Energievoorziening vraagt om een nieuw evenwicht

11.04.2007 / 10:00 / Rubriek: Binnenland / Organisatie: Industrielinqs pers & platform

Industrielinqs pers & platform

Energievoorziening vraagt om een nieuw evenwicht

Marktdenken schiet tekort

'De marktstructuur van de energiebranche is gunstig voor kolen- en kerncentrales, is debet aan onnodig hoge prijzen, houdt nauwelijks rekening met de effecten over de gehele keten en werkt niet voor duurzame oplossingen.' Dat stelt Teus van Eck in zijn boek Een nieuwe balans voor de energiesector. Hij onderzocht de afgelopen jaren het functioneren van de Nederlandse elektriciteits- en warmtevoorziening in Europees perspectief. Vandaag, 11 april, presenteert hij voor een select gezelschap het boek tijdens een minisymposium in Kasteel de Wittenburg te Wassenaar.

Teus van Eck onderzocht de afgelopen jaren het functioneren van de Nederlandse elektriciteits- en warmtevoorziening in Europees perspectief. Van Eck heeft 30 jaar ervaring in diverse nationale en internationale functies in de energiesector, zowel technisch als economisch en is nu onafhankelijk deskundige. Tijdens zijn onderzoek kwam hij tot het inzicht dat er teveel geloof is in de energiemarkt. Bovendien spitsen de bijna dogmatische discussies zich vooral toe op wel of niet splitsen en wel of niet privatiseren. 'Hierbij is er een groot wantrouwen tussen politiek, afnemers en de energiesector. Ook is er teveel aandacht voor korte termijn invloeden, geld en hokjesdenken. De gemiddelde consument begrijpt er helemaal niets meer van en de specialisten zijn vooral bezig met hun deelbelang in de ketens. Nederland lijkt een land dat alleen maar belang heeft bij verhoging van de energie-import terwijl het juist de potentie van exporteur en kenniscentrum heeft.'
Te weinig aandacht gaat volgens Van Eck uit naar de lange termijn op basis van inhoud en gewenste balans tussen milieu en economie en tussen voorzieningszekerheid en innovatie. In zijn onderzoek stelt Teus van Eck de lange termijn juist centraal. Daarbij onderscheidt hij verschillende ketens: de technische, de energetische, de economische en de politieke/maatschappelijke keten.

Aanbevelingen

Het onderzoek leidt tot verrassende conclusies en vernieuwende aanbevelingen. Volgens Van Eck moeten energie en milieubeleid en de uitvoering ervan worden gebaseerd op de consequenties, mogelijkheden en beperkingen van de gehele keten, zowel technisch, energetisch, economisch als politiek/maatschappelijk. Daarbij moeten de publieke belangen duidelijk worden gedefinieerd ten opzichte van de gewenste balans tussen milieu, economie en voorzieningszekerheid. Van Eck is er van overtuigd dat de marktstructuur moet worden gewijzigd. 'De huidige marktstructuur is gunstig voor kolen en kerncentrales, is debet aan onnodig hoge prijzen, houdt nauwelijks rekening met de effecten over de gehele keten en werkt niet voor duurzame oplossingen.'
Ook denkt hij dat Nederland zich veel meer moet richten op slimme, lokaal geïntegreerde energie- en milieuoplossingen. 'Stop voorlopig met de uitbreiding van interconnectorcapaciteit. In een echt Level Playing Field wordt Nederland waarschijnlijk netto exporteur. De huidige internationale handel is vooral gebaseerd op verschillen in regulering en niet op macro-economische overwegingen.' Energie moet zo efficiënt mogelijk worden gebruikt, vindt Van Eck. Zo kunnen bepaalde afnemers restwarmte gebruiken van bijvoorbeeld de energie-intensieve industrie en energiecentrales. 'Stimuleer daarom dit exegetisch denken en toepassen daarvan via vergunningen, ruimtelijk ordeningsbeleid en public utilities voor het koppelen van vraag en aanbod.' Ook het energie- en milieubeleid voor warmte en koeling in de gebouwde omgeving moet volgens Van Eck worden gebaseerd op de echte kosten, milieuprestaties en innovatiemogelijkheden van de diverse alternatieven. Denk daarbij aan de HR-ketel, micro-warmtekracht, warmtepompen, warmtedistributie uit milieuvriendelijke bronnen, isolatie, warmteterugwinning, hotfil-apparatuur, gebruikersgedrag en meer. Ook stelt hij voor dat energie- en milieuprestaties van de diverse alternatieven worden gebaseerd op een objectieve, uniforme en verifieerbare methode. Van Eck: 'Hierin is momenteel zowel nationaal als internationaal geen enkele lijn. Marktpartijen presenteren vaak onvergelijkbare milieuprestaties.'

CO2-emissiehandel vervangen

Verder vindt de onderzoeker dat de CO2-emissiehandel moet worden vervangen door een inputbelasting op brandstoffen of een vergelijkbaar systeem voor de werkelijke CO2-emissie. 'Leidend moet worden hoe we wereldwijd op de meest efficiënte wijze de CO2-emissie kunnen verlagen en niet hoe we zoveel mogelijk aan het systeem kunnen verdienen.'
Al met al vind Van Eck dat er veel meer aandacht en waardering moet zijn voor slimme oplossingen. 'Technisch is heel veel mogelijk. Het is vooral een kwestie van geld en maatschappijmentaliteit. Speerpunten moeten zijn exergie, ontkoppelen vraag/aanbod (opslag van elektriciteit en warmte), verlichting (LED-verlichting), zeer energiezuinige apparatuur, transport en nog veel meer. Geen doemdenken, zet de brains in op creativiteit in plaats van eindeloze discussies over de exacte temperatuurstijging en nog beschikbare fossiele brandstoffen. Dit is extreem belangrijk omdat de energievoorziening, samen met schoon drinkwater en verdraagzaamheid, de motieven lijken te worden voor oorlog of vrede voor de komende generaties.'

Evenement: Boekpresentatie
Plaats: Kasteel De Wittenburg
Datum: 11 april 2007

Programma:
Dagvoorzitter: Kees den Blanken, voorzitter Vereniging Cogen Nederland

15.30 - 16.00 uur Ontvangst

16.00 - 16.30 uur Boekpresentatie, Teus van Eck

16.30 - 16.40 uur Overhandigen eerste exemplaar aan:
Peter Vogtländer, voorzitter Algemene Energie Raad

16.40 - 16.50 uur Videogesprek met:
Ludo van Halderen, voorzitter Raad van Bestuur n.v. Nuon

16.50 - 17.30 uur Panelinterview door Wim Raaijen, uitgever van managementblad Utilities

Deelnemers:

- Pieter Boot, plaatsvervangend directeur Energie van Economische Zaken
- Hans Altevogt, campagneleider klimaatverandering en energie Greenpeace
- Peter Wilson, voorzitter energiecommissie VNO/NCW
- Ferd Crone, woordvoerder energie en milieu PvdA

17.30 - 18.00 uur Energiecabaret

18.00 - 18.15 uur Dankwoord Teus van Eck

18.15 - 19.30 uur Borrel

19.30 - 22.00 uur Diner

Aanmelden via:
www.industrielinqs.nl/boekpresentatie-teus-van-eck

Voor meer informatie kunt u zich wenden tot:
Heidi Ekelmans, manager congressen en evenementen

Industrielinqs pers en platform
Paasheuvelweg 20
1105 BJ Amsterdam Z.O.
Nederland
Tel.: +31 (0) 20 31 22 086
heidi.ekelmans@industrielinqs.nl