Brieven van Stuuf Wiardi Beckman
07-05-2007 02:51
Toen Marinus van der Goes van Naters overleed, bevond zich op de
zolder van zijn huis een doosje met brieven van zijn jeugdvriend Stuuf
Wiardi Beckman. Het werd gelukkig gered door een oplettend familielid
van Van der Goes. Mireille Berman en Marijke Halbertsma-Wiardi
Beckman, beiden historica, hebben zich over de brieven ontfermd en
deze in een boek gebundeld.
De vriendschap tussen de twee jongens begon op het Stedelijk Gymnasium
in Nijmegen in de roerige maand november van 1918. De revolutionaire
geest die over Europa woei bezocht ook Nederland. Troelstra riep de
arbeiders op hun lot in eigen hand te nemen; zijn revolutiepoging
smoorde in de tegenstand van de gevestigde politieke machten en in de
weerstand in zijn eigen SDAP.
Op het gymnasium in Nijmegen sprak de 14-jarige Stuuf Wiardi Beckman
zijn mede-scholieren toe, geïnspireerd door Troelstras optreden. Tot
de toehoorders behoorde de drie jaar oudere Dup van der Goes van
Naters. De twee raakten intens bevriend en zouden in de jaren twintig
en dertig beiden een belangrijke rol spelen bij de vernieuwing van de
SDAP, die in 1937 uitmondde in de aanvaarding van een nieuw
beginselprogramma.
De correspondentie tussen Stuuf en Dup, waarvan alleen de brieven van
Wiardi Beckman bewaard zijn gebleven, begon toen Van der Goes in 1919
naar Leiden vertrok om te gaan studeren. In de brieven, die de periode
tot 1934 omvatten, schreven de vrienden over wat hen bezighield: het
dagelijks leven, gevoelens en gedachten over zichzelf; hun
vriendschap, hun docenten. Ze schreven ook over hun toekomstplannen en
het socialisme, over hun weg binnen de SDAP. Ze probeerden theorieën
uit, zochten naar een moraal, een levenshouding, en ze oefenden zich
in het schrijven.
De brieven bieden een fascinerend beeld van de belevingswereld van
ethische socialisten uit die tijd, die uit rechtvaardigheidsgevoel de
zijde van de klassenbewuste arbeiders hadden gekozen, ook al hadden ze
er nog nooit een in levende lijve ontmoet. Tegelijkertijd biedt dit
boek een fraaie illustratie van de ideologische strubbelingen van een
partij in de overgang van revolutie naar reformisme.
De Wiardi Beckman Stichting geeft samen met Mets & Schilt de brieven
van Wiardi Beckman uit. Zij zijn uitgebreid geannoteerd en van een
inleiding voorzien door Mireille Berman en Marijke Halbertsma-Wiardi
Beckman. Het boek verschijnt medio juni.en zal in de boekwinkel 25,-
gaan kosten. De Wiardi Beckman Stichting biedt het voor leden van de
Partij van de Arbeid bij voorintekening aan voor 20,-, inclusief
verzendkosten. Leden kunnen het boek tot 25 mei via deze
link bestellen.
Partij van de Arbeid