Senternovem


12-03-2007 | Archimedes-windturbine: een revolutionaire windmolen én andere ideeën

Tientallen procenten rendementverhoging ten opzichte van bestaande systemen. Dat belooft de nieuwe Archimedes-windturbine. Het gaat om een potentieel baanbrekend nieuw concept, dat anderhalve week geleden voor het eerst werd getest, door de Technische Universiteit Delft. Het wachten is nog op de formele testuitslagen, maar alles wijst erop dat de proef is geslaagd. SenterNovem zou graag meer haalbaarheidsonderzoeken van dit soort wilde, innovatieve ideeën willen ondersteunen.

"In verband met de octrooiering hebben we de constructie van de Archimedes-windturbine tot nu toe niet willen toelichten", zegt Richard Ruijtenbeek. In het dagelijkse leven is hij werkzaam bij de provincie Zuid-Holland. Net als fiscaal-econoom Rinus Mieremet steekt hij al zijn vrije tijd in een idee dat laatstgenoemde twee jaar terug kreeg. Maar nu wil hij wel een tip van de sluier oplichten. "Het gaat om drie cirkels die als spiralen in elkaar worden gewikkeld. Hierdoor ontstaat een driedimensionale turbine, vergelijkbaar met de langwerpige schelpjes die je op het strand kunt vinden. De constructie zorgt ervoor dat de turbine wind aanzuigt. Dat is uniek. Verder maakt hij gebruik van een ringgenerator, waardoor bij de aandrijving geen wrijvingsenergie verloren gaat. Ligt het theoretisch maximale rendement van een propellerwindmachine op bijna 60 procent, bij die van ons is dat ongeveer 90 procent. Met dezelfde diameter heb je dus een veel grotere opbrengst."

Archimedes windturbine Artist Impression
Artist Impression Archimes-windturbine

Bijzonder perspectief
"In mijn afstudeerscriptie heb ik vergelijkend onderzoek gedaan naar verschillende typen windturbines", vervolgt Richard Ruijtenbeek. "Daaruit bleek dat zeven Archimedes-turbines van 30 meter hoog evenveel energie opleveren als drie moderne turbines van 124 meter hoog. Die zeven Archimedes-turbines zijn echter wel veel goedkoper, hebben veel minder effect op het landschap en zorgen voor minder geluidsoverlast. Althans, volgens de berekeningen. Het perspectief is zo groot, dat ik samen met Rinus een haalbaarheidsonderzoek heb geformuleerd en ingediend voor de regeling NEO Haalbaarheidsstudies, een onderdeel van het programma EOS. Een half jaar geleden is dat gehonoreerd. Het geld heeft ons in staat gesteld om deskresearch te doen en een kleine testturbine te bouwen. Met behulp van een Innovatievoucher hebben we vervolgens de windtunnelproef kunnen doen. De TU Delft moet de gegevens nog verwerken, maar het zag er goed uit. Er gebeurde precies wat we hadden verwacht; de turbine zoog inderdaad wind aan. Ondanks dat het testexemplaar nog verre van optimaal was uitgevoerd, kwam de opbrengst in de buurt van het theoretisch maximale rendement van een propellerwindmachine. Wanneer de formele resultaten onze indrukken bevestigen, gaan we zonder meer een vervolgproject opzetten. Dan willen we de theorie uitwerken en het turbinemodel verder ontwikkelen. Daarvoor zullen we zeker opnieuw subsidie aanvragen bij EOS. We zijn echt heel enthousiast over de wijze waarop met ons wordt meegedacht."

Prototype Archimedes windturbine windtunnel TU Delft Het eerste prototype van de Archimedes windturbine in de windtunnel van de TU Delft

NEO Haalbaarheidsstudies
"Zonder de NEO-subsidie zouden we het haalbaarheidsonderzoek nooit zijn gaan uitvoeren", zegt Richard Ruijtenbeek. "We doen het allemaal met eigen geld. De subsidie maakt het betaalbaar." Andersom geldt voor NEO dat het Archimedes-project een voorbeeld bij uitstek is van het soort projecten dat de regeling graag ondersteunt: concreet, van potentieel belang voor een duurzame energiehuishouding, innovatief en onconventioneel. Daarvan zou de regeling graag nog veel meer projecten ondersteunen. Naar verwachting gaan komende maand zowel een nieuwe subsidieronde voor haalbaarheidsstudies open als een tenderronde voor projecten met de potentie om uit te groeien tot een nieuw energieonderzoeksgebied of een nieuwe richting binnen een bestaand energieonderzoeksgebied. Wie hiervoor interesse heeft, wordt geadviseerd om bij SenterNovem een projectideeformulierin te dienen. Een EOS-adviseur neemt dan contact met u op om uw idee door te spreken.

Meer informatie over het Archimedes-windturbineproject vindt u op www.dearchimedes.nl. Meer informatie over de regeling Nieuw Energie Onderzoek (NEO) vindt u hier.