Scholieren lossen eeuwenoud wiskundeprobleem op

donderdag 22 maart 2007

Drie Nijmeegse middelbare scholieren hebben wetenschappers overdonderd met het door hen bedachte magisch vierkant.

"De wetenschap verbleekt bij wat deze scholieren hebben bedacht", zegt wiskundige Arno van den Essen van de Radboud Universiteit Nijmegen in het universiteitsblad Vox.



Jesse Hoekstra (17) en Willem Schilte (17) van het Dominicus College in Nijmegen en Petra Alkema (15) van het Gymnasium Bernhove in Heeswijk-Dinther zijn er in geslaagd het meest magische vierkant ooit te maken. Een magisch vierkant is een wiskundige getallenreeks waarvan de optelsom horizontaal, verticaal, diagonaal en zelfs in cirkelvorm altijd gelijk is.
Ze maakten hun vierkant tijdens een meesterklas eind vorig jaar op de Radboud Universiteit. Het bestaat uit 144 hokjes met de getallen 1 tot 144, waarbij de som van elke rij en elke kolom 870 is. Gaandeweg kwam Arno van den Essen er achter, dat het vierkant nog veel magischer was dan hij in eerste instantie dacht. Het heeft een aantal bijzondere eigenschappen; het is bijvoorbeeld eenderde Franklin magisch (de som van elke een derde rij en een derde kolom is gelijk aan 290), en panmagisch (alle diagonalen en parallelle gebroken diagonalen hebben als som 870).



De scholieren zijn verbaasd dat hun vierkant zoveel ophef oplevert. Jesse: We hebben het vierkant verzonnen door een beetje te puzzelen en het in kleinere vierkantjes op te delen. We kwamen er pas later achter dat er bijzondere dingen inzaten, zoals gespiegelde figuren. Wiskundige Arno van den Essen is in ieder geval laaiend enthousiast: Dit is het meest magische vierkant in 5000 jaar." Jesse en Willem, die in 6-vwo van het Dominicus-college zitten, hebben het Franklin Magisch Vierkant ingeleverd als profielwerkstuk.