VVD


18-4-2007

Politiek NL 'misbruikt' Europa om Wet Personenvervoer al dan niet op de helling te zetten

Al jarenlang is er veel ruis op de lijn als het gaat om de Europese eisen ten aanzien van meer marktwerking in het lokaal openbaar personenvervoer.

Menigeen herinnert zich wellicht nog de campagne rondom de verzelfstandiging van het GVB Amsterdam: "ons GVB, géén NV". Europa zou openbare aanbesteding en daarmee de verzelfstandiging verplicht stellen etc. Zover is het echter nooit gekomen.

Ruim 6 jaar geleden lanceerde de Europese Commissie inderdaad een voorstel waarmee een dergelijke verplichting vanuit Europa zou worden opgelegd. Doel van het voorstel was het wegwerken van de rechtsonzekerheid in de sector en het tot stand brengen van meer mededinging zodat vervoersdiensten doelmatiger en aantrekkelijker zouden worden voor de reiziger. Hierover is echter nooit een akkoord bereikt.

Wel was (en is) het voor iedereen overduidelijk dat nieuwe regelgeving noodzakelijk is. De Europese verordening waarmee nu wordt gewerkt, dateert uit 1969 en het valt niet te ontkennen dat de Europese markt voor het openbaarpersonenvervoer de afgelopen jaren flink is veranderd. Ook recente uitspraken van het Hof van Justitie hebben duidelijk gemaakt dat een nieuw wettelijk kader op Europees niveau wenselijk is.

Om de impasse te doorbreken, heeft de Europese Commissie een nieuw voorstel betreffende het lokaal openbaarpersonenvervoer geïntroduceerd. Volgens dit voorstel bepalen lidstaten zelf of vervoersautoriteiten:


- openbaarvervoersdiensten moeten aanbesteden,


- zelf openbaarvervoersdiensten mogen aanbieden (´unless prohibited by national law´),


- dan wel contracten onderhands mogen gunnen aan een zgn. interne exploitant (´unless prohibited by national law´).

E.e.a. is uiteraard wel gekoppeld aan strikte voorwaarden en criteria om concurrentieverstoring te voorkomen. Geen overcompensatie en kruissubsidies dus. De ´interne exploitant´ mag uitsluitend openbaarvervoersdiensten op het grondgebied van de bevoegde instantie verlenen. Kortom: óf je bent marktpartij en je concurreert óf je bent monopolist en beperkt je tot je eigen beschermde markt.

Dit biedt perspectieven voor Nederland als je de SP, de PvdA, de SGP, GL en zelfs de PVV moet geloven. Dat de verdergaande marktwerking ons 25% meer OV heeft opgeleverd voor hetzelfde geld, lijkt ineens geen issue te zijn. Liever staren zij zich blind op de wilde verhalen rondom ´de paraplu in de bus´ omdat er een gat in het dak zou zitten.

Als Nederland wijs is, houdt zij de verplichting tot aanbesteding conform de Wet Personenvervoer overeind. Ook voor de G4. Wel doet staatssecretaris Huizinga er goed aan om haar huiswerk nog ´ns over toe doen. Europa bepaalt geenszins het lot van de aanbesteding in het stads-ov van Nederland. Dat kan Nederland, bij monde van de staatssecretaris, prima zelf middels de Wet Personenvervoer.