Productschap Margarine


22.03.2007

Themadag RI&E: de rol van een medezeggenschapsorgaan

Op 5 februari jl. is in het praktijkopleidingscentrum PTC+ in Barneveld een themadag Risico-Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) gehouden voor kader-, OR-leden en preventiemedewerkers binnen de diervoederindustrie. Met de themadag vroeg het Productschap Diervoeder (PDV) samen met CNV BedrijvenBond en FNV Bondgenoten meer aandacht voor de arbeidsomstandigheden in de diervoederindustrie.

Er werd op deze dag informatie gegeven over de RI&E en de rol die een medezeggenschapsorgaan hierbij kan spelen. 's Ochtends werden enkele presentaties gegeven, terwijl het middagprogramma meer was gericht op de praktijk.

Rol PDV bij arbo
Johan den Hartog, secretaris PDV, ging in zijn presentatie in op de rol die het productschap kan spelen bij de verschillende arbo-onderwerpen, waaronder de RI&E. Dit wordt bereikt door nauwe samenwerking met werkgevers- én werknemersorganisaties. Van belang is dat het contact met werknemers verder wordt geïntensiveerd door uitwisseling van kennis en ervaring. Hierin is veel aandacht voor arbeidsomstandigheden, onder meer via themadagen als deze, maar bijvoorbeeld ook via het sectorblad Werkvloer.

Belang en rol preventiemedewerker Marike Schooneveldt, werkzaam bij het Bureau beroepsziekten van de FNV, ging in haar presentatie in op taken en belang van preventiemedewerkers. Deze preventiemedewerkers, sinds juli 2005 verplicht voor bedrijven met meer dan 25 werknemers, zijn werknemers die deskundig zijn op het gebied van preventie en bescherming. De rol die ze hebben is meewerken aan het opstellen en uitvoeren van de RI&E, adviseren en samenwerken met de OR en betrokken zijn bij maatregelen die uit de RI&E voortkomen. Volgens Schooneveldt spreekt het belang van de preventiemedewerker uit het feit dat hij/zij de spin in het web is, het totaaloverzicht heeft over arbeidsomstandigheden en Arbobeleid binnen het bedrijf maar vooral ook optreedt als onafhankelijk adviseur.

Arbeidsinspectie: controles en gevolgen Michiel Staal, landelijk projectleider bij de Arbeidsinspectie, verzorgde een presentatie over de werkwijze van de Arbeidsinspectie met betrekking tot de hernieuwde Arbo-wet. Hij legde uit dat in de hernieuwde Arbo-wet, van kracht sinds 1 januari 2007, werkgevers meer verantwoordelijkheid krijgen voor hun Arbobeleid.

De Arbo-wet verplicht iedere werkgever een RI&E te hebben, een plan van aanpak te maken en dat vervolgens te laten toetsen door een gecertificeerde deskundige. De Arbeidsinspectie constateert dat 80% van de voeding- en genotmiddelenbedrijven een RI&E heeft. Volgens Staal kan dit beter. Staal zei dat het niet voldoet om eens in de vier à vijf jaar het Plan van Aanpak even in te kijken, maar telkens als er iets verandert, bijvoorbeeld in het takenpakket, of als er nieuwe machines komen, de RI&E te actualiseren.

Effect van de participatieve RI&E Jan Popma, onderzoeker arbeidsomstandigheden aan de Universiteit van Amsterdam, vertelde naar aanleiding van een onderzoek dat hij in alle sectoren heeft uitgevoerd, dat slechts 40% van de bedrijven een adequate RI&E en Plan van Aanpak heeft. Popma onderstreepte het belang dat werknemers hebben bij participatie in een RI&E. Als voorbeeld noemde hij het feit dat in de nieuwe Arbo-wet de verplichting van de werkgever is geschrapt om jaarlijks over de voortgang te rapporteren aan de OR. De OR zou er bij de werkgever op aan moeten dringen om toch jaarlijks te rapporteren. Dit kan volgens de wet omdat RI&E en Plan van Aanpak vallen onder het instemmingsrecht van de OR, en volgens de Arbo-wet is de werkgever verplicht de RI&E regelmatig te actualiseren.

Ook heeft de OR instemmingsrecht over de functie van preventiemedewerker, de onafhankelijkheid van deze persoon en de faciliteiten. Volgens Popma moet de OR al in een vroeg stadium zijn stem laat horen, namelijk bij belangrijke investeringsbeslissingen. Als de werkgever een nieuwe machine aanschaft kan de OR vragen stellen naar de eventuele arbeidrisico's. Bij ongevallen moet er niet naar de dader worden gekeken, maar naar de achtergrond. Is er al bij de aanschaf van de machine waarbij het ongeval is gebeurd gekeken naar de arbeidsrisico's?

RI&E in de praktijk
Het middagprogramma was gericht op de praktijk. De deelnemers gingen de diervoederfabriek van PTC+ in om te bekijken en op te schrijven wat hier de gevaren waren. Naast zichtbare gevaren in de fabriek werd ook het belang van onzichtbare risico's zoals werkdruk, bedrijfsblindheid en onzorgvuldige collega's onderstreept. Na de rondgang in de fabriek werden de deelnemers in staat gesteld om samen met collega's uit andere bedrijven te discussiëren over de risico's. Het betrof risico's die ze waren tegengekomen in de proeffabriek, maar ook risico's zoals ze die in hun eigen bedrijf ervaren.

Geïnteresseerden kunnen de presentaties opvragen bij arbeid@hpa.agro.nl.