FNV Bouw
Vóór vrij verkeer, tegen uitbuiting: inlener moet aansprakelijk worden
Minister Donner moet de aansprakelijkheid van de inlener regelen voor arbeidsomstandigheden en loonbetaling, vindt FNV Bouw. Minister Donner vindt dat echter véél te ver gaan. Maar nog te vaak krijgen slachtoffers of hun nabestaanden geen schadeloosstelling van de inlener, ook al kwam deze zijn 'zorgplicht' volgens de Arbowet niet na. Dat is schrijnend wanneer bij de 'uitlener' niks te halen valt. Hetzelfde geldt voor het loon. De minister houdt het erop dat er alleen een overeenkomst bestaat tussen inlenend bedrijf en uitlener. Waar moeten werknemers hun geld dan halen?! In beide gevallen vraagt de vakbeweging dringend om aansprakelijkheid van de inlener.
Net als de FNV hebben ook de grote gemeenten gewaarschuwd tegen nog meer onaanvaardbare woonsituaties, als op 1 mei 2007 de grenzen volledig opengaan. Ze hebben nu al de handen vol aan het ontruimen van brandgevaarlijke panden in oude wijken, waar buitenlandse werknemers tegen woekerprijzen in bedden worden gepropt. Minister Donner is het daar niet mee eens. Vrij verkeer leidt tot 'een legalisering van een aanzienlijk deel van de huidige illegale werknemers. Omdat deze dan vrij kunnen bewegen en een sterkere rechtspositie hebben, zullen ze minder gauw in de handen vallen van huisjesmelkers.' Verder vindt hij dat zijn collega Ella Vogelaar van Wonen, Werken en Integratie er dan maar aandacht aan moet besteden.
Frank en vrij
Maar sterker staan tegenover huisjesmelkers? Ook wie de taal niet spreekt? Zo redeneert de minister ook over het loslaten van de tewerkstellingsvergunning, die nu nog uitsluitend is verleend aan de huidige werkgever van de migrant. De ware vrijheid is dat de migrant straks frank en vrij naar een andere werkgever stapt die hem beter betaalt en betere arbeidsomstandigheden biedt! Want de migrant kent de weg en spreekt de taal, toch?
Arbeidsmarkt niet heilig
FNV Bouw vindt dat de motiveringen van minister Donner om de grenzen volledig te openen, niet deugen: de arbeidsmarkt is niet heilig. Of moeten alle Polen opeens weg als er in Nederland weer meer werkloosheid ontstaat? En is trouwens de Nederlandse arbeidsmarkt belangrijker dan de Poolse? Het is vaker geponeerd: al die 'grenzen' drijven mensen maar in de illegaliteit. Een onbewezen stelling, vindt FNV Bouw. Alsof al die mensen die nu slecht gehuisvest zijn en onder onveilige omstandigheden onderbetaald werken, op 1 mei opeens het paradijs binnenstappen. Geen aftandse pensionnetjes of wrakkige caravans, maar goede woningen met voldoende sanitaire voorzieningen. Geen malafide koppelbazen, maar alleen gecertificeerde uitzendbureaus. Geen onderbetaling, maar vrij op zoek naar een werkgever die de cao naleeft.
1 mei Dag van de Arbeid
FNV Bouw gedenkt op 1 mei de Dag van de Arbeid inclusief de migranten die hier recht hebben op een fatsoenlijke baan met een eerlijk inkomen. Minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid maakt van 1 mei de dag van de Vrije Arbeidsmarkt, want op dat moment opent hij volledig de grenzen voor werknemers uit de Midden- en Europese landen die drie jaar geleden lid van de Europese Unie werden. FNV Bouw is vóór 'vrij verkeer, maar strijdt tegen oneerlijke concurrentie, uitbuiting en verdringing. Daarin zijn vorderingen geboekt. Iedereen erkent nu dat voor gelijk werk gelijk loon moet worden betaald; uitsluitend aan de vakbeweging is te danken dat iedereen óók beseft dat zoiets niet vanzelf gaat. Tot minister Donner lijkt dat besef echter nog niet te zijn doorgedrongen.
Bouwnijverheid
Dankzij FNV Bouw is in de bouwnijverheid veel tot stand gebracht. De sector richtte het Bureau Naleving op. Dat ziet erop toe dat bedrijven de cao nakomen. Ook doet de sector onderzoek naar bedrijven die proberen zich aan de werkingssfeer van de cao te onttrekken. Daarnaast zijn dankzij een overeenkomst tussen bouwnijverheid en uitzendbureaus op uitzendkrachten grote delen van de bouw-cao van toepassing. Nu is het tijd voor certificering van uitzendbureaus, wat handhaving mogelijk maakt van de afspraken tussen bouw en uitzendbranche. Gaan bouwbedrijven alleen nog met gecertificeerde bureaus in zee, dan is er een wereld gewonnen sinds de eerste Polen zich hier illegaal op de bouwarbeidsmarkt aandienden.
Investeren in mensen
Graag geeft FNV Bouw minister Donner nog enkele punten in overweging. FNV Bouw wil investeren in mensen. Ook buitenlandse werknemers hebben recht op scholing en bijscholing. Hoe meer kennis en ervaring zij mee terug brengen naar hun land van oorsprong, des te meer welvaart kunnen ze daar te weeg brengen. Bovendien gaat nu de hulp de verkeerde kant op. FNV Bouw vindt het de omgekeerde wereld dat landen als Polen moeten investeren in opleidingen voor onderdanen die vervolgens binnen de kortste keren naar rijkere landen vertrekken. En laat de minister vooral Polen helpen bij nieuwe arbeidswetgeving. De afgelopen jaren investeerde het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in een project in Polen om dáár een bouw-cao tot stand te brengen. FNV Bouw is blij dat daarin de eerste belangrijke stap is gezet; de bond heeft daar van harte aan bijgedragen. Maar nu moet deze cao z'n juiste plaats binnen de Poolse wetgeving krijgen. Een mooie taak voor minister Donner om zijn Poolse ambtgenoot daarbij behulpzaam te zijn!