemaal niet
aan morrelen. Het CDA zegt: daar hebben wij toch wel problemen mee.
BALKENENDE:
Wanneer je gewoon kijkt naar hoe het politieke krachtenveld in de afgelopen
jaren is geweest dan waren er partijen die hebben gezegd: je zal toch
moeten kijken naar de beperking van de meervoudige nationaliteit. Andere
partijen denken daar anders over. Er is een wetsvoorstel tot stand gekomen
waarin wordt gekoerst in de richting van die beperking van de dubbele
nationaliteit. Ik heb gisteren nog eens aangegeven dat wij als kabinet ons
zullen richten op het wetsvoorstel zoals dat voor ligt. We zullen ook
commentaar geven, want er zijn een aantal amendementen aangenomen.
SLOTBOOM:
Wordt het dan nog een moeilijk debat binnen het kabinet?
BALKENENDE:
Nou dat zullen we zien. Voor de coalitie geldt dat we wel door zouden gaan
met het voorliggende wetsvoorstel. Daar zullen we met elkaar ook over
spreken. Maar zoals gezegd, de betrokken bewindslieden zullen dit verder
gaan voorbereiden. En vooruitlopend op die brief die komt van de kant van
het kabinet, vind ik het ook niet raadzaam om daar verder op in te gaan,
want we moeten dat debat nog in het kabinet zelf krijgen.
SLOTBOOM:
Ik heb de afgelopen week ook nog gekeken naar uw eerdere
regeringsverklaringen. U kwam redelijk ontspannen over, heeft u dat zelf
ook zo gevoeld?
BALKENENDE:
Ik was wel ontspannen, maar dat komt misschien ook een beetje omdat ik een
heel goed gevoel heb en dat is ook gestoeld op de onderhandelingen, die
natuurlijk pittig waren maar wel met het gevoel: de drie partijen willen
iets goed gaan doen. Dat gevoel heb ik ook op grond van de samenstelling
van het kabinet, ik heb gemerkt dat mensen ook echt als teamspelers willen
opereren.
SLOTBOOM:
Maar ook: een mens leert, een premier leert. U heeft ook meer ervaring.
BALKENENDE:
Het is zo dat iedereen leert. Het zou natuurlijk gek zijn als je precies zo
bent als vier jaar geleden. En natuurlijk is het zo dat ik destijds premier
werd zonder dat ik ooit eerder in het kabinet had gezeten. Bovendien, even
los van mijn persoon, er gebeurde natuurlijk ontzettend veel in 2001 en
2002. De Paarse coalitie liep op een eind, de verschrikkelijke moord op Pim
Fortuyn, gevoelens van de bevolking, een economie die slecht draaide. Het
was een tijd die enorm roerig was en met enorm veel tekenen van
instabiliteit. Na 87 dagen viel mijn eerste kabinet. Dat heb je allemaal
meegemaakt en u kunt zich wel voorstellen dat ik op het ogenblik hoop dat
wij een stabiele periode in kunnen gaan. Dat is denk ik ook nodig na de
afgelopen jaren. Maar goed tegelijkertijd is het wel opvallend dat we
ondanks die instabiliteit in de politiek wel heel veel hebben bereikt.
SLOTBOOM:
Tot slot: wat was het leukste moment gisteren?
BALKENENDE:
Wat ik ontzettend mooi vond was toen na het lange debat in de nacht alle
Kamerleden langskwamen om het kabinet te feliciteren. Dat vond ik een heel
hartelijk gebaar, het gebeurt natuurlijk altijd, maar je zag daar blije
gezichten, mensen die kabinetsleden feliciteren, het beste toewensen voor
de komende jaren. Ik vond het echt een heel mooi moment.
(Letterlijke tekst, omgecorrigeerd, EB)
Ministerie van Algemene Zaken