Universiteit van Amsterdam

Nieuwe afstudeerrichting aan de UvA: Forensische orthopedagogiek

Een brug tussen opvoeding, behandeling en recht

Met ingang van het academisch studiejaar 2007-2008 wordt de masteropleiding Pedagogische wetenschappen van de Universiteit van Amsterdam (UvA) uitgebreid met een derde afstudeerrichting: Forensische orthopedagogiek. Forensisch orthopedagogen houden zich bezig met de bestudering van jeugdcriminaliteit en andere vormen van ernstige gedragsproblematiek van jongeren en daaraan gerelateerde gezins- en opvoedingsproblemen. De nieuwe afstudeerrichting richt zich op de diagnostiek en de behandeling (inclusief preventie) van zulke problemen. Hierbij wordt nauw samengewerkt met organisaties in het veld, in het bijzonder de (justitiële) jeugdinrichtingen, Raad voor de Kinderbescherming, Bureau Jeugdzorg, zorgaanbieders, politie, en lokale en rijksoverheden. De opgedane kennis wordt toegepast in de praktijk van de (justitiële) jeugdzorg, bij de begeleiding van uitvoerenden in het veld (zoals gezinsvoogden en reclasseringsmedewerkers), maar ook in de ontwikkeling van preventie- en interventiebeleid bij zorgaanbieders en overheid.

De afgelopen jaren is de samenleving met enige regelmaat opgeschrikt door ernstige incidenten in de uitvoering van de jeugdzorg. De dood van zes kinderen in Roermond, het meisje van Nulde en Savanna laten zien dat de jeugdzorg wordt geconfronteerd met ernstige problematiek die een gespecialiseerde aanpak vraagt. Hetzelfde geldt voor de vaak onverantwoord hoge recidive van jongeren die in aanraking zijn gekomen met justitie. De maatschappij heeft behoefte aan multidisciplinair opgeleide en systeemgerichte deskundigen bij de voorkoming, aanpak en behandeling van jeugdcriminaliteit en andere ernstige gedragsproblematiek. Hierbij is niet alleen criminologische kennis of kennis van psychiatrische stoornissen van belang, maar vooral ook kennis van en inzicht in het stelsel van jeugdzorg, jeugdbescherming en jeugdstrafrecht, en de mogelijkheden van preventie en behandeling. De aandacht moet zowel uitgaan naar het kind of de jongere als naar het gezin en de directe sociale omgeving. In de nieuwe afstudeerrichting Forensische orthopedagogiek staan de oorzaken die leiden tot de ontsporing van jongeren centraal, met oog voor de betekenis en invloeden van de omgeving. Om effectieve preventie- en behandelmethoden voor ontspoorde jongeren te ontwikkelen en toe te passen is kennis nodig die wordt gevonden in disciplines als rechten, opvoedkunde, psychologie, criminologie en culturele antropologie. Integratie van disciplinaire kennis zal leiden tot verbetering van het begrip in de beroepsvelden en van het jeugdzorgsysteem.

Het programma

De afstudeerrichting Forensische orthopedagogiek onderscheidt zich van opleidingen op het gebied van criminologie door een combinatie van juridische kennis met kennis uit de opvoedkunde en orthopedagogiek. De afstudeerrichting bouwt direct voort op de academische kennis en vaardigheden verworven in de bacheloropleiding Pedagogische wetenschappen. De opleiding wordt verzorgd door specialisten uit verschillende disciplines, uit de wetenschappelijke wereld én de beroepspraktijk. Het programma bestaat uit modulair onderwijs, waarin aandacht wordt besteed aan gezinsproblematiek, criminologische kennis, preventiemogelijkheden en psychiatrische aandoeningen. Een practicum bereidt de studenten voor op het gebruik van diagnostische modellen om risicogedrag te herkennen en behandelingsmethoden van de (justitiële) jeugdzorg- en jeugdpsychiatrische instellingen. De laatste fase van de studie bestaat uit een stage die de studenten voorbereidt op een loopbaan in het veld. De opleiding wordt afgesloten met een scriptie.