Opinie 14: 'Levenslange educatie noodzakelijk voor vergroten
verkeersveiligheid'
Plannen om verkeersles verplicht te stellen in het voortgezet
onderwijs zijn in de maak. En tot steeds meer mensen dringt door dat
ook het verkeersonderwijs in het basisonderwijs snel beter moet. Maar
dat is niet genoeg, vindt verkeerspsycholoog Karel Brookhuis van de
Rijksuniversiteit Groningen: 'Wil je de verkeersveiligheid vergroten,
dan is permanente educatie noodzakelijk.'
Verkeersonderwijs zou zich niet moeten beperken tot scholieren, meent
Brookhuis: 'Educatie op het gebied van verkeersregels en -inzicht
blijft voordurend van belang. Ook als je al lang een rijbewijs hebt.'
Hij pleit daarom voor een systeem waarbij iedereen met een rijbewijs
om de vijf jaar wordt opgeroepen voor een test in een rijsimulator.
'Zo kun je goed zien hoe iemand zich ontwikkelt en waar nodig
bijsturen. Dat zou een heleboel ellende schelen!'
Voortgezet onderwijs
Extra aandacht voor verkeersonderwijs in het voortgezet onderwijs is
een heel goede zaak, vindt Brookhuis. Zeker omdat dat een periode is
waarin veel kinderen zich voor het eerst echt zelfstandig in het
verkeer gaan begeven. 'Maar laat het alsjeblieft niet ten koste gaan
van het verkeersonderwijs op de basisscholen. Je loopt het risico dat
leerkrachten daar gaan denken dat het op hun school dus niet
noodzakelijk meer is. Ik snap best dat het lastig is tijd voor
verkeerslessen vrij te maken; wéér iets waaraan ze extra aandacht
moeten besteden, maar gezien het maatschappelijk belang, kún je er
niet omheen.'
Geen verkeersinzicht
Steeds meer kinderen worden met de auto naar school gebracht. Lekker
snel en vooral ook veilig, volgens veel ouders. Toch valt dat laatste
vies tegen. Want door een veilig plekje op de achterbank, ontwikkelt
het kind geen verkeersinzicht. Een inzicht dat ook nauwelijks wordt
verbeterd door verkeerslessen op school. Brookhuis: 'Zelfs de wel heel
minimale richtlijn van een halfuur verkeersles per week wordt op veel
basisscholen niet gehaald.'
Daling verkeersveiligheid
Met steeds meer onervaren verkeersdeelnemers, zal de
verkeersveiligheid de komende jaren dalen, verwacht Brookhuis: 'Dit is
een situatie die iedereen al jaren ziet aankomen, maar waarop vreemd
genoeg maar weinig actie wordt ondernomen. Nu al zijn de kosten van
verkeersongelukken tien miljard euro per jaar en dat wordt de komende
jaren alleen maar meer.'
Goed voorbeeld
Meer verkeersonderwijs op scholen is een belangrijk begin, maar ook
ouders zouden zich beter bewust moeten worden van hun aandeel. Door
zelf het goede voorbeeld te geven en misschien wat minder vaak de auto
te pakken. Brookhuis: 'Je veilig begeven in het verkeer leer je door
er veel mee in aanraking te komen. Gebeurt dit niet, dan zullen
kinderen hun verkeersinzicht vooral verkrijgen door trial-and-error.
Niet bepaald de meest veilige techniek.'
Curriculum Vitae
Karel Brookhuis (1950) studeerde experimentele psychologie aan de
Rijksuniversiteit Groningen. In 1989 promoveerde hij op onderzoek naar
informatieverwerking in hersengolven. Daarna sloeg hij de weg van de
verkeerspsychologie in en werd gedragsonderzoeker op verkeers- en
vervoersgebied voor het voormalig Verkeerskundig Studiecentrum van de
RUG. Na de opheffing van dit instituut werd Brookhuis universitair
hoofddocent bij Psychologie. Sinds 2001 is hij tevens hoogleraar aan
de TU in Delft. /MS
Noot voor de pers
prof.dr. K.A. Brookhuis, tel. (050) 363 67 72, e-mail:
k.a.brookhuis@rug.nl
Rijksuniversiteit Groningen