Euthanasiewet heeft rechtszekerheid verbeterd en draagt bij aan zorgvuldigheid
Reactie KNMG op evaluatie Euthanasiewet
Artsenfederatie KNMG kan zich vinden in de conclusie dat de doelen van de Euthanasiewet goed worden bereikt. Dit neemt niet weg dat er nog aanknopingspunten zijn om de werking van de wet in de praktijk te verbeteren.
Artsen stellen zich toetsbaar op
De KNMG is verheugd dat het vandaag gepresenteerde onderzoek door Onwuteaka-Philipsen en Van der Heide heeft aangetoond dat het meldingspercentage is gestegen van 54% in 2001 naar tenminste 80% in 2005. Dit draagt bij aan een belangrijke doelstelling van de Euthanasiewet: het bevorderen van transparantie en maatschappelijke controle. Artsen hebben blijk gegeven zich toetsbaar op te stellen.
Artsen houden zich aan zorgvuldigheidseisen
Het is goed nieuws dat artsen bij de besluitvorming over een verzoek om euthanasie de zorgvuldigheidseisen vrijwel altijd naleven. Het is naar de mening van de KNMG logisch dat een deel van de artsen (25%) soms problemen heeft met de beoordeling van de zorgvuldigheidseisen, met name ten aanzien van de ondraaglijkheid van het lijden en met de weloverwogenheid van het verzoek. Een verzoek om euthanasie is en blijft een van de meest lastige vraagstukken waarmee een arts kan worden geconfronteerd. Juist om die reden vindt de KNMG, net als de onderzoekers, dat meer discussie en scholing over de interpretatie van de zorgvuldigheidseisen gewenst is.
Morfine mythe
Het is een goede zaak dat er onder artsen een grotere bekendheid is over het toepassen en gebruiken van de juiste middelen en methoden om de klachten en symptomen van patiënten in de laatste levensfase te bestrijden, zoals palliatieve sedatie. Het wordt dan ook steeds duidelijker dat het adequaat en proportioneel inzetten van morfine beperkt moet blijven tot het bestrijden van symptomen zoals pijn en benauwdheid. Morfine is niet het juiste middel om het levenseinde te bespoedigen. Ook is morfine niet het geëigende middel om palliatief te sederen. Het niet-melden van een euthanasie hangt voor een belangrijk deel samen met het gebruik van morfine als middel voor levensbeëindiging. De KNMG roept artsen op om zich verder bij te scholen, zodat zij de juiste middelen kunnen kiezen wanneer levensbeëindiging het doel van het handelen is. Dit is de volgende stap op weg naar totale verheldering.
Geïndiceerd en proportioneel gebruik is geen levensbeëindiging Ook steunt de KNMG de aanbeveling van de onderzoekers om in het Wetboek van Strafrecht op te nemen dat onder levensbeëindiging niet wordt verstaan het geïndiceerd en proportionele gebruik van middelen ter verlichting van het lijden, ook al bespoedigt de arts daarmee mogelijk het overlijden. Deze aanbeveling draagt bij aan het wegnemen van onduidelijkheden, met name in grensgevallen waarin aard en dosering van gebruikte middelen vragen kunnen oproepen, gelet op de situatie van de patiënt.
Uniforme beleidslijn OM
De KNMG onderschrijft de visie dat het Openbaar Ministerie tot een uniforme beleidslijn moet komen met betrekking tot haar taakuitoefening op regionaal niveau. De wijze waarop wordt omgegaan met een melding van euthanasie blijkt tussen de parketten te verschillen. Dit draagt niet bij aan de rechtszekerheid, waar artsen die een euthanasie melden op moeten kunnen vertrouwen.
Modelverslag
De KNMG heeft samen met anderen in de ministeriële werkgroep verbeteringen voorgesteld om het modelverslag voor de melding aan te passen. Dit voorstel is inmiddels door het Ministerie van Justitie in behandeling genomen. De KNMG rekent op een doortastende aanpak.
SCEN in ziekenhuizen
De KNMG benadrukt hierbij nogmaals het medisch- en maatschappelijk belang van het KNMG-programma Steun en Consultatie bij Euthanasie in Nederland. Het onderzoek toont aan dat de consultatie bij euthanasie is gerelateerd aan de melding van euthanasie. In bijna 90% van alle gemelde gevallen werd een SCEN-arts geconsulteerd. Hiermee wordt de kwaliteit van het handelen rond euthanasie en hulp bij zelfdoding bevorderd. De KNMG onderschrijft de aanbeveling van de onderzoekers dat op korte termijn alle ziekenhuizen deelnemen aan het SCEN-programma.
De KNMG organiseert op 21 juni a.s. een symposium ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van SCEN, waarbij ook aandacht wordt geschonken aan euthanasie in ziekenhuizen. Zie voor het volledige programma