ERK grote stap vooruit in het talenonderwijs
Europees onderwijssymposium 'Living with the CEFR' in Enschede
ENSCHEDE, 20070326 -- SLO is morgen gastheer van het Europees Symposium 'Living with the CEFR - Changes and challenges now and tomorrow'. Deze bijeenkomst staat geheel in het teken van het Common European Framework of Reference for Languages oftewel het Europees Referentiekader (ERK) voor het moderne vreemdetalenonderwijs. SLO als nationaal expertisecentrum voor leerplanontwikkeling en specialist op het gebied van ERK heeft hier een belangrijke bijdrage aan geleverd. Het symposium vindt plaats in het Dish Hotel in Enschede.
Al weer 16 jaar geleden besloot de Raad van Europa tijdens een conferentie in Zwitserland een gemeenschappelijk referentiekader voor de talen te ontwikkelen. Het nieuwe instrument moest zorgen voor een stevige basis voor samenwerking tussen de Europese landen op het gebied van beschrijving van doelen voor taalcompetenties en erkenning van taalkwalificaties. Daartoe is een kader van niveauomschrijvingen voor alle moderne vreemde talen ontwikkeld dat door de Raad van Europa is vastgesteld: het Europees Referentiekader.
Aan de basis van dit Europees Referentiekader stond het idee dat het bij vreemdetaalverwerving niet alleen gaat om verwerving van kennis, maar vooral ook om ontwikkeling van competenties in gebruiksituaties. De waarde van kennis wordt daarmee niet minder, maar wordt in een functioneel, integraal perspectief geplaatst.
Het ERK wordt vanaf augustus 2007 in Nederland als officieel document gehanteerd. De niveaus van het ERK zijn vanaf augustus 2007 gekoppeld aan de eindtermen van de examenprogramma's vmbo, havo en vwo. De kwalificatiestructuur binnen het middelbaar beroepsonderwijs is inmiddels al gebaseerd op het ERK.
Waarschijnlijk kon destijds nog niet worden voorzien wat voor enorme impact een gemeenschappelijk referentiekader op het talenonderwijs zou gaan hebben. Enkele pioniers op dit gebied, zoals David Little en Johanna Panthier zijn aanwezig om te vertellen over de opmerkelijke ontwikkelingen die sindsdien hebben plaatsgevonden en analyseren de huidige stand van zaken.
Het ERK kent diverse facetten: op het niveau van beleid worden alle landen verantwoordelijk gemaakt voor het bereiken van vastgestelde doelen voor taalvaardigheid, en tevens verplicht tot onderlinge dialoog en afstemming. Maar dit is nog niet alles: door het ERK te gebruiken, stemmen landen er in toe de meertaligheid te promoten, en daarmee het respect voor de verschillende talen en culturen in Europa.
Op het niveau van onderwijs betekent het bovenstaande dat de taalleerder zich gaat ontwikkelen tot een meer gecommitteerde leerder, die zich meer bewust wordt van waarom en hoe hij een taal leert en hoe hij beter kan leren. Het ERK vormt het gewenste uitgangspunt voor de andere partners in het taalleerproces: taalleraren en lerarenopleiders, scholen, materiaal-, toets- en curriculumontwikkelaars. Zij dragen allen bij aan de ontwikkeling van uitdagend en betekenisvol onderwijs. Effectieve implementatie van het ERK vereist visie, flexibiliteit en energie van alle acteurs in dit scenario: de taalleerder, de docent, de opleider, de uitgever en de politicus. SLO ondersteunt scholen bij dit implementatietraject.