GroenLinks

Nieuw lobbyregister schiet tekort

Afspraken bezegeld 22 maart 2007

Eurocommissaris Kallas - verantwoordelijk voor administratieve hervorming en fraudebestrijding - presenteerde woensdag plannen voor de opzet van een openbaar register voor lobbyisten. GroenLinks is ontevreden met de softe aanpak die Kallas voorstaat om misstanden aan te pakken.

Kathalijne Buitenweg begrijpt niet waarom de Europese Commissie voor vrijwillige registratie kiest: "Kallas hoopt dat niet-geregistreerde lobbyisten met de nek aangekeken zullen worden door hun vakbroeders en beleidsmakers. Dat is ronduit naïef," aldus Buitenweg. "De stank van belangenverstrengeling, die er soms rondom lobby-activiteiten in de EU hangt, verdwijnt met de vrijwilligheid echt niet."

Incidenten
Er zijn de afgelopen maanden enkele ernstige incidenten geweest van lobbyisten, die advieswerk deden voor ofwel het Europees Parlement of de Commissie. Tegelijkertijd waren zij in dienst van bedrijven die er groot belang bij hadden om wetgeving te beïnvloeden. Laatste in de rij was oud-europarlementariër Rolf Linkohr die Europees Commissaris Piebalgs voor Energie van advies voorzag, maar ook twee grote energieconcerns.

Openheid
Kathalijne Buitenweg vindt het daarom hoog tijd dat de Europese Commissie altijd openheid geeft over welke organisaties precies advies uitbrengen voorafgaand aan beleidsinitiatieven. Dat is nu gedeeltelijk gebeurd zoals deels is gebeurd na de rel rondom Rolf Linkohr.

Ook bij de totstandkoming van de nieuwe Europese wetgeving voor chemicaliën waren er sterke aanwijzingen dat er sprake was van belangenvermenging. Ambtenaren van de Europese Commissie, die eerder voor grote chemische bedrijven hadden gewerkt, bleken achteraf meegeschreven te hebben aan het voorstel, onthulde Greenpeace.

In Brussel lopen meer dan 15.000 lobbyisten rond. Momenteel valt nergens te achterhalen door wie precies de lobbyisten gefinancierd worden en voor welke bedrijven of organisaties ze werken.

Adviescomités
Alleen al voor de Europese Commissie werken 1.300 adviescomités, waar ook veel zogenaamd onafhankelijke experts inzitten. Niemand weet wiens belang ze nou werkelijk dienen. Ook de benoemingsprocedure voor deze comités is volstrekt ondoorzichtig.

Situatie in de VS
In de Verenigde Staten is het overigens al heel lang verplicht voor lobbyisten zich te registreren. Buitenweg: "Dit voorkomt belangenvermenging absoluut niet. Ook daar zijn er recent enkele schandalen geweest, maar verplichte registratie geeft in ieder geval de mogelijkheid om beter controle uit te oefenen op hun werkzaamheden."

De Groenen in het Europees Parlement hebben na de presentatie van de plannen van Kallas wel positief gereageerd op de consultatieronde die hij met alle Europese instellingen wil houden over een gedragscode voor lobbyisten. Deze moet in 2009 gereed zijn. De Groenen willen dat het parlement daarvoor een rapporteur aanstelt.