Ingezonden persbericht


Persbericht, 19 maart 2007.
Dit is een gezamenlijk persbericht van het Instituut voor Nederlandse Geschiedenis en Het Utrechts Archief. Onze excuses als u het bericht twee maal heeft ontvagen.

26 maart: Presentatie van de geschiedenis van Utrechtse financiën

Op maandag 26 maart is het Geldmuseum in Utrecht het toepasselijke decor voor de presentatie van twee publicaties over de geschiedenis van het financiële bestel in Utrecht. Het betreffen publicaties van Het Utrechts Archief en het Instituut voor Nederlandse Geschiedenis (ING). Samen belichten ze inkomens, vermogen en belastingen in de provincie Utrecht door de eeuwen heen. Het Utrechts Archief maakte daarvoor de handzame gids voor fiscaal-historisch onderzoek 'Lusten en Lasten. Gids voor fiscaal-historisch onderzoek naar inkomen en vermogen in de provincie Utrecht'. Het ING biedt met de 'Gewestelijke financiën ten tijde van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Deel 5, Utrecht 1579-1795' een overzicht van het financiële bestel van het gewest Utrecht. Beide boeken worden aangeboden aan Directeur-Generaal van de Belastingdienst mw Jenny Thunnissen.

Belasting betalen is van alle tijden, evenals het geringe enthousiasme dat de belastingplichtigen hiervoor aan de dag leggen. De vele bewaard gebleven belastingkohieren uit de 15e tot en met de 18e eeuw laten zien dat tienduizenden inwoners van de provincie Utrecht jarenlang hun aanslag in huishoudgeld, haardstedengeld, oudschildgeld, consumptiegeld en alle andere heffingen (althans gedeeltelijk) hebben voldaan. Een goudmijn voor de belastingontvanger, en voor de onderzoekers van de geschiedenis van gewest, stad of dorp.

De 'Gewestelijke financiën van Utrecht 1579-1795' biedt een overzicht van het bestel van het gewest Utrecht. Het bevat de omvang en samenstelling van Utrechtse inkomsten en uitgaven in verschillende jaren, waaronder ook die rond het voor Utrecht rampzalige jaar 1672. Het bevat ook toelichtingen op alle in Utrecht geheven belastingen. Het bronnenmateriaal is raadpleegbaar via de website van het Instituut voor Nederlandse Geschiedenis: www.inghist.nl.

Met de gids 'Lusten en lasten. Gids voor fiscaal-historisch onderzoek naar inkomen en vermogen in de provincie Utrecht' biedt Het Utrechts Archief inzicht in de nu verdwenen Utrechtse belastingen. Pas in 1806 immers werden de eerste nationale belastingen ingevoerd. De gids helpt onderzoekers bij het vinden en interpreteren van bronnen van daarvoor. Wie 'onvermogend' was, werd vrijgesteld, maar vele anderen zoals heren- en keuterboeren, en knechten van smid en bakker moesten meebetalen aan de 'liberale gifte' in 1747voor de verdediging tegen de inval van de Fransen.

*** Presentatie ***
De aanbieding van de publicaties vindt plaats door mw. Wantje Fritschy, hoogleraar Geschiedenis van de Overheidsfinancien en projectleider van Gewestelijke Financien aan mw Jenny Thunnissen, Directeur-Generaal van de Belastingdienst op maandag 26 maart 2007, 14.30 uur in het Geldmuseum te Utrecht. Tijdens de presentatie zullen de auteurs Wybren Verstegen en Arend Pietersma een korte toelichting houden. De voormalig staatssecretaris van Financiën en hoogleraar Geschiedenis van het Belastingrecht prof.dr. F.H.M. Grapperhaus houdt eveneens een korte voordracht.

*** Publicaties ***
'Gewestelijke financiën ten tijde van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Deel 5, Utrecht 1579-1795.' Uitgegeven door S.W. Verstegen, Den Haag 2007. Instituut voor Nederlandse Geschiedenis RGP Kleine serie 105, XII, 186 blz. ISBN 978-90-5216-146-1, ill, gebonden. Prijs 35 euro.

'Lusten en Lasten. Gids voor fiscaal-historisch onderzoek naar inkomen en vermogen in de provincie Utrecht', door A. Pietersma, R.N.J. Rommes en S.W. Verstegen. Utrecht 2007. Het Utrechts Archief i.s.m. Stichting Stichtse Geschiedenis. In de reeks Trajecten door Utrecht 13, 64 blz. ISBN-10:90-76366-21-7; ISBN-13:978-90-76366-21-0; ISBN:1388-3062. Prijs 4,50 euro.

Zie ook: http://www.inghist.nl/Nieuws/Actueel/20070301GFU (o.a. publieksuitnodiging en boeken bestellen)

*** Het ING maakt het verleden toegankelijk ***
Het Instituut voor Nederlandse Geschiedenis (ING) bevordert onderzoek naar de geschiedenis van Nederland. Het instituut ontsluit historische bronnen, maakt naslagwerken en databases en produceert een wetenschappelijk tijdschrift. Het ING maakt deel uit van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO)

---
Noot voor de redactie,

Ingezonden persbericht