Socialistische Partij

Van Bommel: Onderzoek Irak komt er vroeg of laat


04-04-2007 * Een onderzoek naar de politieke en militaire steun aan de aanval op Irak zal er vroeg of laat komen. Dit zei Harry van Bommel vanmiddag het debat over de Nederlandse opstelling ten aanzien van deze desastreuze oorlog.

Sinds de Amerikaanse troepen in april 2003 in Irak tot de conclusie kwamen dat ze geen massavernietigingswapens hadden gevonden, is het debat over de aanleiding tot oorlogvoering tegen Irak en de politieke steun aan de oorlog door Nederland hoog opgelaaid. Vandaag was er een nieuw debat over dit onderwerp en het zal waarschijnlijk doorgaan tot we alles weten. Enkele punten uit de bijdrage van Harry van Bommel.

Harry van Bommel hield premier Balkenende voor dat ex-generaal Couzy inmiddels pleit voor een onderzoek, en dat oud-premier Van Agt ook niet langer wil dat het parlement gemuilkorfd. Ook andere ambtenaren en militairen die ooit betrokken waren bij deze oorlog zullen ooit hun versie van het verhaal naar buiten brengen. Van Bommel vroeg ambtenaren en militairen dan ook te leveren.

Het is zeker de tweede keer dat de Kamer zich genoodzaakt ziet de regering te reageren op serieuze onthullingen in de pers. In de zomer van 2004 bracht NRC Handelsblad een analyse van twee krantenpagina's en nu opnieuw moet de regering bladzijden besteden om de bewering in de pers te pareren. Vandaag gaat het om recente reportages van het tv-programma Reporter en het radioprogramma Argos.

Is de regering in afwachting van die volledige openheid in ieder geval bereid de stukken waaruit volgens de regering Reporter selectief citeert aan de Kamer te sturen. Dan kan de Kamer zelf oordelen.

In feite gaat het over twee zaken. Was de Amerikaanse regering al met de daadwerkelijke oorlogsvoorbereiding begonnen en had ze de beslissing tot oorlog al genomen. Was het enige punt alleen nog dat er een casus belli moest worden vastgesteld. Dat waren (in eerste instantie) de massavernietigingswapens. De Iraakse massavernietigingswapens waren het punt waarop de oorlogsstemming is georganiseerd in zeer grote delen van de wereld en zeker in Nederland. De Nederlandse regering heeft daaraan veelvuldig en consequent meegedaan. Aanvankelijk met minder nadruk en zeker pas na de oorlog is gewezen op de vele resoluties die in lange jaren niet door Irak zijn nageleegd. Maar er zijn meer landen die vele VN-resoluties tegen zich neerleggen en daar worden helemaal geen maatregelen tegen genomen, laat staan oorlog gevoerd.

Kortom, de discussie over massavernietigingswapens was de aanleiding tot oorlog, het cruciale punt in het opspelen van het vijanddenken door VS en Nederland. De noodzaak tot openheid is en blijft levensgroot. In navolging van oud-premier en oud-CDA-leider Van Agt zou ik de regering en de regeringspartijen willen oproepen, "beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald". Van de regering hoor ik graag een reactie op Van Agt's opvattingen dat de regering het parlement heeft gemuilkorfd?

De regering schrijft dat `uw Kamer terzake steeds volledig (is) beantwoord´. Laatstelijk in de antwoorden op vragen Pechtold. Als de vragen Van Bommel over de F16 taken (vanuit Kirgizië) worden bedoeld, dan is dat maatgevend voor de wijze van antwoorden. Zeer mager. Met één woord, NEEN. Dus er wordt niets gezegd over de Walrus operatie in de Arabische Zee die Iran bespioneerde, de F16´s vanuit Kirgizië boven Irak, de commando´s op het Koerdische vliegveld samen met de Denen. Er wordt overigens ook niets expliciets gezegd over de commissie veiligheids- en inlichtingendiensten. Mijn vraag is dus wat bedoelt de regering met volledig beantwoord. Wordt hier ook de commissie inlichtingen en veiligheidsdiensten bedoeld, zonder dat we wordt genoemd.

Het gaat hier om geheime missies, die vallen onder een geheim beleid zoals dat door minister De Grave in augustus 2000 is beschreven. Een zestal soort bijzondere operaties door kleine groepen soldaten. Het gaat om militairen in het algemeen en niet uitsluitend special forces.

De vraag is dus opnieuw; zijn er militairen ingezet in Irak (in de periode 2002 - '03)? Zo ja, wie en wanneer?

Als het juist is dat Argos valse informatie zou geven, waarom sleept de regering de redactie dan niet voor de rechter. Als de vice-premier zelfs naar de rechter gaat omdat foto's van familieleden in de pers verschijnen, waarom laat de regering dan dit over zijn kant gaan?

Daarom willen we openheid over Irak. Nu.