Universiteit Maastricht

Universiteit Maastricht
Persbericht
1 mei 2007

Professor Knibbe: 'Meer sociale controle helpt'

Vergelijkende Frans-Nederlandse studie naar sociale problemen rond alcohol- en drugsgebruik bij jongeren

In Nederland gaat cannabisgebruik onder jongeren veel minder gepaard met gewelddadige incidenten dan in Frankrijk, terwijl het drugsbeleid daar restrictiever is. Daartegenover staat dat in ons land veel te weinig sociale controle wordt uitgeoefend door ouders, leerkrachten en leeftijdsgenoten op alcoholgebruik onder jongeren. Dat concluderen onderzoekers van Universiteit Maastricht, Trimbos Instituut en het Franse instituut INSERM, onder leiding van de Maastrichtse hoogleraar Ronald Knibbe, in een studie die onlangs werd gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Social Science and Medicine.

De publicatie is gebaseerd op een vragenlijst, ingevuld door 9.646 Franse en 4.921 Nederlandse middelbare scholieren tussen 14 en 18 jaar. Zij beantwoordden vragen over hun alcohol- en drugsgebruik (soft- en harddrugs) en de mate waarin zij sociale problemen ervaren als gevolg daarvan. Sociale problemen worden in dit onderzoek omschreven als problemen/ruzies met leeftijdsgenoten ('peers') en ouders/docenten ('socializing agents') en gewelddadige incidenten zoals vechtpartijen en berovingen ('adverse events'), gerelateerd aan hun middelengebruik.

Alcohol
In beide landen heeft 80% van de respondenten alcohol gedronken in het afgelopen jaar. Franse respondenten rapporteren meer problemen met peers en socializing agents als gevolg van alcoholgebruik, echter ze drinken minder en zijn ook minder vaak dronken. Deze uitkomst betekent dat in Frankrijk de informele sociale controle groter is, en niet alleen diegenen betreft die duidelijk teveel drinken maar voor een deel ook diegenen die (nog) niet teveel drinken. De verschillen geven aan dat in Nederland ouders en leerkrachten onverschilliger staan tegenover het excessief drankgebruik van adolescenten.

Drugs
Ondanks het liberalere drugsbeleid in Nederland, waar bezit van cannabis niet wordt vervolgd, wordt in Frankrijk door meer jongeren cannabis gebruikt. In Nederland is overigens wel het gebruik van illegale drugs zoals 'magic mushrooms', cocaïne, heroïne, amfetamines en ecstasy hoger. Drugsgebruik leidt in Frankrijk vaker tot problemen met de sociale omgeving èn meer gewelddadige situaties. De onderzoekers verklaren dit verschil vanuit het restrictievere Franse drugsbeleid: door het verbod op softdrugsgebruik in Frankrijk is het meer omgeven met criminaliteit en daardoor ook met geweld.

Uit de studie blijkt dus dat restrictief drugsbeleid niet automatisch leidt tot minder drugsgebruik en zelfs meer sociale problematiek oproept. Toch voert het volgens prof. Knibbe te ver om op basis van deze studie een verdere liberalisering van het drugsbeleid aan te bevelen. Wel dient er in andere landen meer aandacht gegeven te worden aan de hogere kans op geweld tussen gebruikers bij strikte handhaving van het wettelijk verbod.

Noot voor de pers:
Volledige titel van de publicatie:R.A. Knibbe, J. Joosten, M. Choquet, M. Derickx, D. Morin, K. Monshouwer, Culture as an explanation for substance-related problems: A cross-national study among French and Dutch adolescents, Social Science & Medicine 64 (2007) 604-616. Voor meer informatie over de inhoud van dit persbericht kunt u terecht bij prof.dr. Ronald Knibbe, tel. 043 388 2282, e-mail r.knibbe@zw.unimaas.nl De afdeling Communicatie & Relatiebeheer van de UM is bereikbaar via 043 388 5222, e-mail pers@bu.unimaas.nl. Voor urgente zaken buiten kantooruren: 06 4602 4992. De persberichten van de Universiteit Maastricht staan op internet: http://www.pers.unimaas.nl/ Zie ook het Research Magazine voor meer interessant onderzoek aan de UM: http://www.unimaas.nl/researchmagazine

Maastricht University
Maastricht University is a Dutch university with a strong European and international outlook. Cherishing and stimulating talented people and creating opportunities for innovative education and research relevant to society's needs are core values of Maastricht University.