Kaya over de verruiming van de mogelijkheden tot embryonaal
stamcelenonderzoek in de Verenigde Staten
Antwoorden op kamervragen van Koser Kaya over de verruiming van de
mogelijkheden tot embryonaal stamcelenonderzoek in de Verenigde Staten
Kamerstuk, 9 mei 2007
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
PG-K-U-2764240
9 mei 2007
Antwoorden van staatssecretaris Bussemaker op kamervragen van het
Kamerlid Koser Kaya (D'66) over de verruiming van de mogelijkheden tot
de verruiming van de mogelijkheden tot embryonaal stamcelonderzoek in
de Verenigde Staten (2060712420).
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het feit dat onlangs in de VS door een ruime
meerderheid in de Senaat is ingestemd met verruiming van de
mogelijkheden tot embryonaal stamcelonderzoek?
Antwoord 1
Ja.
Vraag 2
Deelt u de mening dat het prijzenswaardig is dat ook veel
orthodox-christelijke Republikeinen vóór stemden, omdat zij
onderscheid maken tussen een klontering van ongeveer dertig cellen en
een embryo van substantiële omvang? Zo ja, bent u bereid het
moratorium op embryonaal stamcelonderzoek op te heffen? Zo neen, kunt
u uw afweging inzichtelijk maken door de beloften van embryonaal
stamcelonderzoek af te zetten tegen de bezwaren?
Antwoord 2
In de Verenigde Staten is onlangs door de Senaat voor een wet gestemd
die de mogelijkheid om embryonaal stamcelonderzoek te financieren
vergroot. Op dit moment is op grond van Amerikaanse wetgeving van 9
augustus 2001 alleen overheidsfinanciering mogelijk voor onderzoek met
de 21 stamcellijnen die reeds voor die datum tot stand gebracht waren.
Het nieuwe Amerikaanse wetsvoorstel heeft tot doel ook financiering
toe te staan van stamcelonderzoek met cellijnen die na die datum tot
stand zijn gebracht. Het gaat daarbij om stamcellijnen die afkomstig
zijn van embryo's die over zijn van ivf-behandelingen. Overigens heeft
President Bush aangekondigd deze wet met een veto tegen te zullen
houden. De Nederlandse Embryowet kent dergelijke restricties op
stamcelonderzoek niet. Zij laat stamcelonderzoek waarbij gebruik wordt
gemaakt van embryo's die over zijn van ivf-behandelingen toe.
De Amerikaanse Senaat sprak zich daarnaast ook uit over embryonaal
stamcelonderzoek met embryo's die niet geschikt zijn om een
zwangerschap tot stand te brengen. Het gaat daarbij om embryo's die
zich al in zeer vroeg stadium niet verder ontwikkelen, omdat de
celdeling van nature gestopt is. Het tot stand brengen van
stamcellijnen uit embryo's die vroegtijdig gestopt zijn met celdeling,
gaat veel moeizamer dan uit embryo's met een normale celdeling. Toch
is een deel van de Republikeinen van mening dat onderzoek met
dergelijke embryo's wel toegestaan zou moeten worden.
Ik laat het aan de Amerikaanse politiek over al dan niet een
onderscheid aan te brengen tussen embryo's die zijn gestopt met
celdeling en andere embryo's die overblijven van ivf-behandeling. In
de Verenigde Staten is deze kwestie vooral aan de orde door de aldaar
geldende verregaande restricties op embryonaal stamcelonderzoek. In
Nederland zijn dergelijke belemmeringen op stamcelonderzoek met
embryo's die over zijn na ivf-behandeling niet aan de orde.
In de context van de vraag naar het al dan niet opheffen van het
moratorium speelt de mate van celdeling geen rol. Het Nederlandse
verbod geldt immers alleen voor embryo's die speciaal tot stand worden
gebracht voor onderzoek en andere doeleinden dan het tot stand brengen
van een zwangerschap. Tot embryo's die tot stand zijn gebracht met als
doel een zwangerschap, strekt het verbod zich niet uit.
Op 20 april jongstleden kondigde ik per brief (Kamerstukken II,
2006/07, 30800 XVI, nr. 140) met verwijzing naar afspraken in het
coalitie-akkoord, een kleine wijziging van de Embryowet aan in verband
met het verbod op het speciaal tot stand brengen van embryo's voor
andere doeleinden dan zwangerschap. Met de wijziging wordt beoogd op
korte termijn het moratorium op de beslissing over het al dan niet
opheffen van het verbod op speciaal kweken te handhaven en voor de
verdere toekomst af te laten hangen van wetenschappelijke en
maatschappelijke inzichten. Ik zal in de Memorie van Toelichting bij
het wijzigingsvoorstel nader in gaan op de afwegingen bij de
beslissing over het verbod op stamcelonderzoek met embryo's die
speciaal voor dat doel tot stand worden gebracht.
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport