Vereniging Milieudefensie
Ontwikkelingsplan Schiphol: groei, groei, groei
In het eind maart gepubliceerde Ruimtelijk Ontwikkelingsplan laat
Schiphol geen misverstand bestaan over haar ambities tot 2015: alles
staat in het teken van ongebreidelde groei van het aantal vluchten en
passagiers. Groei op Schiphol, groei in Lelystad en extra veel groei
van het luchtvrachtvervoer.
In het Ruimtelijk Ontwikkelingsplan staan veel fraaie termen om de
indruk te wekken dat achter de blinde groeiambitie een 'hogere' visie
schuilgaat. Maar of het nu gaat over de mainportstrategie, de
metropolitane strategie, de ontwikkeling van een airport city, een
corridor met bedrijven langs de A4 en de A10 of een innovatief
vrachtconcept, het komt allemaal neer op méér groei. Alle
krokodillentranen die Schipholbaas Cerfontaine recent plengde over
klimaatverandering ten spijt, staat het vizier gericht op het halen
van 600.000 vliegbewegingen en 65 miljoen passagiers in 2015 en ruim
4% meer passagiers per jaar.
Klimaat
Intussen bagatelliseert de luchthaven de klimaatgevolgen van de
uitdijende luchtvaartsector. Er wordt gesteld dat de luchtvaart
wereldwijd slechts 2% zou bijdragen aan klimaatverandering, terwijl de
bijdrage van Schiphol aan de door Nederland veroorzaakte opwarming van
de aarde ruim boven de 10% ligt. Onder het kopje "actief
klimaatbeleid" komt Schiphol niet verder dan het opsommen van plannen
van anderen en het voornemen zuiniger te zijn met energie op de
luchthaven zelf. De plannen van de luchtvaartsector zullen echter
alleen de groei van de uitstoot iets afremmen. Energie besparen op
Schiphol is prima, maar valt in het niet bij de sterk groeiende
uitstoot van de vliegtuigen zelf.
Lawaai
De plannen om de geluidsoverlast te beperken, bestaan uit een stapel
doekjes voor het bloeden, waarbij ieder dorp nu zelf het soort doekje
mag kiezen. Meten van geluid bij de koppen van de baan is nuttig voor
de luchthaven. Zo kan Schiphol controleren of de
vliegtuigmaatschappijen stil vliegen en niet te veel geluidsruimte
opsouperen. Maar stiller wordt het niet van het meten van geluid. Ook
schieten omwonenden weinig op met de inspanningen om vliegtuigen
stiller te maken. Minder lawaai per vliegtuig betekent namelijk dat er
meer vliegtuigen binnen de lawaaigrenzen passen. Of het gemiddelde
vliegtuig over tien jaar veel stiller is valt overigens te
betwijfelen. De technische trucs zijn vooralsnog praktisch uitgeput,
terwijl vliegtuigen steeds groter en dus lawaaiiger worden. Schiphol
maakte al eerder kenbaar dat de wettelijke normen zouden moeten worden
aangepast (salderen, actualiseren) aan de groeiwens van de sector.
Luchtkwaliteit
Verder valt in het rapport te lezen dat Schiphol zich in toenemende
zorgen maakt over de consequenties die de regelgeving rond
luchtkwaliteit heeft voor de groei van de luchthaven. De nomen voor
luchtkwaliteit komen namelijk uit Brussel en zijn minder flexibel dan
bijvoorbeeld de Nederlandse wettelijke grenzen voor lawaai. De lucht
op de luchthaven is zo vies dat het de vraag is of het Nationaal
Salderingsprogramma Luchtkwaliteit (bedoeld om projecten die de
luchtkwaliteit verder verslechteren), voor Schiphol de weg kan
effenen. Schiphol laat dit jaar nog onderzoeken of de Nederlandse wet
genoeg ruimte biedt om de groeiambities, die gepaard gaan met veel
extra uitstoot van ongezonde uitlaatgassen, waar te kunnen maken
Vliegramp
Aan het gevaar dat vliegtuigen opleveren voor de omgeving, de externe
(on)veiligheid, wordt geen woord vuil gemaakt. Schiphol beweert zelfs
dat de veiligheid alleen afhankelijk is van de aanwezigheid van
gevaarlijke stoffen op de luchthaven. Dat is natuurlijk niet zo, ook
vliegen zelf gaat soms mis. Schiphol zwijgt er echter over, omdat het
vorige kabinet de norm voor het groepsrisico (waarmee geprobeerd wordt
de kans op een vliegramp te beperken) terzijde heeft geschoven. Er
hoeft formeel niks meer geregeld te worden, dus het probleem bestaat
niet, is kennelijk de redenering.
Er is in het Ruimtelijk Ontwikkelingsplan wel een lichtpuntje te
ontdekken: Bij het Bulderbos komt een mooie nieuwe spottersplaats.