De sublieme historische ervaring
Datum: 23 april 2007
Een geschiedfilosoof denkt na over de aard van de geschiedenis en de
geschiedbeoefening. Hij buigt zich over vragen als: Kun je het
verleden kennen? Hoe ziet een geslaagd historisch werk eruit? Wat is
de relatie tussen het verleden en het geschiedverhaal?
Volgens de Groningse geschiedfilosoof Frank Ankersmit is de
geschiedfilosofie in ondiep vaarwater gekomen. In het nadenken over de
geschiedenis en de geschiedbeoefening is één aspect van de omgang van
de mens met zijn verleden uit het oog verloren: de historische
ervaring. Dat komt omdat zowel in de (geschied-)filosofie als in de
geschiedwetenschap de heersende wind uit een ander hoek waaide - weg
van de ervaring. Het heeft geleid tot een klinische, afstandelijke
geschiedschrijving waarin voor inspiratie en authenticiteit geen
plaats is.
In zijn boek 'De sublieme historische ervaring' bepleit Frank
Ankersmit meer aandacht voor onze gevoelens en stemmingen en hoe die
bepalen op welke manier we het verleden ervaren. Deze 'romantische'
wending is zinvol, want de historische ervaring geeft aan de
geschiedenis pas werkelijk betekenis. Dat geldt zeker voor de
'sublieme' historische ervaring. Die treedt op als we met een schok
beseffen dat het verleden voorgoed voorbij is en dat een nieuw
tijdperk is aangebroken. Dit dubbele gevoel - van inzicht èn verlies -
heeft Ankersmit zelf als hij zich realiseert dat we misschien getuige
zijn van de teloorgang van de intellectuele wereld.
Frank Ankersmit is hoogleraar intellectuele en theoretische
geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij is een van 's
werelds beroemdste geschiedfilosofen. Hele volksstammen
geschiedenisstudenten uit Groningen kregen van hem les en baanden zich
een weg door de voor hen soms lastige - want theoretische en
filosofische - materie. Verreweg de meesten kijken zeer waarderend
terug op hun filosofische vuurdoop. Ankersmit schreef spraakmakende
geschiedfilosofische werken, maar was ook actief op het terrein van de
politieke filosofie en de esthetica. Ankersmit wordt na de lezing over
zijn boek geïnterviewd door Mathijs Deen, redacteur van het
VPRO-radioprogramma OVT.
Deze avond is georganiseerd door Selexys Scholtens in samenwerking met
Studium Generale Groningen.
Datum en tijd
maandag 23 april 2007, 20.00 - 22.00 uur
Spreker
Prof.dr. Frank Ankersmit, interviewer Mathijn Deen
Titel
De sublieme historische ervaring
Plaats
Boekhandel Selexyz Scholtens, Guldenstraat 20, Groningen
Informatie
Studium Generale Groningen, tel. (050) 363 5460, www.rug.nl/studium
Rijksuniversiteit Groningen