Ministerie van Algemene Zaken


1red17895

02-03-2007, NOS, Gesprek met de minister-president, Radio1, 23.10 uur

MINISTER-PRESIDENT BALKENENDE NA AFLOOP VAN DE WEKELIJKSE MINISTERRAAD OVER

HET DEBAT OVER DE REGERINGSVERKLARING

SLOTBOOM:
(.) Dat was ook wat ik voorlegde aan premier Balkenende; hoe kijkt hij terug op dat eerste belangrijke debat van het nieuwe kabinet.


BALKENENDE:

Ik vond het een boeiend debat, een pittig debat, scherp. En ook wel interessant om te zien dat we in een nieuwe politieke situatie zitten. Dat merk je met een kabinet met deze samenstelling dat je een positie hebt zowel ter linker als de rechterzijde. Dat is weer een andersoortig debat wat ik nu meemaak dan de afgelopen jaren.

SLOTBOOM:

De algemene indruk na afloop was dat de kritiek redelijk mild was van de oppositie. Heeft u dat gevoel ook?


BALKENENDE:

Ik moet zeggen op sommige onderdelen zei men: dat is iets wat ons aanspreekt, bijvoorbeeld de bestuurlijke stijl van het kabinet of het accent dat je legt bij ecologie en sociale samenhang. Er zijn ook de nodige punten van kritiek naar voren gekomen. Ik vond het een combinatie van ondersteuning waar het kan maar tegelijkertijd van partijen die vonden dat die ook geuit moest worden.

SLOTBOOM:

Nu ging Jan Marijnissen er in de vorige kabinetten er stevig in elke keer. En nu had hij ook wel kritiek, maar het was toch ook wel meer constructief. Is dat een goed woord?


BALKENENDE:

Nou constructief, ik heb Marijnissen altijd wel gezien als iemand die constructief is. Alleen hij kon soms snoeihard zijn, dat is natuurlijk ook zo. Dat hoort ook bij het politieke debat.

SLOTBOOM:
Of heeft het ermee te maken dat hij nu de grote oppositieleider is?


BALKENENDE:
Dat kan ik nog niet beoordelen. Ik vind het ook een beetje vroeg om nu al conclusies te trekken. Gisteren was het presentatie van het kabinet en we hebben ook gezegd: we zullen de nodige voorstellen die we nu hebben gedaan verder uitwerken in die eerste maanden. Van de zomer willen we daar mee klaar zijn. We zullen contact hebben met de bevolking en dan zullen we nog een debat krijgen. Dus we zullen moeten zien hoe dan de klankkleur is. Maar aan de andere kant zie ik ook weer dat mensen als Rutte en Wilders ook het nodige naar voren brachten en dat ging soms ook behoorlijk hard.

SLOTBOOM:

Rutte, die zei na afloop: mooi is dat. Balkenende zegt in het begin van we willen het samen doen met de oppositie en aan het eind verwijst hij al die moties naar de prullenbak.


BALKENENDE:

Ik heb hier gisteravond ook al iets over gezegd. Het was een antwoord ook in de richting van de heer Rutte. Kijk dan ook eens even naar de inhoud daarvan. Want als de moties nu op behoorlijk wat onderdelen van het coalitieakkoord zeggen van: dat moet echt anders, dan zou wel erg merkwaardig dat je formeel presenteert aan het parlement dat je dan meteen al bakzeil zou halen. Dat is een beetje typisch. Ik hoop dat er ook momenten zullen zijn, dat is ook vandaag in het kabinet nog aan de orde geweest, dat we natuurlijk ook handreikingen kunnen doen richting de oppositie.

SLOTBOOM:
Want samenwerken betekent ook dat je samen naar elkaar moet toebewegen.


BALKENENDE:

En dat is ook wat ons voor ogen staat. Dat is ook de reden waarom we hebben gezegd: wanneer wij het coalitieakkoord verder gaan uitwerken, dan zullen we contact hebben met de bevolking maar we willen ook goed contact hebben met het parlement. En ik heb ook de suggestie gedaan om bijvoorbeeld die ministers die verantwoordelijk zijn voor een van die pijlers: of het nu economie is of duurzaamheid. Dat men ook contact heeft met de vaste Kamercommissie om daarover verder te spreken. Dat is al een eerste aanknopingspunt om al de dialoog met de Kamer te zoeken.

SLOTBOOM:
Vond u het debat over de dubbele nationaliteit waardig?


BALKENENDE:

Ik vond het op een gegeven moment erg gevoelig en daar heb ik ook wel kritiek op toen het ging over twee bewindspersonen die inmiddels zijn beëdigd. Je kunt een goed debat hebben over de wenselijkheid of niet wenselijkheid van de dubbele nationaliteit. Dat is gewoon een zakelijke politieke discussie en die moet je op een waardige manier voeren, argumenten wisselen. Dat is de afgelopen jaren gebeurd, er ligt een wetsvoorstel, daar moet de Kamer nog over stemmen. Maar iets anders is wanneer de aandacht zich zo gaat richten op twee bewindspersonen waarvan je op voorhand zegt die wantrouw ik. Dat vind ik echt iets wat niet past bij de manier waarop we in de politiek met elkaar omgaan.

SLOTBOOM:

Halsema zei: ik vind de motie van Wilders schandalig.


BALKENENDE:
Ik vind dat we op moeten passen met grote woorden te gebruiken. Dat geldt ook voor de heer Wilders zelf, want die heeft ook de nodige dingen gezegd. Ik wil gewoon mijn eigen woorden gebruiken. Wanneer op voorhand al wordt gezegd van: u krijgt een motie van wantrouwen aan uw broek, louter vanwege het feit omdat sprake is van een dubbele nationaliteit. Nou, dat gaat heel erg ver. Ik heb het zelf niet nagegaan, maar ik kan mij best voorstellen dat we ook in het verleden wel eens bewindslieden hebben gehad met een dubbele nationaliteit. Bijvoorbeeld wanneer iemand in een bepaald land is geboren waardoor je die nationaliteit krijgt en vervolgens kreeg je ook de Nederlandse nationaliteit. Dat zal wel vaker zijn voorgekomen. Dat wordt nu op het ogenblik heel zwaar aangezet en dan zeg ik: laten we daar toch echt even voorzichtig mee zijn.

SLOTBOOM:
Komt die discussie nu terug en is die discussie over dubbele nationaliteit wat u betreft open? Want de PvdA geeft aan: daar willen wij helemaal niet aan morrelen. Het CDA zegt: daar hebben wij toch wel problemen mee.
BALKENENDE:

Wanneer je gewoon kijkt naar hoe het politieke krachtenveld in de afgelopen jaren is geweest dan waren er partijen die hebben gezegd: je zal toch moeten kijken naar de beperking van de meervoudige nationaliteit. Andere partijen denken daar anders over. Er is een wetsvoorstel tot stand gekomen waarin wordt gekoerst in de richting van die beperking van de dubbele nationaliteit. Ik heb gisteren nog eens aangegeven dat wij als kabinet ons zullen richten op het wetsvoorstel zoals dat voor ligt. We zullen ook commentaar geven, want er zijn een aantal amendementen aangenomen.

SLOTBOOM:
Wordt het dan nog een moeilijk debat binnen het kabinet?


BALKENENDE:
Nou dat zullen we zien. Voor de coalitie geldt dat we wel door zouden gaan met het voorliggende wetsvoorstel. Daar zullen we met elkaar ook over spreken. Maar zoals gezegd, de betrokken bewindslieden zullen dit verder gaan voorbereiden. En vooruitlopend op die brief die komt van de kant van het kabinet, vind ik het ook niet raadzaam om daar verder op in te gaan, want we moeten dat debat nog in het kabinet zelf krijgen.

SLOTBOOM:
Ik heb de afgelopen week ook nog gekeken naar uw eerdere regeringsverklaringen. U kwam redelijk ontspannen over, heeft u dat zelf ook zo gevoeld?


BALKENENDE:
Ik was wel ontspannen, maar dat komt misschien ook een beetje omdat ik een heel goed gevoel heb en dat is ook gestoeld op de onderhandelingen, die natuurlijk pittig waren maar wel met het gevoel: de drie partijen willen iets goed gaan doen. Dat gevoel heb ik ook op grond van de samenstelling van het kabinet, ik heb gemerkt dat mensen ook echt als teamspelers willen opereren.

SLOTBOOM:
Maar ook: een mens leert, een premier leert. U heeft ook meer ervaring.


BALKENENDE:

Het is zo dat iedereen leert. Het zou natuurlijk gek zijn als je precies zo bent als vier jaar geleden. En natuurlijk is het zo dat ik destijds premier werd zonder dat ik ooit eerder in het kabinet had gezeten. Bovendien, even los van mijn persoon, er gebeurde natuurlijk ontzettend veel in 2001 en 2002. De Paarse coalitie liep op een eind, de verschrikkelijke moord op Pim Fortuyn, gevoelens van de bevolking, een economie die slecht draaide. Het was een tijd die enorm roerig was en met enorm veel tekenen van instabiliteit. Na 87 dagen viel mijn eerste kabinet. Dat heb je allemaal meegemaakt en u kunt zich wel voorstellen dat ik op het ogenblik hoop dat wij een stabiele periode in kunnen gaan. Dat is denk ik ook nodig na de afgelopen jaren. Maar goed tegelijkertijd is het wel opvallend dat we ondanks die instabiliteit in de politiek wel heel veel hebben bereikt.

SLOTBOOM:
Tot slot: wat was het leukste moment gisteren?


BALKENENDE:

Wat ik ontzettend mooi vond was toen na het lange debat in de nacht alle Kamerleden langskwamen om het kabinet te feliciteren. Dat vond ik een heel hartelijk gebaar, het gebeurt natuurlijk altijd, maar je zag daar blije gezichten, mensen die kabinetsleden feliciteren, het beste toewensen voor de komende jaren. Ik vond het echt een heel mooi moment. (Letterlijke tekst, omgecorrigeerd, EB)