Partij van de Arbeid

Den Haag, 26 april 2007

Spreektekst van het lid Depla (PvdA)

Bij het algemeen overleg Van probleemwijken naar prachtwijken, 26 april 2006.

(GESPROKEN WOORD GELDT)

Voorzitter,

De wijken zijn geselecteerd. Een goede zaak dat er geselecteerd is op objectieve criteria en niet op basis van de verdelende rechtvaardigheid. Een goede zaak dat de extra inzet gepleegd wordt in de buurten met de grootste problemen. En natuurlijk is er vast nog wel wat af te dingen op de precieze keus. Maar het echte werk is het oplossen van de problemen van de mensen in deze 40 wijken en in de vele andere wijken waar bewoners vergelijkbare problemen kennen. Laten we daar allemaal nu aan beginnen.

Ik was gisterenavond in Capelle aan de IJssel. In Oostgaarde noord. Ik sprak daar met een buurtmoeder en een buurtconciërge. Het bekende verhaal van een buurt waar de balans verloren is. De balans tussen mensen die zich zelf kunnen redden en de mensen die dat niet kunnen. Het gevolg is dat de mensen die voor zichzelf kunnen zorgen en de verhuiswagen kunnen betalen versneld verhuizen. Hun plaats wordt ingenomen door mensen met een bagage aan problemen. De balans raakt nog verder verstoort. Het resultaat is dat de buurtbewoners die gewend waren elkaar te helpen de problemen niet meer kunnen oplossen. De buurtmoeder verzuchte dat we de nieuwe gezinnen weer moeten opvoeden. Ze moeten weer leren hoe je moet wonen of hoe je je kinderen moet opvoeden. Of zoals de wethouder van Amsterdam Lodewijk Asscher zegt: "kinderen van 9 en 10 jaar hebben van huis zelfs niet de meest elementaire regels meegekregen waarom ze naar school moeten. De ouders van deze kinderen moeten indringend worden aangesproken door leerplichtambtenaren en hulpverleners. Een gecoördineerde actie waarbij het kind niet meer wordt losgelaten. Ouders weer de opdracht geven hun kinderen op te voeden. Als ze het niet kunnen helpen we ze, en als ze dat niet willen krijgen ze gedwongen opvoedingsondersteuning zoals we in het regeerakkoord hebben afgesproken. We moeten ingrijpen ipv wegkijken. Daar hebben deze kinderen recht op en de vele buurtbewoners die dagelijks de overlast van deze kinderen en jongeren ondervinden.

Voorzitter,
Krachtwijken ontstaan niet op het stadhuis of op het Binnenhof. De succesfactor is dat de bewoners het heft in handen kunnen nemen om van hun leven en buurt iets moois te maken. Bewoners moeten in positie gebracht worden. Zo zouden gemeenten zich moeten committeren aan minimaal 5 van de 10 belangrijkste issues die door de bewoners zijn aangedragen. Dat kan alleen als er steun en overeenstemming is van en met sportclubs, scholen, welzijnswerk, zorg, corporaties en politie. Alleen dan maken we kans dat het project van de krachtwijken gerealiseerd gaat worden. Gaat u dit soort voorwaarden stellen?

Iedereen die in deze buurten komt hoort van de bewoners hetzelfde verhaal: we willen een wijk zonder de probleemgevallen. Dus daar moet het om gaan. Hoe lossen we die problemen op. Niet door overal dezelfde aanpak te kiezen. Maar een aanpak gericht op de specifieke probleem van de mensen in de wijk en een aanpak gericht op de specifieke probleemgevallen in de wijk.

Overlast aanpakken en zorg bieden aan mensen die het zelf niet redden. Dan is het weer fijn wonen en krijgen bewoners de buurt weer in handen om er zelf weer iets moois van maken. We gaan er dan ook vanuit dat de minister van BZK deze veertig wijken ook haar hotspots noemt en afspraken maakt met de politiekorpsen om aan deze wijken topprioriteit te geven. Gaat u dat met de minister van BZK afspreken?

Voorzitter,
Het wordt steeds duidelijker dat geld niet het enige probleem is. Sterker nog de vele miljoenen subsidies worden niet effectief genoeg ingezet. En ook het welzijnswerk moet effectiever. Veel instellingen zijn met één gezin bezig. Het lijkt vaak een soort estafettewedstrijd waar we het stokje aan een ander team overdragen waardoor het stokje valt of een hele andere kant oprent. Dan lossen we de problemen van de falende opvoeding nooit op. En een harte kreet: Er mag geen extra geld naar apparaatskosten van gemeenten. Uitvoering centraal. En het onderwijs moet een centrale plaats innemen. Vroeger werd je als een dubbeltje geboren en kon je met goed onderwijs een kwartje worden. Die Hollandse succesformule staat onder druk. De beste leraren en de beste scholen moeten weer naar deze buurten komen. Nu vallen teveel kinderen af en stromen te weinig kinderen door naar de HAVO of het VWO.

Een succesvolle aanpak gaat niet alleen over de problemen maar sluit juist ook aan bij de kansen en sterke punten van deze wijken (bloeiende informele economie/culturele eigenheid/broedplaatsen voor innovatie/veel jongeren). Ik vraag aan de Minister bij de uitwerking expliciet daar aandacht aan te besteden, meer betaalbare woningen in betere buurten en randgemeenten. De balans moet worden hersteld. Dat betekent meer gemengde buurten. Hoe staat het met de uitvoering van motie Depla/Bochove die om instrumenten vraagt om gemeenten die haar verantwoordelijkheid ontlopen door te weinig of geen betaalbare woningen te bouwen? Want gisteren begreep ik dat sommige randgemeente in de regio Rotterdam hun verantwoordelijkheid niet nemen. Dat kunnen we niet accepteren.

Voorzitter,
De PvdA-fractie snapt de teleurstelling van wethouders dat hun wijk niet bij de 40 wijken staan. Maar de bewoners in deze buurten laten we niet in de steek. Ten eerste krijgen deze steden ook na 2009 nog geld uit het grote steden beleid en het ISV.

Ten tweede zullen de maatregelen die versneld genomen worden voor de veertig wijken ook in deze buurten inzetbaar zijn. De verplichte opvoedingsondersteuning. De aanpassing van de wetgeving om huisjesmelkers in hun portemonnee te kunnen treffen. Meer instrumenten om corporaties die onvoldoende presteren aan te kunnen pakken, maar ook de extra ruimte voor corporaties om te investeren in scholen, jeugd-kindcentra etc. Maar ook de uitbreiding van de voorschool, centra voor kind en jeugd, aantrekkelijker maken om mensen met lagere opleiding in dienst te nemen, investeringen in kwaliteit van het onderwijs, menselijke maat weer terug in het onderwijs etc. Allemaal dingen die in alle buurten waar het niet zo goed gaat ingezet kunnen worden.

Ten derde steunt de PvdA het voorstel van de minister om een geldbedrag extra beschikbaar te stellen voor een beperkt aantal andere wijken waar de problemen groot zijn. De PvdA wil goed gedrag belonen. Dit geld moet dus naar die buurten waar voorstel voor kansrijke aanpak ligt. Ook gemeenten met kleinere probleemwijken, die in verhouding tot de draagvlak van de stad groot zijn zouden hiervoor in aanmerking moeten kunnen komen. Graag de reactie van de minister.

Met vriendelijke groet,

Chantal Linnemann
Secretaresse Voorlichting

Tweede Kamer-fractie Partij van de Arbeid
Plein 2
K 117
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
Tel: 070 318 2694
Fax: 070 318 2800
c.linnemann@tweedekamer.nl