Ingezonden persbericht
Er rust een embargo op tot 12.00 uur.
vertrouwen verbinden versnellen
Coalitieakkoord 2007-2011
april 2007
vertrouwen verbinden versnellen
april 2007
Dit coalitieakkoord voor Overijssel 2007-2011 drukt onze ambitie uit om samen met al onze
partners te investeren in een vitale samenleving in een mooi landschap. Wij verbinden ons aan de
afspraken in dit akkoord.
De coalitiepartners:
de CDA-fractie, T. Rietkerk, voorzitter
de PvdA-fractie, C. Abbenhues, voorzitter
de VVD-fractie, J. Klaasen, voorzitter
2 &Overijssel!
&Overijssel!
vertrouwen verbinden versnellen
Mensen wonen met plezier in Overijssel. Mensen komen graag in Overijssel. Overijssel is veelzijdig.
Twente omvat het op vier na grootste stedelijk gebied van Nederland. Daar zetten we in op
kennisintensieve maakindustrie en samenwerking met Duitse buren in het benutten van de
achterlandverbindingen. De IJsselsteden raken steeds nauwer betrokken bij de dynamiek van de
Randstad. In de IJsselstreek en langs de A1 ontwikkelt de werkgelegenheid zich sterk. Mensen zien
de verkeersdruk toenemen. Het stedelijk netwerk Zwolle-Kampen maakt al lange tijd een
stormachtige ontwikkeling door. Sinds enige jaren geldt dit ook voor Steenwijk en Hardenberg. De
aanleg van de Hanzelijn biedt nog meer kansen, maar vraagt ook om aandacht voor de kwaliteit van
het landschap. De Nationale Landschappen IJsseldelta en Noord-Oost Twente en de Nationale
Parken Weerribben en Wieden en Sallandse Heuvelrug illustreren de schoonheid van Overijssel.
Behouden en versterken van de kwaliteit van de leefomgeving is een van onze belangrijkste
uitdagingen.
De ambitie van Overijssel is om een vitale samenleving tot ontplooiing te laten komen in een mooi
landschap. Een samenleving, waar alle Overijsselaars zich thuis voelen en participeren. Met
bloeiende steden als motoren voor cultuur en werkgelegenheid, ingebed in een landschap, waarin
wonen, natuur, landbouw en water elkaar versterken. Duurzame samenhang tussen al deze doelen
is de rode draad in dit coalitieakkoord. In Overijssel werken burgers, bedrijven kennisinstellingen,
gemeenten, waterschappen, provincie en tal van andere organisaties samen om deze ambitie waar
te maken. Met al deze partners vormen we vitale coalities, netwerken waarin verschillende partners
gezamenlijk in actie komen om maatschappelijk resultaat te boeken.
Iedere Overijsselaar kan zijn of haar bijdrage leveren. We stellen mensen in staat inhoudelijk bij te
dragen aan de uitvoering van belangrijke projecten bijvoorbeeld door de ontwikkeling van
beleidsalternatieven. Daarbij maken we van tevoren duidelijk hoe we de bijdrage van burgers
benutten. Bovendien koppelen we terug over wat er met die inbreng gedaan is en waar het toe
geleid heeft.
Voor veel mensen zijn de werkzaamheden van de provincie niet zo duidelijk. In haar streven naar
zichtbaarheid heeft de provincie zich in het verleden ook bezig gehouden met vele verschillende en
vaak locale projecten en initiatieven. Wij vinden dat gemeenten en provincie ieder een eigen rol te
spelen hebben. Daarom concentreren we ons met nieuw elan op vraagstukken en ontwikkelingen
met (boven-)regionale betekenis:
· we stellen het meedoen van mensen aan de samenleving centraal;
· we richten ons op resultaat, ondernemerschap, creativiteit en initiatief;
· waar mogelijk geven we anderen meer ruimte om hun eigen doelen en verantwoordelijkheden
waar te maken;
· we investeren zelf fors in (innovatieve) projecten met (boven-)regionale uitstraling.
We redeneren vanuit onze visie op de sociaal-economische ontwikkeling van Overijssel en onze
opdracht voor de kwaliteit van de leefomgeving en duurzaamheid in brede zin. We concentreren
onze inzet op robuuste projecten en erkende provinciale bevoegdheden. We beëindigen activiteiten
waarbij onze toegevoegde waarde beperkt is.
De kern van onze bijdrage ligt op de terreinen leefomgeving, regionale economie, mobiliteit,
landbouw, natuur en landschap, water en de bovenlokale sociale infrastructuur en cultuur. Wij
&Overijssel! 3
stellen ons verantwoordelijk voor de realisatie van complexe projecten waarin meerdere provinciale
doelen op deze terreinen samenkomen. We zetten de beschikbare vermogensopbrengsten daarvoor
in. We versterken de krachtige ontwikkeling van Overijssel met de acties, die we in de volgende
hoofdstukken toelichten. Het akkoord leidt daarnaast tot de volgende investeringsagenda (zie ook
hoofdstuk 8):
1. Voor de kwaliteit van de leefomgeving en sociaal-economische ontwikkeling verbinden we ons
aan:
· Aanpak van de stationsomgevingen van Oldenzaal/Hengelo, Almelo, Deventer en
Zwolle/Kampen
· IJsseldelta
· Gebiedsontwikkeling Luchthaven Twente en omgeving
· Gebiedsontwikkeling Nijverdal/Koninklijke Ten Cate
· Gebiedsontwikkeling A1-corridor
· Voortgaande impuls woningbouwproductie, met name voor starters en ouderen
2. Voor het behoud en de groei van werkgelegenheid en een sterke regionale economie en
agrarische sector verbinden we ons aan:
· Ruimte voor bedrijven: herstructurering van verouderde bedrijventerreinen en nieuwe
terreinen
· Gebiedsontwikkeling Kennispark Twente
· Gekwalificeerd aanbod voor alle niveaus van de arbeidsmarkt
· De organisatie van de keten van innovatie in de kennisintensieve maakindustrie
3. Voor verbetering van de mobiliteit verbinden we ons aan:
· Opwaardering van de N35 (Zwolle Almelo) tot een 2x2 strooks autoweg
· Een 2x1 strooks 100 km/h N18 (Enschede Varsseveld)
· Verbetering van capaciteit en diverse aansluitingen op de A1 en de A28
· Opwaardering van de N340 (Zwolle-Ommen)
· Benutten van kansen rond de Hanzelijn
· Verbetering van spoorverbindingen Zwolle-Kampen, Zwolle-Emmen, Twente-Emmen.
· Een kwartier-busdienst in Deventer
· Verbeteren waterverbinding Kampen Harlingen en Twentekanaal
· Meer ruimte en faciliteiten voor fietsen
4. Voor duurzaamheid en natuurontwikkeling verbinden we ons aan:
· Tijdige realisatie van de ecologische hoofdstructuur (EHS) in 2018 door extra investering in
de komende 4 jaar;
· Een duurzamer energieverbruik en een substantiële reductie van de uitstoot in Overijssel
· Het saneren van de teerput bij Vasse en het Olasfa-terrein bij Olst.
· Extra inzet op asbestsanering en waterbodemsanering
5. Voor water en waterveiligheid verbinden we ons aan:
· Aanpak van gevolgen van klimaatverandering, waaronder verdroging en vernatting
· Investeren in Ruimte voor de IJssel en Ruimte voor de Vecht/Regge
6. Voor versterking van de sociale infrastructuur en de beleving van cultuur in Overijssel verbinden
we ons aan:
· Goede jeugdzorg, die de maatschappelijke kansen van jeugdigen en jongeren vergroot, met
kortere wachttijden
· Versterking van de sociale infrastructuur voor ouderen, vrijwilligers en sport
· Versterking van de basisinfrastructuur van culturele voorzieningen
· Restauratie en revitalisering van karakteristieke monumenten als industrieel, cultureel en
agrarisch erfgoed en kerkgebouwen
· Culturele evenementen met (inter-)nationale uitstraling
Om dit allemaal te realiseren verlenen we niet alleen subsidies aan anderen, maar investeren vooral
ook zelf of halen door voorfinanciering investeringen van anderen naar voren. Daarnaast hechten we
aan een zorgvuldige uitvoering van onze wettelijke taken. Waar mogelijk voeren we deze taken uit
in dienst van bovenstaande prioriteiten. Onze inzet voor waterveiligheid, verkeersveiligheid, een
goede coördinatie bij rampen en het verplaatsen en zonodig aan banden leggen van risicovolle
bedrijvigheid in en nabij woongebieden zien wij als basisvoorwaarde voor al onze inspanningen.
4 &Overijssel!
Dit zijn de hoofdlijnen van onze ambities. We steken onze nek uit en zorgen dat dit gebeurt. We
gaan er vanuit dat velen in Overijssel zich ook voor deze doelen zullen inzetten. Dit coalitieakkoord
legt de basis voor ons aanbod aan het rijk om op vele fronten samen te investeren in Overijssel!
&Overijssel! 5
6 &Overijssel!
Inhoudsopgave
&Overijssel! 3
1 Kwaliteit van de leefomgeving 9
2 Impuls voor werk 11
3 Mobiliteit 13
4 Natuur en duurzaamheid 15
5 Water 17
6 Sociale infrastructuur en cultuur 19
7 Daadkrachtig bestuur 21
8 Aan de slag 23
Financiële paragraaf 25
&Overijssel! 7
8 &Overijssel!
1 Kwaliteit van de leefomgeving
Overijssel wordt een nog mooiere omgeving om in te wonen en te werken. In binnen- en buitenland
staat Overijssel bekend als gebied van aantrekkelijke en dynamische steden in een prachtig
landschap.
Integrale aanpak bij ruimtelijke projecten
Ten opzichte van de rest van Nederland heeft Overijssel veel ruimte te bieden. Toch is de ruimte
schaars en willen we de kwaliteit van onze leefomgeving verder versterken. Bij grote regionale
projecten is het belangrijk om verschillende disciplines te verbinden. Vaak hangen aspecten als
waterhuishouding, landschap, natuur, wonen, bedrijvigheid en mobiliteit sterk met elkaar samen. Bij
zulke projecten staan wij in voor een integrale aanpak, waarbij op al die deelgebieden gezamenlijk
een zo goed mogelijk resultaat wordt behaald.
Grote integrale projecten waar wij ons aan verbinden zijn:
· Aanpak van de stationsomgevingen van Oldenzaal/Hengelo, Almelo, Deventer en Zwolle/Kampen
· IJsseldelta
· Gebiedsontwikkeling Luchthaven Twente en omgeving
· Gebiedsontwikkeling Nijverdal/Koninklijke Ten Cate
· Gebiedsontwikkeling A1-corridor
· Gebiedsontwiikkeling Vriezenveen Zuid-Oost
We maken een omgevingsvisie, die krachtig richting geeft aan de ruimtelijke ontwikkeling in
Overijssel en tegelijkertijd aan gemeenten ruimte biedt voor locale keuzes. We bundelen de
afzonderlijke plannen voor ruimte, water, milieu en verkeer in één integrale Omgevingsvisie
Overijssel. Door één omgevingsverordening te maken, dragen we bij aan verdere
ontbureaucratisering en deregulering. Mede naar aanleiding van klimaatverandering en sociaal-
economische trends geeft de omgevingsvisie antwoord op de volgende beleidsvragen: ruimtelijke
kwaliteit, de verschillende ontwikkelingssnelheden binnen de provincie, de relatie tussen mobiliteit
en sociaal-economische ontwikkeling, problemen in het stedelijk leefmilieu, de wisselwerking stad-
platteland, wonen en werken in het landschap, de toekomst van de landbouw, duurzaam
energiegebruik, genieten van water met droge voeten en de kwaliteit van natuur en landschap.
We gaan door met onze samenwerking met gemeenten en andere partners in het Atelier Ruimtelijke
kwaliteit, het programma Ruimtelijke kwaliteit en het programma Reanimatie industrieel en
agrarisch erfgoed. De risicokaart gebruiken we voor het maken van een omgevingskaart.
Wonen en werken in Overijssel
Ons doel is dat Overijssel zowel in de stad als op het platteland een hoogwaardig woon- en
werkklimaat biedt.
We blijven voortgaande woningbouwproductie in Overijssel stimuleren, mede door inzet van de
regeling Bouwimpuls. De aandacht komt daarbij steeds meer te liggen op geschiktheid voor
doelgroepen als ouderen en starters (betaalbare woningen!) in het landelijk gebied, statushouders
en dak- en thuislozen. Ook de bestaande woningvoorraad heeft in dit opzicht onze aandacht.
Gemeenten hebben de ruimte om woningen in kleine kernen, dorpen en buurtschappen te bouwen,
voor locale behoefte. In buurtschappen moet woningbouw de ruimtelijke kwaliteit en de
landschappelijke structuur altijd versterken.
&Overijssel! 9
We dragen bij aan het stedelijk woonklimaat via het lopende Grote Steden Beleid (GSB), diverse
acties in dit coalitieakkoord en de inzet van onze reguliere taken. Verder concentreren we ons de
komende periode op:
· ondersteuning van multifunctionele voorzieningen in achterstandswijken via een doorontwikkeling
van het Kulturhusconcept (als bijdrage aan de wijkaanpak van gemeenten en het Rijk)
· een tiental door de stedelijke netwerken geselecteerde boegdbeeldprojecten.
In trendstudies en kennisateliers werken we samen met de steden toe naar de evaluatie van het
GSB in 2009. We gaan uit van voortzetting van het GSB na 2009, maar zullen dan bezien welke
aanpassingen gewenst zijn in inhoud en methodiek.
Wij geven ruimte aan de eigen groei van lokaal gewortelde bedrijven op lokale bedrijventerreinen.
Voor die bedrijven kan uitbreiding van lokale bedrijventerreinen worden toegestaan op basis van
een kwantitatief en kwalitatief bedrijventerreinenplan dat de gemeente heeft afgestemd met haar
buurgemeenten. Voorwaarde is altijd goede landschappelijke inpassing en ruimtelijke kwaliteit,
waarbij een advies van het Atelier Ruimtelijke Kwaliteit door de gemeente wordt meegewogen.
Het `aard en schaal'-criterium uit het Streekplan wordt in de nieuwe Omgevingsvisie vervangen door
een kwalitatieve benadering. Tot dat moment hanteren wij als interpretatie dat er geen
kwantitatieve beperking geldt voor de bedrijventerreinen van de vijf grote steden in stedelijke
netwerken en de streekcentra Steenwijk en Hardenberg. Voor de kleine kernen hanteren wij een
beperking tot 0,5 ha voor een bedrijf; voor de grotere kernen geven wij ruimte tot in principe 1 ha;
voor grotere kernen met extra werkgelegenheidsfunctie tot in principe 2 ha. Voor verplaatsingen ter
verbetering van de leefomgeving, overlastbeperking en revitalisering of herstructurering geldt geen
beperking in omvang. De kwaliteitswinst van deze verplaatsingen dient uiteraard wel inhoudelijk te
worden onderbouwd.
Vitaal landelijk gebied
Aan de combinatie van landbouw en natuur danken we de bijzondere kwaliteit van het landschap
van Overijssel. Die combinatie versterken we door kansen voor de landbouw te scheppen, te
investeren in natuur en ruimte te creëren voor water. Om hierbij concrete resultaten te blijven
boeken, zetten we de samenwerking met gemeenten en waterschappen door via gebiedsgericht
werken (GGW).
Een vitaal landelijk gebied vraagt naast innovatie van de landbouwsector ook om de ontwikkeling
van nieuwe economische dragers in het landelijk gebied en versterking van de vitaliteit van kleine
kernen. Met ruimtelijke kwaliteit en landschappelijke inpassing als voorwaarde willen we daarom
ruimte bieden aan paardenhouderijen, zogenaamde knooperven en grotere wooneenheden t.b.v.
mantelzorg. Het beleid voor hergebruik van vrijkomende agrarische gebouwen en onze inzet om
ontsierende bebouwing te vervangen zetten we door.
Toekomst voor de landbouw vraagt ontwikkelingsruimte voor boerenbedrijven. De regeling voor
jonge boeren verlengen we met 4 jaar. De nieuwe Omgevingsvisie Overijssel zal agrariërs ruimte
bieden voor grotere bouwblokken, ook ten behoeve van dierenwelzijn.
In de reconstructiegebieden blijven we verplaatsingen van intensieve veehouderij stimuleren. Om
ongerechtvaardigde ongelijkheid te voorkomen stellen we een aantal faciliteiten ook beschikbaar
buiten de reconstructiegebieden. Daarbij brengen we een aantal verschillende regelingen onder een
noemer, zoals vitaliteit kleine kernen en stimulering Kulturhusen.
Kulturhusen leveren een grote bijdrage aan vitale kernen in het landelijk gebied. Wij blijven aan
startinvesteringen bijdragen. De exploitatie van Kulturhusen vinden we vervolgens een lokale
verantwoordelijkheid. Verdere ontwikkeling van de formule is nodig, onder meer om een duurzaam
sluitende exploitatie makkelijker mogelijk te maken.
Ruimte voor de natuur staat soms op gespannen voet met wonen en werken op het platteland.
Zinvolle combinaties zijn echter mogelijk door de verdere ontwikkeling van `groene en blauwe
diensten', d.w.z. een vergoeding aan agrariërs en landgoedeigenaren voor landschapsbeheer, en het
samengaan van landbouwactiviteiten met waterfuncties, recreatie en toerisme. De regeling voor
`groene en blauwe diensten' wordt geëvalueerd.
10 &Overijssel!
2 Impuls voor werk
Werk is belangrijk om mee te doen aan de samenleving. De werkgelegenheid ontwikkelt zich voor-
spoedig in Overijssel, maar in Twente blijft de werkgelegenheid voor specifieke groepen op de
arbeidsmarkt achter. De werkgelegenheid wordt deels (inter-)nationaal bepaald.
Op (boven-)regionale schaal gaat het om vestigingsfactoren als bereikbaarheid, gekwalificeerd
personeel, kwaliteit van de leefomgeving en (culturele) voorzieningen.
Essentieel voor de versterking van de regionale economische structuur is het samenbrengen van
innovatief vermogen, creatief ondernemerschap en kennisintensieve maakindustrie. In clusters van
bedrijven en kennisinstellingen ontstaan netwerken, die kansen oppakken voor nieuwe processen,
producten en markten. De provincie stimuleert dit soort verbindingen.
We geven ruimte aan de ontwikkeling van bedrijvigheid. We benutten onze strategische ligging
tussen de Randstad en het (inter-)nationale achterland en de toeristische aantrekkingskracht van
Overijssel.
Bedrijven, kennisinstellingen en arbeidsmarkt
Wij concentreren onze inzet op die clusters die het meest bijdragen aan de werkgelegenheid. In de
kennisintensieve maakindustrie zijn productvernieuwingen essentieel. Creativiteit (en de creatieve
industrie) zien wij dan ook als een van de dragers van de regionale economie.
Wij geven voorrang aan de snelle start van de projecten uit de Innovatieroute Twente. Het
Kennispark Twente ondersteunen we als middel om bedrijvigheid en kennis bij elkaar te brengen.
We zetten de Innovatieagenda Oost-Nederland (`Pieken in de delta') met kracht voort. Samen met
Gelderland steunen we de ontwikkeling van de Triangle, waarin de universiteiten Twente,
Wageningen en Nijmegen met het bedrijfsleven samenwerken op de speerpunten technologie,
gezondheid,en voeding.
De motor van de economische ontwikkeling zijn de ondernemers in het MKB die kennis omzetten in
productie. Door startende en groeiende ondernemers te faciliteren versterken we de regionale
economische dynamiek. De aansluiting van jongeren op het werkaanbod is hét knelpunt voor
ondernemers én voor het perspectief van de jeugd. We ondersteunen die aansluiting met leer-,
werk- en stageplaatsen. Daarbij hebben we aandacht voor het aanbod aan hoger opgeleiden én voor
het realiseren van kansen voor minder hoog opgeleiden.
Om de rol van jongeren in innovatie en productie te ondersteunen, zorgen we samen met bedrijven
en kennisinstellingen voor een aantal nieuwe lectoraten en leerstoelen. Deze zijn gericht op
maatschappelijke vraagstukken zoals gebiedsontwikkeling en startende ondernemingen.
Herstructurering bedrijventerreinen
Ons doel is ondernemers een zo goed mogelijk vestigingsklimaat te bieden. In Overijssel zijn veel
verouderde bedrijventerreinen, die opgeknapt moeten worden om een goed alternatief te blijven
voor uitbreiding met nieuwe bedrijventerreinen. Omwille van de kwaliteit van de leefomgeving
kunnen verouderde bedrijventerreinen soms een nieuwe functie krijgen.
De aanpak van verouderde bedrijventerreinen is primair een taak van gemeenten en bedrijven.
Echter, veel projecten overstijgen de schaal van de gemeente, zowel wat betreft omvang als
complexiteit. Het tempo van herstructureringen ligt daardoor te laag. De provincie speelt een
sleutelrol in de (boven)regionale markt van vraag en aanbod van bedrijventerreinen. Vanwege de
verschillende provinciale beleidsdoelen die hiermee gemoeid zijn investeren wij de komende periode
in het stimuleren van herstructurering. Om grotere projecten vlot te kunnen trekken verhogen we
het maximumbedrag van de huidige subsidieregeling.
&Overijssel! 11
Recreatie en toerisme
Beleving is bij recreatie en toerisme de trend. De landschappelijke waarde en stedelijke kwaliteit van
Overijssel bieden volop kansen. De provincie ondersteunt de verdere ontwikkeling van
streekgebonden cultuur als onderdeel van het toeristisch product. We dragen bij aan fiets- en
wandelpaden, paarden-, mountainbike- en vaarroutes. We scheppen ruimtelijke mogelijkheden voor
verbetering van de kwaliteit van de verblijfsaccommodaties.
Creatieve ondernemers werken met verschillende aanbieders samen aan arrangementen, die de
belevingswaarde voor de toerist vergroten. Deze arrangementen trekken bezoekers naar
landgoederen, agrariërs, winkels en toeristische attracties, die ieder hun bijdrage leveren aan de
beleving van Overijssel. Wij ondersteunen dit soort verbindingen. De provincie ondersteunt ook de
ontwikkeling van het `merk Overijssel' en de verschillende regionale `merken' daarbinnen. Het
Gelders-Overijssels Bureau voor Toerisme zal hiertoe nadrukkelijker moeten samenwerken met de
Regionale Bureaus voor Toerisme.
12 &Overijssel!
3 Mobiliteit
De economische ontwikkeling van Overijssel gaat gepaard met meer mobiliteit. Mensen moeten in
staat zijn zich zo vrij, snel en veilig mogelijk te verplaatsen. De uitdaging is om te zorgen voor een
goede landschappelijke inpassing van infrastructuur en bovendien zo min mogelijk schade aan
milieu en luchtkwaliteit.
Wegverkeer
Op een aantal plekken in Overijssel loopt het verkeer te stroef. Door forse investeringen realiseren
we komende jaren belangrijke verbeteringen in het wegennet in Overijssel. Voor de aanpak van
knelpunten op het rijkswegennet zetten we ons in om de benodigde rijksmiddelen versneld bijeen te
krijgen. Voor die versnelling zijn we bereid tot voorfinanciering en het besluitvormingsproces te
organiseren.
We verbinden ons aan:
· Snelle start van de aanleg van het wegdeel van Zwolle richting Raalte
· Opwaardering van de N35 tot een 2x2 strooks autoweg tussen Zwolle en Almelo
· Opwaardering van de N340 Zwolle Ommen richting een 2x2 strooks autoweg
· Een 2x1-rijstrook 100km/h-weg N18 van Enschede tot Varsseveld
· Verbetering van aansluitingen van provinciale wegen op de A1 en de A28
· Aanpak door het rijk van de opwaardering van de N50 tot een A50
· Aanpak door het rijk van de aanleg 2x3 stroken op de A1 en de A28.
· Versnellen van de rondweg Stadshagen ten behoeve van de ontsluiting van Zwartewaterland
In deze projecten nemen wij de extra kosten voor verbetering van de verkeersveiligheid mee.
Bovendien ontwikkelen we met partners als gemeenten en politieregio's een breed programma voor
vergroting van de verkeersveiligheid. We hebben investeringen buiten beschouwing (pm) gelaten,
die voortvloeien uit het Provinciale Verkeers- en Vervoers Plan (PVVP)/Dynamische beleidsagenda
voor na 2011.
Openbaar vervoer
Ons doel is zoveel mogelijk mensen mobiliteit te bieden en bovendien landschap en luchtkwaliteit te
beschermen. Daarom versterken we het openbaar vervoer in Overijssel door:
· Hoogwaardig Openbaar vervoer Zwolle-Kampen
· Ruimtelijke en economische ontwikkeling van de stationsomgevingen van Zwolle en Kampen in
verband met de aanleg de Hanzelijn.
· Verkennen van verbetering traject Zwolle-Emmen en Twente-Emmen.
· Aanpak stationsomgevingen (incl. fietsenstallingen)
· Invoeren van een kwartier-busdienst in Deventer
· Aansluitingen in openbaar vervoer verbeteren en laagdrempeliger maken van regiotaxi
· Actuele reisinformatie bij haltes
Daarnaast zorgen we ervoor dat het voor reizigers herkenbaar wordt voor welk openbaar vervoer de
provincie Overijssel verantwoordelijk is. In de nieuwe concessieverleningen vanaf 2009 zullen we
verdere beperking van de uitstoot van het busvervoer realiseren. Ter voorbereiding starten we
proeven met alternatieve brandstoffen. We experimenteren met gratis openbaar vervoer voor
specifieke doelgroepen als jeugd en ouderen bij enkele culturele of sportieve evenementen.
&Overijssel! 13
Goederenvervoer over water
We bevorderen de bereikbaarheid van economische centra in Overijssel via het water. We zetten in
op
· Twentekanaal, goed bevaarbaar voor tenminste 3 laags containervaart;
· IJsselmeer, Ketelmeer en IJssel, goed bevaarbare vaarroutes voor de "shortsea"-vaart, die
moeten worden opgenomen in het Trans Europese Netwerk;
· Goede ontsluiting van de Zuiderzeehaven bij Kampen.
Fietsen
Fietsen maken we aantrekkelijker. Dit doen we door investeringen in fietssnelwegen en paden,
beveiligde stallingen bij knooppunten van openbaar vervoer en veilige oversteekplaatsen op
provinciale wegen voor schoolgaande kinderen. We richten een fietsplatform op om kennis van
verschillende partners te bundelen. We zoeken afstemming met het fietsplatform dat de provincie
Gelderland opricht.
14 &Overijssel!
4 Natuur en duurzaamheid
Overijssel als een groene, duurzaam schone provincie. Dat is onze ambitie. Sociaal-economische
ontwikkeling in een kwalitatief goede leefomgeving. Inzetten op duurzaamheid is dus
vanzelfsprekend. Duurzaamheid is de groene draad van dit coalitieakkoord. Het gaat daarbij om de
speerpunten van `Investeren in duurzaam Overijssel': energie en klimaat, veilige en gezonde
leefomgeving, duurzaam ondernemen, biodiversiteit, innovatie en voorlichting en educatie.
Groene alliantie voor duurzame energie
Samen met een groot aantal partners uit bedrijfsleven, kennisinstellingen en andere overheden
sluiten we een energiepact Overijssel. Gezamenlijk stellen we een lange termijn perspectief op voor
een innovatieve en duurzame energievoorziening in Overijssel. Doel van dit pact is een substantiële
reductie van schadelijke uitstoot. Voorbeelden van acties van verschillende partners in dit
energiepact zijn:
· Demonstratiepark duurzame (bio-)energie
· Warmteterugwinning in de tuinbouw met ontwikkeling van "de kas als energiebron"
· Extra impuls energiewinning uit afval
· Energiebesparing in bestaande bouw, met eigenaren als gemeenten, corporaties, bedrijven en
financiers.
· Duurzame logistiek, met vooraanstaande logistieke bedrijven
· Decentrale energievoorziening in wijken
· Betrekken van burgers door energiebesparingsacties
· Verduurzaming van de verlichting van provinciale wegen
Door enkele pilots met bussen op alternatieve brandstoffen bereiden we ons voor op een
grootschalige verduurzaming van het busvervoer bij de nieuwe concessieverlening in 2009. We
onderzoeken de mogelijkheden van uitbreiding van het distributienetwerk van alternatieve
brandstoffen omwille van een doorbraak in het gebruik van deze brandstoffen. De provincie beproeft
in haar eigen wagenpark eveneens auto's op alternatieve brandstoffen.
Bij de actualisatie van de vergunningen van alle bedrijven leggen we accent op energiebesparing.
Bovendien maken we met de grootste energieverbruikers in hun vergunningen afspraken over
duurzaam energieverbruik.
Naleving en handhaving
We geven bedrijven vertrouwen waar mogelijk en treden duidelijk op waar nodig. Veel Overijsselse
ondernemers zien het belang van milieuregelgeving. Door goede voorlichting bevorderen we
nalevingsgedrag. We zullen sterker dan voorheen verschil maken tussen bedrijven met een positief
milieugedrag, waar we minder gedetailleerd regelen en toezicht houden, en bedrijven waar we
milieu-inspanningen afdwingen door strakke voorschriften en nauwgezet handhaven.
Deregulering en vermindering van bestuurslasten blijft een speerpunt. We zoeken samenwerking
met Enschede en Zwolle voor het opzetten van een gezamenlijk loket voor de
omgevingsvergunning. Met Zwolle, Kampen, het Waterschap Groot-Salland en het ministerie van
VROM starten we een pilot voor een gezamenlijke uitvoeringsorganisatie voor de
omgevingsvergunning.
&Overijssel! 15
Sanering in uitvoering
We maken vaart met de uitvoering van het meerjarenprogramma bodemsanering. Na jaren van
studie en overleg realiseren we nu de aanpak van:
· Olasfaterrein in Olst
· Teerput in Vasse
Ernstig verontreinigde waterbodems en asbestverontreinigingen in de bodem zijn de afgelopen jaren
intensief aangepakt. Deze actieve aanpak zetten wij voort.
Investeren in natuur
Natuur zien wij als essentieel onderdeel van het landschap in Overijssel. De komende jaren
versnellen we onze investeringen in de ecologische hoofdstructuur (EHS) met een volledige
realisatie in 2018 als streefbeeld. Voor de robuuste verbindingen volgen wij de planning van het
Rijk. De EHS achten we van belang voor versterking van natuur en landschap, recreatie,
waterberging, bestrijding van verdroging en een aantrekkelijk woonmilieu. Door zelf een extra
investering aan te bieden willen we met het Rijk afspreken dat het zijn aandeel versneld bijdraagt.
Deze extra investeringen worden ingezet om verplaatsing van landbouwbedrijven mogelijk te
maken, waardoor agrariërs meer toekomstperspectief wordt geboden en de realisatie van de EHS
wordt versneld. Ook zetten we de toepassing van een revolving fund voort.
Bij het bepalen van de (bijgestelde) grenzen van de EHS en de robuuste verbindingen houden we
rekening met ecologische en economische overwegingen. Wij zetten niet in op onteigening ten
behoeve van natuur en bestrijding van verdroging. Met innovatieve oplossingen versterken we
gelijktijdig natuur, economische ontwikkeling en cultuur in de vorm van landgoederen.
Zo snel mogelijk laten we beheerplannen opstellen voor de zogenaamde Natura 2000-gebieden. Als
de Natura 2000-doelen onhaalbaar of onbetaalbaar blijken dan heroverwegen wij onze inzet voor
deze gebieden.
Door extra investeringen versnellen we het `behoud door ontwikkeling' van de nationale
landschappen Noord-Oost Twente en IJsseldelta. We dagen het Rijk uit om ook zijn aandeel versneld
te leveren.
16 &Overijssel!
5 Water
We koesteren de waarde van water voor ons landschap. De Overijsselse rivieren kunnen bij hoog
water echter een bedreiging zijn voor vele Overijsselaars. Bovendien hebben we voor natuur,
recreatie en landbouw voldoende water nodig van goede kwaliteit. Klimaatverandering stelt ons nu,
maar ook op langere termijn, voor grote uitdagingen.
Waterveiligheid
Alle inwoners moeten voldoende beschermd zijn tegen hoog water. Technische oplossingen als
dijkversterking zijn niet afdoende. De rivier moet ruimte krijgen voor variaties in de waterafvoer. De
bescherming tegen water verweven we met doelen op het gebied van natuur, werkgelegenheid,
landbouw, mobiliteit en ruimtelijke kwaliteit. Een samenhangende aanpak is bij waterprojecten het
devies. Wij verbinden ons aan:
· Ruimte voor de IJssel door de volgende projecten:
Hoogwatergeul bij Kampen (IJsseldelta);
Dijkverlegging Westerholte;
Olster Uiterwaarden;
Keizers- en Stobbewaarden (Deventer)
Bolwerksplas, Worp en Ossenwaard (Deventer)
Scheller en Oldeneler Buitenwaarden (Zwolle)
· Ruimte voor de Vecht/Regge door:
Rivierverruiming en dijkverbetering, met behoud en versterking van het unieke
landschappelijke karakter van laaglandrivier met aantakking van meanders, geulen en
hanken.
Waterveiligheid is een belangrijke factor voor de nieuwe Omgevingsvisie Overijssel en bepaalt mede
de locatie van nieuwe woon- en werkgebieden.
Waterkwaliteit
Wij zetten in op verbetering van de waterkwaliteit. De kwaliteit van het water is van belang voor
natuur en landbouw, maar ook voor de mens vanwege drinkwatervoorziening en recreatie. Wij
zetten ons binnen de voorwaarden van de Kaderrichtlijn Water in voor verbetering van de
waterkwaliteit. Aangezien het in de aard van water ligt om van hoog naar laag te stromen kunnen
we niet anders dan hierbij in een stroomgebied samen werken. Dit betekent een duidelijke
taakverdeling met de waterschappen, maar ook effectieve samenwerking met onze (Duitse) buren.
We leggen de focus op het afstemmen van normen en kaders op het gebied van water, natuur,
milieu en ruimtelijke ordening.
Wij garanderen een goede kwaliteit drinkwater voor alle Overijsselaars. Daarom behouden wij ons
aandeel in waterbedrijf Vitens. Daarbij streven we een maatschappelijk verantwoord dividend na.
Genieten van water
Naast de technische en soms bedreigende aspecten van waterbeheer hebben we steeds meer oog
voor de schoonheid van water. Water in Overijssel versterkt de ruimtelijke kwaliteit en is daarom
een belangrijke factor in onze visie op de omgeving. In veel projecten biedt water ook economische
waarde. In bestaande overleggen agenderen we de multifunctionele inzet van water.
&Overijssel! 17
18 &Overijssel!
6 Sociale infrastructuur en cultuur
Kwaliteit van leven staat of valt met hoe verschillende mensen, oud en jong, traditioneel en modern,
van oorsprong Overijssels of met andere wortels met elkaar omgaan in onze samenleving.
Samenleven ontstaat door de actieve participatie van mensen aan gezamenlijke activiteiten. Door
daaraan mee te doen en elkaar bij te staan (`noaberschap') integreren mensen van alle gezindten en
achtergronden in de Overijsselse samenleving, allochtonen en autochtonen.
Mensen zijn zelf mede verantwoordelijk voor de kwaliteit van hun samenleving. Overheden moeten
garant staan voor de randvoorwaarden waardoor mensen hun verantwoordelijkheid ook kunnen
nemen. Veel sociale en culturele voorzieningen zijn vooral locaal van aard. De provincie is er voor
regionale voorzieningen.
Toekomst voor de jeugd
We verbeteren de kwaliteit van de jeugdzorg door een aanpak die de maatschappelijke kansen van
jeugdigen en jongeren daadwerkelijk vergroot. We beperken de wachttijd. In 2007 stellen we geen
extra middelen ter beschikking, maar zoeken met onze partners naar (onorthodoxe) verbeteringen
in de hele keten van de jeugdzorg, waarbij de zorg zowel efficiënter als beter wordt. De winst
zoeken we in innovaties in de samenwerking met betrokken partners als gemeenten, zorgkantoren
en zorginstellingen. Vanaf 2008 investeren we in deze (onorthodoxe) verbeteringen.
Beperking van de wachttijden en optimale kansen voor onze jeugd begint met voorkomen dat
kinderen in de problemen raken. In een programma Jeugd en Gezin werken we met gemeenten en
Rijk samen aan vroegsignalering en opvoedingsondersteuning. Hiertoe voeren we in alle Overijsselse
gemeenten een digitaal vroegsignaleringssysteem in. De ontwikkeling van Centra voor Jeugd en
Gezin ondersteunen we actief.
Senioren, vrijwilligers en sport
Gemeenten zijn primair verantwoordelijk voor de kwaliteit van de sociale infrastructuur en lokale
voorzieningen. Voor voorzieningen en projecten die de slagkracht van gemeenten te boven gaan, zal
de provincie zich inzetten. Om te voorkomen dat provincie en gemeenten elkaar voor de voeten
lopen, kiezen we voor een scherpe taakafbakening door onze inzet naast jeugd te concentreren op
senioren, vrijwilligers en sport. Participatie en integratie zijn onze leidraad bij de volgende acties:
· Investeren in randvoorwaarden voor de deelname van senioren in de samenleving (wonen,
versterking openbaar vervoer en regiotaxi, ruimte voor mantelzorg, stimuleren vrijwilligerswerk
door senioren, sport, culturele voorzieningen en evenementen, recreatie en toerisme)
· Versterking van sportinfrastructuur (revolving fund sportaccommodaties, ruimte voor
ongeorganiseerde sportbeoefening, breedtesport)
· Goede en meer ondersteuning van vrijwilligers (waaronder ook investeringen in multifunctionele
centra zoals Kulturhusen en aandacht voor mantelzorgers, hospices/palliatieve zorg)
Wij geven een extra impuls aan sportaccomodaties in Overijssel. Gemeenten kunnen hiervoor een
eenmalige bijdrage van 5 euro per inwoner tegemoet zien, toe te voegen aan investeringen van
gemeenten en particuliere initiatieven. Gemeenten kunnen deze bijdrage uiteraard in gezamenlijke
bovenlokale projecten investeren.
&Overijssel! 19
Cultuur
Wij waarborgen de aanwezigheid van een basisinfrastructuur van culturele voorzieningen door
ondersteuning van (boven-)regionale musea, podia, festivals en steunfuncties: de Fundatie/
Nijenhuis, Orkest van het Oosten, Nationale Reisopera, Introdans, Overijsselse poppodia en
jeugdtheater. Cultuureducatie, streekcultuur en het vernieuwingsproces van de bibliotheken horen
daar bij.
Wij stimuleren cultuur in relatie tot de ontwikkeling van creatieve industrie en als impuls voor
gebiedsontwikkeling en ruimtelijke kwaliteit. We investeren extra in enkele beeldbepalende culturele
evenementen, die aansluiten op het specifieke karakter van onze provincie, zoals een
landgoederenfestival met (inter-)nationale uitstraling, "Onweerstaanbaar Overijssel".
We investeren in een versneld programma voor het inlopen van achterstand in de restauratie en
revitalisering van monumenten als industrieel, cultureel en agrarisch erfgoed en kerkgebouwen.
20 &Overijssel!
7 Daadkrachtig bestuur
Een daadkrachtig, herkenbaar en klantgericht openbaar bestuur is nodig voor het bereiken van onze
ambities. De rol van de provincie is voor veel burgers niet duidelijk. Inwoners van Overijssel hebben
te weinig inzicht gehad in besluiten of projecten die op provinciaal niveau spelen. Terwijl die
besluiten en projecten grote invloed op de kwaliteit van het leven in Overijssel hebben.
Onze visie is dat onze rol als middenbestuur gericht is op praktische samenwerking met burgers,
bedrijven, kennisinstellingen, gemeenten, waterschappen en andere maatschappelijke organisaties,
ieder vanuit eigen verantwoordelijkheden en kwaliteiten. Samenwerking begint bij de inhoudelijke
visie op patronen in de maatschappij: Welke betekenis hebben die? Welke agenda vormen we op
grond daarvan samen met onze partners?
Vervolgens is doorzettingskracht nodig om gezamenlijke projecten gerealiseerd te krijgen. We
vormen `vitale coalities' waar samenwerking de doorslag kan geven. Niet volgens een vastgeroest
stramien van taken, bevoegdheden en ingewikkelde bureaucratie, maar met arrangementen die het
best aansluiten op de maatschappelijke uitdaging waar het om gaat. We beperken ons niet tot regie.
We participeren in de realisatie van projecten.
We hechten aan onze waarborgfunctie via (inter-bestuurlijk) toezicht, handhaving en andere
wettelijke bevoegdheden. We geven anderen zoveel mogelijk ruimte om hun verantwoordelijkheden
zelf in te vullen. Maar waar (boven-)regionale belangen in het geding zijn, kiezen we als provincie
nadrukkelijk profiel en treden we strak op. We durven te confronteren op punten die de
kernwaarden van onze provincie raken.
Heroriëntatie
We heroriënteren ons op wat de provincie zelf doet en wat we aan gemeenten of andere instellingen
kunnen overlaten. Bij de begroting 2008 zullen we een aantal kleine subsidieregelingen beëindigen,
overdragen of hergroeperen, waarvan de (boven-)regionale betekenis beperkt en/of de provinciale
bijdrage relatief klein is,. We denken onder meer aan de regeling integrale veiligheid, het fonds
bedrijfsverplaatsingen, het bundelen van diverse regelingen rond wonen, diverse regelingen rond
sociale infrastructuur en sociale actie dan wel het inzetten van bestaande adviescommissies en
steunfuncties bij het toedelen van middelen voor onder meer cultuurbereik en armoedebeleid.
Herkenbaar voor de burger
In onze communicatie naar de media en burgers laten we duidelijker zien wat wij doen. We tonen
profiel, daadkracht en lef. Inhoudelijke maatschappelijke debatten over provinciale thema's blijven
we stimuleren via het Debatcentrum Overijssel en het nieuwe Overijssels Trendbureau. Beide staan
open voor samenwerking en medegebruik door onze partners. Het programma 2007 van het
Trendbureau zullen we vaststellen in overleg met die partners. We denken hierbij aan de volgende
onderwerpen: sociaal-economische uitval, effecten van klimaatverandering, sociaal-economische
verschillen in de ontwikkeling van regio's, ontwikkeling van de zorgvraag.
Daarnaast stellen we burgers in staat inhoudelijk bij te dragen aan belangrijke projecten,
bijvoorbeeld door beleidsalternatieven aan te dragen. Burgerparticipatie wordt een gangbaar
onderdeel van ons beleid. Daarbij maken we van tevoren duidelijk hoe we de bijdrage van burgers
benutten. Bovendien koppelen we terug over wat er met die inbreng gedaan is en waar het toe
geleid heeft.
&Overijssel! 21
Dienstverlening: overtref verwachtingen
Ons doel is een uitmuntende dienstverlening aan burgers en tal van organisaties waar wij zaken
mee doen. Samen met Overijsselse gemeenten richten we één fysiek en elektronisch overheidsloket
op voor alle diensten van de overheid (via het D!mpact-project). Door slimme ICT en inrichting van
processen sluiten we aan op de behoeften van verschillende burgers, bedrijven en andere
instellingen.
De gemeente is in onze ogen de eerst aangewezen plek als loket voor de burger. Dat kan ook voor
provinciale diensten gelden. Hiertoe zijn forse investeringen nodig in digitalisering van
vergunningen, subsidies, dossiers etc. Om desinvesteringen en langs elkaar heen werkende
systemen te voorkomen, doen wij alles samen met gemeenten en in afstemming met andere
provincies. We zetten ICT-mogelijkheden ook in bij verdere deregulering en ontbureaucratisering.
Resultaat door samenwerking
In verschillende, innovatieve arrangementen geven we vorm aan samenwerking met Overijsselse
partners als gemeenten, waterschappen, bedrijven en kennisinstellingen. Voorbeelden zijn het
Innovatieplatform Twente, het Atelier Ruimtelijke kwaliteit, gebiedsgericht werken, samenwerking
bij trendstudies en `shared services'.
Gebiedsgericht werken (GGW) zetten we met kracht voort. Door met gemeenten gebiedsgericht
samen te werken zorgen we ervoor dat de vele verschillende acties ten behoeve van een vitaal
landelijk gebied elkaar versterken. Op basis van de uitkomsten van de onlangs gehouden evaluatie
verbeteren we de aansluiting tussen de `frontoffice' en de lijnverantwoordelijkheden. We handhaven
de bestaande gebiedsindeling, maar we gaan flexibel om met het betrekken van aangrenzende
gemeenten. Om te benadrukken dat wij echt als partners van gemeenten en waterschappen aan de
gebiedsoverleggen deelnemen, zal wat ons betreft een onafhankelijk voorzitter deze overleggen
voorzitten.
Ook met stedelijke netwerken zetten we onze samenwerking (GSB) voort door gezamenlijk
strategische agenda's per stedelijk netwerk op te stellen. Deze strategische agenda's bevatten de
projecten met (boven-) regionale betekenis waar provincie en stedelijk netwerk samen in optrekken.
We werken met alle Overijsselse gemeenten graag samen, maar dit mag niet tot bestuurlijke drukte
leiden. Daarom geen overleggen en structuren zonder concreet te bereiken resultaat. Wij verbinden
ons wel aan de inhoudelijke samenwerking, onder meer in de vernieuwde samenwerking met
Twente aan de boegbeelden van de Twentse agenda. Indien aan de orde, zullen wij het Rijk laten
weten bereid te zijn de (provinciale) `plustaken' van de regio Twente weer voor onze rekening te
nemen.
Samenwerking met de provincie Gelderland is nodig om onze ambities te kunnen realiseren op het
gebied van innovatie, de ontwikkeling van de regio Stedendriehoek, grensoverschrijdende
samenwerking met Noordrijn- Westfalen, ruimte voor de rivier, toerisme en cultuur. Daarbij staan
we open voor nieuwe terreinen waar samenwerking kansen biedt. Bij parallelle belangen trekken we
samen op bij lobby-activiteiten in Den Haag en Brussel.
Voor het succes van ons maatschappelijk investeringsprogramma en ter ondersteuning aan de
doelen en belangen van onze partners in Overijssel versterken wij onze lobby-inzet in Den Haag en
Brussel.
Internationalisering
Aandacht voor de internationale omgeving (EU, Duitse buren, partners en kansen elders in Europa
of daarbuiten) is noodzakelijk om de doelen uit dit coalitieakkoord te bereiken. Onze partners in
Europa kiezen we zo doelgericht mogelijk. Op de terreinen veiligheid, mobiliteit, milieu, water,
natuur, economie en ruimtelijke ordening blijven we een initiatiefrijke en actieve rol spelen in de
grensoverschrijdende samenwerking met de Duitse deelstaten Noordrijn-Westfalen en Nedersaksen.
Op diverse terreinen is meer aandacht nodig voor de uitvoering van Brussels beleid. Ook zijn er
kansen voor beïnvloeding van EU-beleid. Door gerichte coalities met andere Europese regio's
kunnen we onze beïnvloedingskracht op voor ons belangrijke onderwerpen in Brussel vergroten.
22 &Overijssel!
8 Aan de slag
De ambities van dit coalitieakkoord zijn fors. Dit zal het uiterste vragen van bestuur, ambtelijke
organisatie en alle partners waar we mee samenwerken. Het gaat niet om geld alleen. Het gaat er
om onze middelen en kwaliteiten om te zetten in maatschappelijk effect. We vormen hiervoor `vitale
coalities' waarin we elkaars kwaliteiten aanvullen. We werken daarmee voorbij de grenzen van
individuele organisaties.
Onze ambitie vraagt om een doorontwikkeling van de bestuurlijke en ambtelijke sturing. Het nieuwe
college van Gedeputeerde Staten zal na zijn aantreden bepalen hoe de sturing en collegiale
samenwerking rond projecten wordt uitgewerkt. Ook ambtelijk zetten we in op het verstevigen van
de aansturing van programma's en projecten. We richten de organisatie daar op in. We versterken
onze interne expertise voor (ruimtelijke) ontwikkelingsprojecten onder meer door middel van
projectondersteuning. Daarnaast stellen wij een normering op voor de voorbereidingskosten bij
majeure investeringsprojecten.
Wij sturen de omvang van de ambtelijke organisatie door het limiteren van het personeelsbudget.
We dragen de directie op te zorgen voor maximale efficiency door het flexibel inzetten van de
formatie.
De directie zorgt in de loop van 2007/ 2008 voor het bijeenbrengen, stroomlijnen en fundamenteel
herontwerpen van de belangrijkste reguliere werkprocessen. Onze uitgangspunten zijn concentratie
op hoofdtaken, slank (`lean') organiseren vanuit ICT-kansen en klantgerichte dienstverlening. Het
gaat om: vergunningverlening, handhaving, subsidie-afhandeling (inclusief Europaloket),
gebiedsgericht werken en de interne processen op het gebied van inkoop, financieel en juridisch
advies en ICT-ondersteuning. Op de hiermee gemoeide formatie verwachten wij een
efficiencyvoordeel van minimaal 1,2 miljoen structureel. Deze ruimte zetten we in voor de
noodzakelijke versterkingen van de organisatie op de speerpunten van dit coalitieakkoord.
Investeringsagenda
Wij beschouwen de opbrengsten uit onze energie-aandelen als maatschappelijk vermogen dat wij
herinvesteren in duurzame voorzieningen voor de Overijsselse samenleving op het terrein van
fysieke, economische en sociale infrastructuur. Voor de komende collegeperiode hebben wij een
investeringsagenda opgesteld met de zes programmalijnen, zoals genoemd in de inleiding. De totale
omvang bedraagt ruim 450 miljoen aan investeringen en voorfinancieringen (dit betreft
rentelasten ten behoeve van een totaal bedrag van 50 miljoen voorfinanciering) .
De investeringsagenda wordt financieel gedekt door de groeiende ontwikkelingsreserve. De
ontwikkelingsreserve wordt daartoe opnieuw ingedeeld volgens de 6 programmalijnen van dit
coalitie-akkoord. Eerder gedane toezeggingen nemen we daar uiteraard in op.
Met de investeringsagenda verbinden wij ons aan de daadwerkelijke oplossing van een aantal
belangrijke maatschappelijke problemen. Dit betekent dat de provincie de doorslag wil geven in de
realisatie van een aantal grote projecten van (boven-)regionaal belang. We doen dat door initiatief
te nemen, projectcoalities te smeden en waar nodig extra middelen toe te voegen aan de inzet van
anderen. Dit gaat verder dan subsidiëring. We investeren financieel, bestuurlijk en organisatorisch
om die projecten tot een goed einde te brengen.
De bijgevoegde investeringsagenda is een voorlopig aanbod, dat voor de begroting 2008 zal worden
uitgewerkt. Het komend half jaar zullen wij onze samenwerkingspartners, rijk, gemeenten,
waterschappen, instellingen en bedrijven, actief benaderen om zich bij de projecten van deze
agenda aan te sluiten. Doel is dat alle onderdelen worden gedragen door krachtige coalities, met
voldoende capaciteit en middeleninzet, mede door benutting van rijksmiddelen en Europese
&Overijssel! 23
fondsen. In sommige gevallen zijn extra investeringstoezeggingen nodig van andere overheden. Wij
dagen hen daartoe uit.
In voorkomende gevallen zullen wij voorfinanciering aanbieden om investeringen van partners te
kunnen vervroegen. Binnen de verschillende programmalijnen kunnen ook `revolving' constructies
worden toegepast, waarbij een geïnvesteerd bedrag na realisatie van het project terugvloeit en
opnieuw kan worden ingezet.
Voortgang is voor ons essentieel. Jaarlijks passen we de verdeling van middelen aan naar aanleiding
van de voortgang en inhoudelijke ontwikkeling van projecten. Als bij bepaalde projecten
onvoldoende zicht op feitelijke realisatie ontstaat, dan zullen wij de nu aangegeven inzet
heroverwegen. We hanteren een dynamische investeringsagenda, waarbinnen prioriteiten kunnen
worden verschoven naar kansrijkere projecten. Bij de jaarlijkse bijstelling zullen eventuele extra
vermogensopbrengsten leiden tot extra inzet binnen de investeringsagenda.
24 &Overijssel!
Financiële paragraaf
Ontwikkelingsreserve
De Ontwikkelingsreserve wordt ingezet voor de dekking van de Investeringsagenda. De inkomsten
van deze reserve begroten wij als volgt:
Prognose inkomsten Ontwikkelingsreserve alle bedragen x 1.000,--
2007 2008 2009 2010 2011
Reeds gestort in Ontwikkelingsreserve per november 2006 132.000
Verwachte meeropbrengst dividend Essent t.o.v. reguliere
begroting, geoormerkt als storting in de Ontwikkelings-
reserve 42.000 32.000 32.000 32.000 32.000
Eenmalige extra dividenduitkering 112.000
Afromen vermogensoverschotten door het Rijk pm pm pm pm
Vrijval reserve achtergestelde lening Essent ten gunste van
de Ontwikkelingsreserve 39.200
Cumulatieve inkomsten Ontwikkelingsreserve 132.000 325.200 357.200 389.200 421.200 453.200
De tabel laat zien dat de ruimte in de Ontwikkelingsreserve de komende jaren groeit tot ruim 450
miljoen. In de dynamische investeringsagenda is dit bedrag voorlopig toegewezen aan
investeringsprojecten in de zes nieuwe programmalijnen. Definitieve bestemming vindt jaarlijks
plaats bij de perspectiefnota en de begroting.
Projecten uit de investeringsagenda voorzien in ruim voldoende mate ook in rijksdoelen. Wij gaan er
daarom van uit dat met het Rijk overeenstemming kan worden bereikt over de voorgenomen
`afroming provinciale vermogensoverschotten' ten behoeve van de realisatie van rijksdoelen uit het
Regeerakkoord.
Actualisatie budgettair perspectief
Het budgettaire perspectief is voor het laatst bepaald bij de vaststelling van de begroting 2007 in
november 2006. Dit perspectief wijzigt als gevolg van:
· het vrij beschikbare saldo van de jaarrekening 2006;
· recente besluitvorming door Provinciale Staten;
· doorwerking moties/amendementen die zijn aangenomen bij de begroting 2007;
· het toevoegen van de jaarschijf 2011;
· autonome ontwikkelingen: onverwachte/onvoorziene, onontkoombare en onuitstelbare
ontwikkelingen buiten onze invloedsfeer.
&Overijssel! 25
Per saldo resulteert voor de komende jaren de volgende ruimte:
Saldi begroting/meerjarenraming alle bedragen x 1.000,--
algemene
reserve 2007 2008 2009 2010 2011
Totaal financiële ruimte peildatum februari 2007: d.w.z.
gereserveerde ruimte nieuw beleid plus saldi
begroting/meerjarenraming 11.832 826 14.315 19.145 20.154 16.463
In de komende perspectiefbrief geven wij een nadere uitwerking van het budgettaire perspectief. De
beschikbare ruimte in de meerjarenraming zetten we in voor de doelstellingen van dit
coalitieakkoord.
Hierna volgt een overzicht van de Investeringsagenda (ten laste van de Ontwikkelingsreserve) en
een overzicht van de begrotingsintensiveringen (ten laste van het budgettair perspectief).
26 &Overijssel!
Dynamische investeringsagenda 2007-2011
(alle bedragen x 1.000,--)
2007-2011 Toelichting
1. Kwaliteit van de leefomgeving
Stationsomgevingen Oldenzaal/Hengelo, Almelo, 23.500
Deventer, Zwolle/Kampen
Stationsomgevingen Steenwijk en Hardenberg 1.500
Gebiedsontwikkeling Luchthaven Twente en 9.000 Betreft 7 mln. provinciale investering en 2 mln.
omgeving rentekosten voor 10 mln. voorfinanciering.
Gebiedsontwikkeling Nijverdal/ Koninklijke Ten 5.000
Cate
Gebiedsontwikkeling A1-corridor pm
Gebiedsontwikkeling Vriezenveen 3.000
Voortzetting GSB beleid 2010/2011 (waaronder 8.400
wijkcentra)
Doorontwikkeling Kulturhusen/vitaliteit kleine 6.000
kernen
2. Impuls voor werk
Innovatie en kennisintensieve maakindustrie 30.000 Eerder gelabeld: 50 mln. Uitgangspunt is 30 mln.
t/m 2011 en 20 mln. na 2011.
Gebiedsontwikkeling Kennispark Twente 5.000
ICT - breedband/diensteneconomie 6.000
Herstructurering bedrijventerreinen 20.000 Eerder gelabeld: 30 tot 40 mln. Uitgangspunt is
inzet van 20 mln. t/m 2011, 10 tot 20 mln.
daarna. In begroting 2007 opgenomen: 3,5 mln.
3. Mobiliteit
2x2 N35 (prov. aandeel) - 1e fase 30.000 Eerder gelabeld: 19 mln. In begroting 2007
opgenomen: 0,35 mln. (procesgeld).
N340 (1e fase) 40.000 Eerder gelabeld: 40 mln.
In begroting 2007 opgenomen: 0,2 mln (procesgeld).
N18 (2x1 vrijliggend) 15.000 Eerder gelabeld: 15 mln. Via besluitvorming PS is dit
bedrag toegezegd t.b.v. onderhandelingen met het
Rijk.
Maatregelen ontsluiting Zwolle pm
Aansluitingen A1 / A28 15.000 Plus pm n.a.v. lopende MIT gebiedsstudie
Brug Ramspol 1.000
Hoogwaardig Openbaar Vervoer Zwolle-Kampen 5.000 Eerder gelabeld 5 mln.
Laagdrempeliger Regiotaxi 2.000
Doorstroming OV, 1e fase 2.000 Incl. frictieproblemen aansluiting buslijnen
Kwartierdienst Deventer 2.000
Milieuvriendelijk streekvervoer vanaf 2009 6.000 Incl. pilots en uitstraling vanaf 2007
Reisinformatie op haltes 2.000
Faciliteiten voor fietsen 6.000
Benuttingsmaatregelen PVVP 5.000 Eerder gelabeld: 5 mln.
In begroting 2007 opgenomen: 2,5 mln.
PVVP/Dynamische beleidsagenda pm
&Overijssel! 27
2007-2011 Toelichting
4. Natuur en duurzaamheid
Vitaal landelijk gebied (autonoom deel pMJP) 43.000 Eerder gelabeld: 35 mln. T/m 2011
8 mln extra voor Groen Blauwe diensten.
In begroting 2007 opgenomen: 6 mln.
Versnelde realisatie EHS 2018 24.000 Betreft 20 mln provinciale investering en 4 mln
rentekosten over 20 mln voorfinanciering.
Versnelde realisatie Nationale landschappen 11.000 Betreft 7 mln provinciale investering en 4 mln
IJsseldelta en NO Twente (tekort rijksbijdrage) rentekosten over 20 mln voorfinanciering.
Energiepact Overijssel 12.000
Waterbodems, teerput Vasse 4.000
5. Water
Hoogwatergeul Kampen/ Gebiedsontwikkeling 50.000 Eerder gelabeld: 30 tot 50 mln. Door PS inmiddels
IJsseldelta beschikbaar gesteld: 10 mln - Knoop Hanzelijn, 20
mln - grondaankoop en 1,5 mln - proceskosten.
Hoogwatergeul/uiterwaarden Olst 10.000 Eerder gelabeld: 10 mln.
Maatregelen Waterkwaliteit en - kwantiteit 5.000
Ruimte voor de Vecht, 1e fase 5.000
6. Sociale infrastructuur en cultuur
Sociale Infrastructuur (jeugdzorg, sport, 20.000 Eerder gelabeld: 10 tot 30 mln voor jeugd,
vrijwilligers en senioren) vrijwilligers, senioren en sport.
In begroting 2007 opgenomen: 2,05 mln.
Sportaccommodaties 5.000
Basisinfrastructuur culturele voorzieningen 5.000
Landgoederenfestival 'Onweerstaanbaar 4.500
Overijssel'
Streekcultuur 1.250
Restauratie en revitalisering industrieel, cultureel 5.000
en agrarisch erfgoed en kerken
Totaal 453.150
28 &Overijssel!
Begrotingsintensiveringen 2007-2011
Saldi begroting/meerjarenraming alle bedragen x 1.000,--
algemene
reserve 2007 2008 2009 2010 2011
Totaal financiële ruimte, peildatum
februari 2007 11.832 826 14.315 19.145 20.154 16.463
Intensiveringen bestuursperiode 2007-2011
2007 2008 2009 2010 2011
1. Kwaliteit van de leefomgeving
Bouwimpuls wonen, langer zelfstandig wonen,
starters op woningmarkt 5.000 5.000 5.000 5.000
Effectuering ruimtelijk beleid, ruimtelijke
kwaliteit, ontwikkelingsplanologie, stedelijke
vernieuwing (ISV) 2.250 2.250 2.250 2.500
Landelijke niet-reconstructiegebieden
(Regionale Ontwikkeling Overijssel) 1.000 1.000 1.000 1.000
Natura 2000 beheerplannen 150 150 150 150
Agrarische jongeren 200 200 100 100
2. Impuls voor werk
Toerisme KITO (o.a. duurzaam toerisme) 500 500 500 500
Toerisme - promotie / marketing 500 500 500 500
Kennisintensieve maakindustrie 200 200 200 200
Voortijdige schoolverlaters 250 250 250 250
3. Mobiliteit
Compensatie verlaging BDU groei 300 600 900 1.200 1.500
4. Natuur en duurzaamheid
Bodemsanering/bodembescherming 200 200 2.200 2.200
Herijking VROM-regelgeving 180
Implementatie nieuwe wet en regelgeving
milieu (Wabo) 900 900 900 900
Milieuhandhaving 45 45
5. Water
Water-samenwerking Roemenië 75 75 75 75
6. Sociale infrastructuur en cultuur
Zorg en participatie 1.000 1.000 1.000 1.000
Integraal jeugdbeleid (alcoholpreventie) 200 200 200 200
Stichting Samenwerkende Turkse Organisaties 70 70 70 70
Islamitische maatschappelijke activering 100 100 100
&Overijssel! 29
2007 2008 2009 2010 2011
7. Daadkrachtig bestuur
ICT/E-dienstverlening 1.600 3.262 4.770 5.254
Positionering/profilering 350 350 350 350
Jongerenraad 50 50 50 50
Internationale samenwerking 375 375 375 375
Debatcentrum 100 75 50 25
Omgevingsvisie 400 400 100
Relatiebeheer 200 200 200 200
Trendbureau 150 300 300 300 300
Algemeen veiligheidsbeleid pm pm pm pm
Externe veiligheid (MEVO) 250
Totaal 1.030 16.470 18.207 21.835 23.094
Algemene
reserve 2007 2008 2009 2010 2011
Budgettair perspectief na intensiveringen
2007-2011 11.832 -205 -2.155 938 -1.681 -6.631
Onttrekking aan algemene reserve 205 2.155 1.681 6.631
Budgettair perspectief totaal 1.160 0 0 938 0 0
30 &Overijssel!
&Overijssel! 31
Colofon
Datum
april 2007
Adresgegevens
Provincie Overijssel
Luttenbergstraat 2
Postbus 10078
8000 GB Zwolle
Telefoon 038 499 88 99
Fax 038 425 48 88
www.overijssel.nl
postbus@overijssel.nl
---- --