PvdA Rotterdam
Sneller woning voor Rotterdamse doctorandus
Vr 4 Mei 2007 - NRC - Mark Hoogstad
Banengroei dwingt gemeente om hoger opgeleiden te bevoordelen op
woningmarkt
Tekorten op de arbeidsmarkt dwingen Rotterdam de hoger opgeleiden
voorrang te verlenen bij de woningtoewijzing, meent wethouder Dominic
Schrijer. De drempels zijn te hoog.
Om de oplopende tekorten op de Rotterdamse arbeidsmarkt tegen te gaan,
moet de stad hoger opgeleiden voorrang verlenen bij het
woningtoewijzingsbeleid. Dat bepleit de Rotterdamse wethouder Dominic
Schrijer (Werk, Sociale Zaken en Grotestedenbeleid, PvdA). We moeten
mensen binden, want ons eigen goud glijdt ons door de vingers. Zijn
voorstel hoopt hij de komende weken uit te werken binnen het college
van B en W.
In tegenstelling tot veel andere steden heeft Rotterdam (zeventig
procent sociale woningbouw) grote moeite de midden- en de hoge(re)
klassen binnen de eigen grenzen vast te houden. Uit onderzoek blijkt
dat 55 procent van de werkenden niet in de stad zelf woonachtig is.
Als studenten al wonen in de tweede stad van Nederland (584.356
inwoners), dan vertrekt grofweg twee op de drie na beëindiging van de
studie aan de Erasmus Universiteit of een van vele hbo-instellingen in
de stad. Pijnlijke cijfers, vindt Schrijer.
Nu de hoogconjunctuur naar verwachting nog enkele jaren aanhoudt,
stelt die braindrain Rotterdam voor extra problemen, stelt Schrijer.
Temeer omdat in de haven sprake is van een sterk vergrijsd
personeelsbestand. Dat zijn hooggekwalificeerde arbeidskrachten, die
niet zomaar te vervangen zijn door pas afgestudeerden. Die senioren
gaan de komende jaren één voor één afscheid nemen en dragen daarmee in
hoge mate bij aan de uitstroom, die naar schatting 60.000 tot 70.000
vacatures zal gaan opleveren.
Alleen al in de Rotterdamse binnenstad wordt in de komende vier à vijf
jaar een banengroei verwacht van acht tot tienduizend arbeidsplaatsen,
vooral in de zorg, de zakelijke dienstverlening en de detailhandel.
Rotterdam heeft volgens Schrijer dan ook een stevige
vervangingsopgave. Om die krapte op te vangen, probeert hij samen met
zijn collega-wethouder van onderwijs, Leonard Geluk (CDA), bindende
afspraken te maken met het bedrijfsleven en de onderwijsinstellingen.
Om de grootste knelpunten vóór te zijn, want die zijn op basis van de
te voorspellen grijze uitstroom nu al duidelijk.
Later deze maand verschijnt de economische trendprognose van de stad,
de Arbeidsmarktmonitor. Schrijer: Maar dat er grote gaten zullen
vallen, dat staat vast. Dat is in sommige sectoren nu al het geval.
Terwijl VNO-NCW blijft hameren op het
afschaffen van het ontslagrecht, zijn ondernemers juist bezig met het
tegenovergestelde: hoe houd ik mijn personeel vast? Tijdens
werkbezoeken hoor ik niet anders.
Het aanbieden van extra stageplekken is niet voldoende om de
banengroei bij te benen, beseft Schrijer. Om te voorkomen dat
bedrijven bij gebrek aan gekwalificeerd personeel de stad verlaten,
pleit hij voor het openbreken van de woningmarkt. De drempels zijn nu
te hoog. Jonge mensen willen hier best wonen, alleen dan wel in de
schil rondom het centrum. Als daar al plek is, blijken de woningen
vaak te duur. En voor een sociale huurwoning komen ze niet in
aanmerking, omdat ze net boven de inkomensgrens zitten.
Corporaties zouden volgens Schrijer meer woonruimte ter beschikking
moeten stellen aan de hoger opgeleiden, en zich dus flexibeler
opstellen. Dat gebeurt al sporadisch, bijvoorbeeld op Coolhaveneiland
waar woningcorporatie Woonbron afwijkt van het bestaande
toewijzingsbeleid. Jonge, pas afgestudeerden, bij voorkeur actief in
de creatieve sector, worden bevoordeeld bij de loting.
Als mogelijk criterium gaan Schrijers gedachten onder meer uit naar
een puntensysteem. Of heel simpel: als je kan aantonen dat je
afgestudeerd bent aan de hbo of universiteit.
Vooral in de binnenstad laat het aanbod te wensen over. Telt Amsterdam
voor elke werkplek in het centrum ook één woonplek, in Rotterdam is
dat drie op één, liet het college ruim twee maanden geleden weten bij
de presentatie van de Stadsvisie. In dat stedenbouwkundig vergezicht
somt het stadsbestuur de kwaliteitseisen op waar Rotterdam in 2030 aan
zou moeten voldoen, om een sterke economie en (dus) een aantrekkelijke
woonstad te garanderen. Maar het bijbouwen van passende woonlocaties
voor de high potentials lost de knelpunten op de arbeidsmarkt op korte
termijn niet op, benadrukt Schrijer.
Rotterdam heeft ervaring met beïnvloeding van de
bevolkingssamenstelling. Om de verloedering tegen te gaan, geldt sinds
vorig jaar een inkomenseis in vier probleemwijken (Tarwewijk,
Hillesluis, Carnisse en Oud-Charlois). Nieuwkomers die een huurhuis
zoeken, moeten een inkomen uit werk hebben, of studiefinanciering of
een pensioen. Een uitkering volstaat niet langer.
Schrijer beseft dat een vergelijkbaar voorkeursbeleid opnieuw niet bij
iedereen in goede aarde zal vallen. Maar nood breekt wet, meent hij.
Het gaat niet om uitsluiting, het gaat om bepaalde groepen een duwtje
in de rug te geven, zodat Rotterdam als geheel daar baat bij heeft.
Werkgevers laten zich bij hun vestigingskeuze tegenwoordig vooral
leiden door de bereidwilligheid van werknemers om in een bepaalde stad
te wonen. Wij moeten ons sociale kapitaal vasthouden.
Dit artikel is gepubliceerd in het NRC van 2 mei 2007
Dossiers
* De 3 PvdA wethouders
* Bouwen en Wonen
Jantine Kriens
Dominic Schrijer
Hamit Karakus